EMO: Soma ülkemizde yaşanan en büyük iş cinayeti

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İzmir Şubesi, Manisa’nın Soma ilçesinde meydana gelen maden faciasıyla ilgili incelemelerini tamamladı. EMO Genel Başkanı Hüseyin Yeşil, felaketin boyutları itibariyle Türkiye'de yaşanan en büyük iş cinayeti olduğunu savundu. Yeşil, yaptığı açıklamada, “Facia, hem madencilik hem de işçi sağlığı ve güvenliği alanında son 12 yıldır ağırlaştırılmış bir biçimde sürdürülen özelleştirme, piyasalaştırma ve taşeronlaştırma politikalarının çöktüğünü göstermektedir.” dedi. Maden kazalarıyla bir daha karşılaşılmaması için 2005 yılından bu yana uygulanan sistemin değiştirilmesi çağrısında bulunan Yeşil, “Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ), rödövans ve hizmet alımı sözleşmelerini iptal etmeli ve bu şirketlerde çalışan tüm personel, TKİ bünyesine aktarılmalı. İşçilere iş güvencesi ve sendikalaşma hakkı sağlanmalı. Yer altında çalışacak işçiler, dayıbaşı yerine öz yönetim modeliyle oluşturulacak mekanizmalarla idare edilmeli ve kaza anında bu mekanizmanın öncülüğünde tahliyeleri sağlanmalı.” şeklinde konuştu. Ayrıca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın görevden alınmasını ve madenlerde üretimin durdurulmasını istedi.

Hüseyin Yeşil, EMO İzmir Şube Başkanı Mahir Ulutaş’ın da katıldığı basın toplantısında, Soma faciasıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Felaketin ortaya çıkmasının ardından iki heyetle bölgeye intikal ettiklerini belirten Yeşil, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile bu madende asıl işveren konumunda olan TKİ'nin başarısız bir sınav verdiğini iddia etti: “Odamız üyesi olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın, yapmış olduğu açıklamalarda yaşanan vahim olayı trafo patlaması gibi olasılığı düşük bir nedene bağlaması, bizlerde facianın boyutlarının gizlenmeye çalışıldığı izlenimini doğurmuştur.” Genel Başkan Yeşil, enerji piyasasının özel sektörün günlük kâr hedefleyen ufkuna bırakılarak liberal ekonomiyi bile tehdit eder hale geldiğini savunarak, “Enerji maliyetlerinde ciddi bir artış yaşanırken buna paralel olarak enerji alanında çalışan işçilerin maruz kaldığı koşulların kötüleştiği, ölümcülleştiği bugün daha çok görünür hale gelmiştir. Kömür çıkarma maliyetinin düşürülmesi, konutlarda ve sanayide kullanılan kömürün fiyatını düşürmemiş, tam tersine hem ekonomik hem de ağır bir vicdani yük haline gelmiştir.” dedi.

‘SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRMEYENLER BİRİNCİ DERECEDE SORUMLU’

Bilirkişi ön raporunda, kazanın oluş biçiminin kömür yanmasına bağlı karbonmonoksit zehirlenmesi olarak belirlendiğini aktaran Yeşil, havalandırma, erken algılama, kişisel güvenlik donanımları, kaçış yolları, özel yaşam alanları gibi konularda tesisin ciddi eksiklikler taşıdığının, olayın oluş biçimiyle ilgili tartışmalarda açığa çıktığını söyledi. Bütün maden ocaklarında, işçilerin özlük hakları korunarak çalışma sahaları güvenli hale getirilinceye kadar üretimin durdurulması gerektiğini belirten Yeşil, şunları kaydetti: "Madende güvenliğin sağlanması için denetimler döneminde minimum personelle önleyici çalışma yapılmalı. Madende eksiklerin giderileceği ve güvenliğin tam anlamıyla sağlanacağı güne kadar personel eğitimi ve madende fiziksel iyileştirmeler için mesai yapılmalı. Üretim baskısı nedeniyle yapılmayan onarım, bakım kapsamındaki tüm sorunlar çözülmeli. Bağımsız bir teknik heyet oluşturularak, tüm madenlerde inceleme yapılması sağlanmalı. Eksiklerin bilimsel kriterlere uygun bir şekilde tespit edilmesi ve giderilmesi, bu heyetlerin gözetiminde gerçekleştirilmeli. Madenlerde de tüm teknolojik olanaklar kullanılmalı. İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında yaşanan karmaşaya son verilmeli, etkin ve kamusal nitelikli bir denetim sağlayacak yasal düzenleme yapılmalı."

Bu arada EMO Genel Başkanı Hüseyin Yeşil, bir soru üzerine Bakan Yıldız’ın, meslekten men talebiyle onur kuruluna sevk edildiğini söyledi. CİHAN