İş yerinde müzik dinleten esnafa ceza yağdı

Adana’da iş yerinde müzik yayını yaptığı gerekçesiyle konfeksiyon mağazasından cafe ve ayakkabı dükkanına kadar çok sayıda iş yerine 6-10 bin TL arasında ceza kesildi. Kendilerine uyarı dahi yapılmadan bir sabah kapılarında avukat ve polisleri bulan esnaf, şimdi bu cezayı nasıl ödeyeceğini kara kara düşünüyor. Bazı esnaf ise iş yerinde ses sistemi dahi olmadığını, laptop ve televizyonlarda müzik kanalı açık olduğu için ceza kesildiğini, gerekçede ise ‘müzik yayınının iş yerinin ayrılmaz bir parçası olduğu kanaatine varılmıştır’ denildiği iddia edildi.

Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜ-YAP) ile Müzik Yapımcıları Birliği (MÜYABİR), telif almadan müzik yayını yapan işletmelere yönelik çalışmalar kapsamında Adana’da çok sayıda iş yerine baskın yaptı. Cafeden konfeksiyon mağazasına, ayakkabı dükkanından büfelere kadar yapılan baskınlarda, radyo ve televizyonlardan telifsiz müzik dinlettiği gerekçesiyle çok sayıda işletmeci hakkında işlem yapıldı. İfadeleri alınan işletmeciler hakkında ‘manevi veya mali haklara tecavüz‘ iddiasıyla ‘Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na muhalefetten, Adana 3’ncü Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. 5 yıla kadar hapis cezası istemiyle açılan davada 10 ay hapis cezası verilirken, cezalar 6-10 bin TL’ye çevrildi.

KANAATLE 10 BİN TL CEZA KESİLDİ İDDİASI

Cemalpaşa Mahallesi’nde cafe işleten Bilal Er, laptop'undan müzik dinlerken üç kişinin gelerek tutanak tuttuğunu söyledi. Gelenlerin, müziği nereden dinlediğini sorduklarını ifade eden Er, “Radyodan olduğunu söyledim. Kanalın adını da verdim, tutanak tuttular. Bana imzalatmaya kalktılar. Ne olduğunu sorduğumda iş yerinde müzik dinlemenin suç olduğunu ve telif hakkı gerektiğini söylediler. 15-20 gün sonra emniyete ifadeye çağrıldım. Ondan bir ay kadar sonra da mahkemeye çıktım. Hakim bana 10 bin TL müzik dinlediğimden dolayı para cezası verdi.” dedi.

Sokağındaki 30 iş yerinden 28’inin aynı muameleye maruz kaldığını belirten Er, kendilerinin daha önce bu konuda uyarılmadığını kaydetti. Durumu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıyacağını, gerekirse tazminat davası açacağını ifade eden Bilal Er, “Psikolojim bozuldu. Benim iş yerimde 2-3 tane televizyon var. Müşterim kumandayı alıp müzik kanalını açabilir. Bizim sokakta toplasanız 30 esnaf var, bunun 28’i bu durumda. Adana genelini düşündüğünüzde binlerce esnaf. Bunlara 6-10 bin TL arası ceza kesildi. Ben bu 10 bin TL’yi nasıl ödeyeceğim? Madem böyle bir şey var, bize daha önceden bu tebliğ edilmeliydi.” ifadelerini kullandı.

İlk mahkemeden sonra keşif istediğini anlatan Er, gelenlerin tavırlarının ise kendisini şoke ettiğini vurguladı. Bilirkişinin, iş yerinde müzik yayını yapılmadığını tespit ettiğinin altını çizen Er, “Ancak raporunda şöyle bir tezat durum var, diyor ki ‘Müzik yayınının iş yerinin ayrılmaz bir parçası olduğu kanaatine varılmıştır.’ Bilirkişiler, kanaatle mi iş yapıyor yoksa gördüklerini yazıya dökerek mi? Bunlar hakkında suç duyurusunda bulunacağım, tazminat davası açacağım.” dedi.

İnönü Caddesi üzerinde konfeksiyonculuk yapan Murat Dursun da bir gün ekiplerin baskın yapar gibi iş yerine gelerek müzik yayını yapılıp yapılmadığını kontrol ettiklerini söyledi. Daha önce bu tür bir şey duymadıkları için kamera şakası zannettiklerini ifade eden Dursun, “Tutanak tutup gittikten sonra hakkımızda dava açıldı. Müzikten dolayı 10 ay hapis cezası aldık. Bizim müzikten kârımız yok. Bu durumdan haberimiz bile yoktu. Bizi bilgilendirselerdi dinlemezdik. Ben bunu birkaç avukata sordum, onların dahi haberi yoktu. Avukatın bilmediği bir şeyi vatandaş nasıl bilecek? Müzik dinlediğimiz için 10 ay hapis yatacağız, şaka değil. Madem bu kadar önemli, bizi niye bilgilendirmediler? En ufak bir şeyde zabıta bizi uyarıyor. Müzik meselesini ilk defa duyduk, duyar duymaz hemen yargılandık, mahkemeye çıktık, hemen hızlı bir şekilde bize kimse bir şey sormadı, direk 10 ay hapis cezası verildi.” şeklinde konuştu.

Münir Karabulut ise mahkemelik olmamak için MÜ-YAP’a 2 bin 700 TL ödediğini anlatarak, “Ben internet üzerinden müzik dinliyorum. Müzik olmayınca sıkıcı oluyor. Bu nedenle mağazada müzik dinliyoruz. Ama müzik dinlemek suçmuş. Ben mahkemelik olmamak için ödedim. Ödemeyenler ise mahkemelik oldu. Bundan sonra her yıl ödeyecekmişiz.” ifadelerini kullandı.

MÜYABİR yetkilileri ise umumi mekânlarda televizyondan, radyodan, internetten müzik yayını yapılıyorsa lisans alınma zorunluluğu olduğunu ifade ederek, “Her meslekten insanlar emeklerinin karşılığı olarak para kazanıyor. Sanatçılar da eserlerinden para kazanıyor. Buna da saygı duyulması gerekiyor. Hakkında suç duyurusunda bulunduğumuz iş yeri sahipleri ilgili meslek kuruluşuna bedelini öderlerse biz de davamızdan vazgeçiyoruz.” diye konuştu.

CİHAN