DHMİ Genel Müdürü Birdal: Türkiye hava sahası tek merkezden yönetilecek

Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürü Orhan Birdal, Türkiye hava sahasının tek merkezden yönetilmesini sağlayacak olan 'Smart projesi'nin geçiş süresinin başladığını açıkladı. Birdal, bazı yayın organlarında Türk hava sahasının tek elden yönetilmesini sağlayacak olan 'Smart Projesi'nin kullanılmadığına ilişkin haberlerin doğruyu yansıtmadığını söyledi.

Smart projesi hakkında bilgiler veren Birdal, projenin 2006 yılında kağıda döküldüğünü belirterek, "Bu projenin anlamı Türkiye'deki hava trafik yönetimi kaynaklarının sistematik modernizasyonudur. Tüm hava trafiğiyle ilgili bütün altyapımızı bu proje kapsamında yenilemeyi hedefledik." ifadesini kullandı.

Proje kapsamında Türkiye genelinde faaliyet gösteren 25 radar istasyonunun yenilenmesinin, yapılması planlanan 7 hava trafik kontrol merkezinin entegreli çalışması ile de tüm hava trafik kontrol hizmetlerinin tek merkezden yönetilmesinin hedeflendiğini belirten Birdal, bu merkezin de Ankara'da kurulmasının amaçlandığını anlattı.

Daha önce kullanılan sistemlerin zaman zaman yenilikler entegre edilerek kullanıldığını belirten Birdal, sistemin 1980 ile 1990'lardan sonra bir kez daha modernize edildiğini açıkladı. Smart Projesi tamamlanıncaya kadar, hava trafik yönetiminde herhangi bir aksaklık olmaması için önce sistemin son ara modernizasyonunun en son 5 yıl önce 2008 yılında yapıldığını belirten Birdal, "O zamandan bu yana 64 bin kilometre uzunluğunda bir kontrollü havayolu ağımız var. Hava trafik 3 katına çıkmasına rağmen o tarihten bu zamana kadar bu ağı, sorunsuz olarak yönettik ve yönetmeye devam ediyoruz." diye konuştu. Konuyu bir örnekle anlatan Birdal, 2008 yılında Atatürk Havalimanı'nda günlük trafiğin 650-700 civarındayken bugün bin 267 sayısını gördüklerini söyledi. Bu rakamın daha da artacağını belirten Birdal, "Sorunsuz olarak hizmet veriyor. Dolayısıyla şu anda verilen hava trafik kontrol hizmetinin güvenli olmadığı konusunda bir algıya varmak ya da böyle bir algıyı oluşturmak kesinlikle yanlıştır." dedi.

Türkiye hava sahasının, 1 milyon kilometrekarelik yüz ölçümü itibariyle dünyada tek merkezden kontrol edilecek olan en büyük sahalardan bir tanesi olduğunu belirten Birdal, Burası için yapılacak olan sistemler de haliyle ısmarlama elbise gibi Türkiye'ye has projelerdir. Herhangi bir hazır proje, yazılım, sistem ya da donanımı buraya koymak mümkün değil." ifadesine yer verdi.

Projenin hayata geçirilmesine ilişkin sözleşmedeki süreye göre yaklaşık 3,5-4 yıllık bir gecikmenin söz konusu olduğunu belirten Birdal, "Biz bu gecikmeyi bir kazanç olarak görüyoruz. Çünkü bu gecikme olmasaydı biz bugün 2010 yılının teknolojisini kullanacaktık. Bugün 2013'ün teknolojisini kullanıyoruz. Aslında bu gecikme tek başına ihaleyi kazanan firmadan da kaynaklanmadı. Her yazılımda, bir yere nokta ya da yeni bir özellik ilave etseniz onu çok uzun süreli test etmeniz gerekiyor. Yani 'Bu gerçekten doğru mudur, istenilen neticeyi veriyor mu, vermiyor mu?' diye test etmeniz gerekir. Bu test zamanları uzun sürdü." dedi. Birdal, bu simulasyonu hem kendilerinin hem de firmanın yaptığı için çalışmaların uzun süre aldığını dile getirdi.

Smart Projesi'ne geçiş sürecinin başladığını belirten Birdal, projenin mevcut sisteme de katkılarının olacağını söyledi. Projede, yakın mesafede uçakların birbirleriyle çarpışmasını ikaz edecek, orta mesafade alarm verecek sistemler bulunduğunu anlatan Birdal, meteorolojik ve hava trafik kontrolörünün çalışmasını kolaylaştıracak bir takım sistemler olacağı bilgisini verdi.

Bütün bu bilgilerin ardından Birdal, özellikle Avrupa bölgesinde, en yeni ve en son teknolojiye sahip bir sistemle hizmet vereceklerini söyledi. Ankara'da 2 bin metrekare büyüklüğündeki salonda 85 tane kontrolör pozisyonu bulunduğunu belirten Birdal, "Gerçekten modern ve ergonomik bir şekilde dizayn edilen mükemmel bir akıllı bina. Asıl hava trafik hizmeti oradan verilecek." şeklinde konuştu. CİHAN