Bir organ, 'yeni bir hayat' demek

Türkiye'de böbrek hastalıkları ve son dönem böbrek yetmezliği sık görülen hastalıklardan biri. Böbrek yetmezliği, vücuttan zararlı maddeleri süzen böbreklerin fonksiyonlarının bozulması anlamına geliyor. Bu hastalık 5. evreye geldiğinde böbrek tamamen işlevini yitirdiğinden diyaliz ya da böbrek nakli kaçınılmaz oluyor.

    Acıbadem Bursa Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Bülent Oktay, Türkiye'de çok sayıda böbrek hastasının bulunduğunu, yaklaşık 8 milyon kişinin böbrek hastası adayı olduğunu vurguluyor. Dr. Oktay, sözlerine şöyle devam ediyor: “Ülkemizde böbrek hastalarının sayıları gerçekten dikkat çekici bir yükseklikte. Son dönem böbrek yetmezliği yaşayan 60 bin hasta var. Bu kişilerin tek seçeneği, organ nakli. Ancak bağış sayısının yetersizliği nedeniyle bu hastaların büyük bir kısmı, nakil olamıyor. Geriye tek bir seçenekleri kalıyor; diyaliz.”

    "DİYALİZ YALNIZCA BİR KÖPRÜ TEDAVİSİ"

    Prof. Dr. Bülent Oktay, diyaliz tedavisinin bir köprü tedavisi olduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor: “Diyaliz, hastanın hayatını sürdürmesi için çok önemli olsa da, maalesef ki, böbreğin işlevini tam olarak yerine getiremiyor dolayısıyla tam bir iyileşme sağlamıyor. Tam iyileşme sağlayacak tıbbi yöntem organ nakli olsa da bağış oranı düşük olunca hastaların hayata tutunma şansı da azalıyor.”

    Diyaliz sürecinin hastanın fiziksel ve ruhsal sorunlar yaşamasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Bülent Oktay, “Düşünün, haftada 2-3 gün saatler boyu, diyalize giriyorsunuz. Beslenme ve hareket kısıtlılığı da yaşanıyor. Bu hastaların tüm yaşamı böbrek hastalığına odaklanıyor. Dolayısıyla sosyal hayatlarında da büyük sıkıntılar yaşayabiliyorlar.” diyor.

    Diyaliz tedavisinin ülke ekonomisine de büyük yük getirdiğini söyleyen Oktay, özellikle beyin ölümü gerçekleşmiş (kadavra) kişilerden organ bağışının bu hastaların sağlığına kavuşması için çok önemli olduğunu belirterek, organ bağışı konusunda 7’den 70’e herkesi çok duyarlı davranması gerektiğinin altını çiziyor.

    “YILDA 3 BİN BÖBREK NAKLİ YAPILIYOR”

    Türkiye'de yılda ortalama 3 bin böbrek nakli yapıldığını ifade eden Oktay, şu bilgileri veriyor: “Bunlardan yaklaşık 500 nakil beyin ölümü gerçekleşmiş (kadavra) kişilerden yapılan bağışlar. Diğer nakiller, canlı vericilerden. Oysa uzmanlar bu sonucun bağış oranının artmasıyla tersine çevrilmesi gerektiğini belirtiyorlar. İlk evrelerde kendini belli etmeyen böbrek yetmezliği, çabuk yorulma, el, ayak ve yüzde ödeme bağlı şişlik, idrar renginde değişiklik gibi belirtiler veriyor. Ancak hastalar genellikle bu belirtilere yeterli önemi göstermiyor. Dolayısıyla böbreklerdeki hasar ilerliyor ve işlevini yerine getiremeyecek döneme kadar ihmal edilebiliyor. Hastalık ilerlediğinde ise geri dönüş imkansız hale geliyor.”

    “YETERLİ SU ALMAYANLAR BÖBREK SORUNU İLE KARŞILAŞIYOR”

    Günlük mutlaka yeterli miktarda su tüketilmesi uyarısında bulanan Dr. Oktay, şöyle devam ediyor: “Günlük olarak vücut için yeterli suyu tüketmek çok önemli. Çünkü böbrekler zehirli maddeleri, suyun desteğiyle temizliyorlar. Yeterli su almayanlar, hayatının bir bölümünde mutlaka böbrek fonksiyon bozukluğu yaşıyorlar. Ülkemizde yetişkinlerin yüzde 15.7'sinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı var. Bu aramızda, yaklaşık 7.5 milyon kronik böbrek hastası bulunduğunu yani her 6–7 erişkinden birinin böbrek hastası olduğunu gösteriyor.” CİHAN