HSYK'da Olay 3 Kişide
HSYK'da 7+7+7 olan üye dağılımının yeni düzenleme ile 5+5+11 yapılmak istenmesinin sırrı ortaya çıktı. Hâkim ve savcıların kaderi 3 üyenin eline geçiyor.
‘HSYK teklifi ile yargı bağımsızlığı’, ‘özel yetkili bakan’
tartışmaları bir yana hâkim ve savcıların ataması, terfisi,
disiplin cezaları için müsteşar ve 2 üyenin oyu yetecek. Yargının
anahtarı artık ‘süper yetki’lerle donatılan Adalet Bakanı,
müsteşarı ve 5 üyenin eline geçiyor
AK Parti ’nin teklifi Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nu (HSYK)
baştan sona değiştiriyor. Anayasa değişikliği gerektiği için
dokunulamayan HSYK üyelerinin yetkileri ise ‘ince işçilik’le
tırpanlanıyor. Teklifin püf noktası 21 üyenin dairelere
dağıtımında. 7+7+7 olan dağılımın 5+5+11 olarak değiştirilmek
istenmesinin sırrı ortaya çıktı. Bu değişim, bütün yetki ve gücü 3
üyenin elinde topluyor. Hâkim-savcıların atamaları,
terfileri,disiplin işlemlerinde Adalet baBanlığı müsteşarı ve 2 üye
söz sahibi olacak. Başsavcı, savcı, hâkim, mahkeme başkanlarının
kaderi bu 3 ismin iki dudağı arasında olacak.
5+5+11’in şifresi
HSYK, adalet bakanı, müsteşar dahil toplam 22 üyeden oluşuyor. 12
Eylül referandumu sonrası oluşan HSYK’da 3 daire bulunuyordu. 21
üye 3 daireye eşit oranda dağıtılmıştı. AK Parti’nin bugün TBMM
Adalet Komisyonu’nda görüşülecek teklifinde 21 üye 5+5+11 olarak
dağıtılıyor. Kurul Başkanı olan Adalet Bakanı üyeleri istediği
dairede görevlendirebiliyor. Bunun anlamı şu: “HSYK’da en önemli
daire atama ve yetki işlemlerine bakan 1’inci daire. Bakanlık
müsteşarı dairenin doğal üyesi. Bakanlıkla aynı görüşte olan 2 üye
de burada görevlendirilirse hâkim-savcıların atama, yetki, terfi
işlemlerinde bütün yetki bu 3 isimde olacak. Bu daire,
hâkim-savcıları görevlendirmeden, meslekten ihraca kadar geniş
yetkiyle donatılmış oluyor.
3 üyenin dediği olacak
HSYK teklifinde disiplin ve terfi işlemlerine bakan 2’nci dairenin
yetkileri 11 üyeli 3’üncü daireye bırakılıyor. En az öneme sahip
daire olarak burası görülüyor. Bu dairenin alacağı kararın ‘onay’
yeri yine 1’inci daire olacak. Diyelim 3’üncü daire bir savcı
hakkında ceza ve terfi kararı verdi. İnceleme mercii 1’inci daire
olacağı için son sözü yine o üç isim söyleyecek. 2’nci daire ise
3’üncü dairede olan hâkim-savcılara dönük şikâyet işlemlerine
bakacak.Tıpkı 1’inci dairede olduğu gibi buraya da blok hareket
edecek üç ismin atanacağı söyleniyor. HSYK’da 9+8+5 diye özetlenen
bir ‘blok’laşmadan söz edilse de Adli Kolluk Yönetmeliği’ne 13 üye
karşı çıkmıştı. Üyelerden en az 5-6 kişinin her koşulda adalet
bakanı ve müsteşar ile aynı çizgide tavır göstereceği tahmin
ediliyor.
Anayasa Mahkemesi’nden döner
HSYK teklifi bazı AK Partililerin de içine sinmedi. ‘Yargı
vesayeti’ne karşı hazırlandığı söylense de teklifin ana
motivasyonunun 17-25 Aralık Operasyonları olduğu görüşü yaygın. AK
Parti, neredeyse 1 aydır devleti kilitleyen yargı krizini aşmak
için böylesi tartışmalı bir düzenlemeyi göze aldı. CHP , MHP , BDP
’nin de karşı çıktığı düzenlemenin Köşk’ten geçse bile Anayasa
Mahkemesi’nden döneceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Hâkim-Savcı operasyonu geliyor
AK Parti’nin önemli bir kurmayı, “Teklif konjonktürel. Mahkemeden
geçmeyeceği bile bile hazırlandı. Bu süre içerisinde HSYK’da
gerekli adımlar atılacak” dedi. HSYK yasası hakkında Anayasa
Mahkemesi’nin ‘yürütmeyi durdurma’ kararı alabileceği de
konuşuluyor. Bu gerçekleşirse HSYK, daireler yerine genel kurul
olarak çalışmasını sürdürecek. Eğer yasa iptal olursa Meclis’ten
yeni bir yasa çıkması gerekecek. AK Parti, her iki koşulda da
yargıda köklü atamalar yapmaya hazırlanıyor. Yasanın Köşk’te
onaylanmasının ardından emniyet teşkilatına benzer atama furyası
gelecek. Başsavcı, savcı, hâkim atamalarının peş peşe geleceği
söyleniyor. HSYK’da 400 civarında personel görev yapıyor. Anayasa
değişikliği gerektirdiği için HSYK üyelerine dokunulamıyor. Bu
yüzden görev yerleri ve çalışma yöntemleri yasayla değiştiriliyor.
HSYK üyeleri dışında kalan ‘çaycılar’ dahil personelin tamamının
dağıtılacağı öne sürülüyor.
Yorumlar