Kaldırılan sulh ceza mahkemelerinde duruşma karmaşası

Sulh ceza hakimliklerinin kurulması ve sulh ceza mahkemelerinin de kaldırılması, mahkemelerin farklı uygulamalar yapmasına neden oldu. Yasada sulh ceza mahkemelerinin kaldırıldığının bildirilmesi nedeniyle yok hükmünde olan mahkemeler, duruşma yapmıyor. Ancak aynı yasada 'Sulh ceza hakimlikleri kurulana kadar, kaldırılan bu sulh ceza mahkemeleri ellerindeki davalara ilişkin her türlü kararı vermekle görevli olduğu' ifadesi bulunduğu için de bazı mahkemeler halen duruşmalarına devam ediyor.

Sulh ceza mahkemelerinin kaldırılmasını ve sulh ceza hakimliklerinin kurulmasını öngören '6545 sayılı Türk Ceza Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun' uygulamada farklılıkların yaşanmasına neden oldu. Yasanın 84'üncü maddesinin altında bulunan geçici 6'ncı maddesinin ilk fıkrasında yasanın yürürlüğe girdiği (28 Haziran 2014) tarihte sulh ceza mahkemelerinin kaldırıldığı bilgisi veriliyor. Bu ilk fıkra nedeniyle Çağlayan'da bulunan İstanbul Adalet Sarayı'ndaki sulh ceza mahkemelerinin birçoğu, duruşma listesi asılan panolara ya da salon kapılarına mahkemelerinin kaldırıldığı için duruşmaların görülmeyeceği duyurusu astı.

Duyuruda Geçici 6'ncı maddenin 3'üncü fıkrasında yer alan 'Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte, sulh ceza mahkemelerinde görülmekte olan dava dosyaları bir ay içinde yetkili asliye ceza mahkemelerine devredilir.' hükmü hatırlatılarak belirlenecek yeni mahkemelere dosyaların gönderileceği ve bu mahkemelerin de taraflara yeni duruşma gönlerini bildireceği belirtildi.

Ancak bazı sulh ceza mahkemeleri ise geçici 6'ncı maddenin 2'nci maddesinde yer alan 'Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 20 gün içinde sulh ceza hâkimlikleri kurulur.' ve 7'nci fıkrasında yer alan 'Sulh ceza hâkimlikleri faaliyete geçirilinceye kadar, sulh ceza mahkemelerinin görev alanına giren her türlü kararı vermeye kaldırılan sulh ceza mahkemeleri yetkilidir...' hükümleri nedeniyle halen duruşmaları görmeye devam ediyor.

Bir fıkrasında sulh ceza mahkemelerinin kaldırıldığı, diğer fıkrada ise sulh ceza hakimlikleri kuruluncaya kadar ellerindeki davalara bakmakla bu sulh ceza mahkemelerinin görevli olduğunun belirtilmesi, mahkemeleri ikiye böldü. Ortadan kaldırılan yani yok hükmünde olan bir mahkemenin aynı zamanda davaları görmekle görevli olduğu şeklindeki ifade, kafaları karıştırsa da bu karışıklık için son hafta. Çünkü yasada sulh ceza mahkemelerinin kapatıldığı 28 Haziran 2014 tarihinden sonraki 20 gün içinde yani 18 Temmuz 2014 tarihinde sulh ceza hakimliklerinin kurulacağı belirtiliyor. Her ne kadar kapatılmasına karar verilmiş olsa da Sulh Ceza Mahkemelerinin, 18 Temmuz 2014 tarihine kadar mahkemelerine ait davalar konusunda her türlü kararı vermekle yetkili olduğu belirtiliyor.

'BUNDAN SONRA UYGULAMA NASIL OLACAK'

Yasanın yürürlüğe girdiği (28 Haziran 2014) tarihinden itibaren bütün sulh ceza mahkemeleri kaldırıldı. Yirmi gün içinde (18 Temmuz 2014 tarihine kadar) sulh ceza hakimlikleri kurulacak.

Kaldırılan sulh ceza mahkemelerinde görülmekte olan dava dosyaları da bir ay içinde de (28 Temmuz 2014 tarihine kadar) yetkili asliye ceza mahkemelerine devredilecek. Kaldırılan mahkemelerde bulunan ve kesinleşen dosyalara ait arşiv ve emanetler ile diğer evrak ve dokümanlar da mahkeme veya mahkemeler ya da hakimliklere devredilecek.

Bu uygulamaların tamamına ilişkin kararı, Hakimler ve Savcılan Yüksek Kurulu (HSYK) karar verecek. HSYK, kaldırılan sulh ceza mahkemelerindeki dava dosyalarının mevcut asliye ceza mahkemelerine tevzii (kura) yoluyla gönderilmesine hükmedecek. Eğer HSYK mevcut asliye ceza mahkemelerinin sayısını yetersiz görürse yeni asliye ceza mahkemelerinin kurulmasına da karar verebilir. CİHAN