Antibiyotikler artık reçetesiz satılamayacak
Antibiyotiklerin bilinçsiz kullanımı sadece kullanan kişiyi değil tüm toplumu olumsuz etkiliyor.
Antibiyotiklerin bilinçsiz kullanımı sadece kullanan kişiyi
değil tüm toplumu olumsuz etkiliyor. Gereksiz kullanılan
antibiyotikler, bakterilerin direnç kazanmasına yol açarken,
insanları hastalıklara karşı çaresiz bırakıyor. Toplum sağlığı
açısından büyük tehlike arz eden bu durumu önlemek için harekete
geçen Sağlık Bakanlığı, reçetesiz antibiyotik satışına sıkı denetim
getirdi. Meclis'te kabul edilen Torba Kanun'a göre, eczanelerde tüm
satış bildirimleri ilaç takip sistemine kaydedilecek. Reçetesiz
elden satışı yapılan ürünler denetmenler tarafından tespit edilmesi
halinde eczacıya idari yaptırım uygulanacak. 2010 yılında hayata
geçirilen dünyaya örnek İlaç Takip Sistemi (İTS) daha etkin
kullanılacak. Dünyanın başını ağrıtan sahte ilaç konusunun büyük
oranda önüne geçen sağlık bakanlığı İTS ye destek çerçevesinde
torba yasaya ilave madde koydu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel
Kurulu'nda, temel kanun olarak ele alınan ve kamuoyunda ‘tam gün’
tasarısı olarak bilinen torba tasarının 39 maddesi kabul edildi.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun ihtiyacı halinde, denetim
hizmetlerini yürütmek üzere merkeze bağlı gruplar
oluşturulabilecek. Ayrıca kanunda eczacılarla ilgili de önemli bir
düzenleme yapıldı. Daha önce eczacıları denetleyen Türkiye İlaç ve
Tıbbi Cihaz Kurumu'nun hiçbir yaptırımı yokken düzenleme ile
birlikte kuruma yeni yetkiler verildi. Kabul edilen tasarıya göre
eczanelerde zehirli ve müessir maddeler ile ilaçların toptan
satışının yapılamayacak ve eczaneler ihalelere giremeyecek.
İlaçların satışı, alındığı ecza deposuna iadesi, eczaneler
arasındaki takası, miadı geçmiş ya da bozulmuş olanlarının imhası
işlemlerinde ilaç takip sistemine bildirim yapılması zorunlu hale
geldi. İlaçların internet veya başkaca herhangi bir elektronik
ortamda satışı yapılamayacak. Eczane eczacıları ve eczaneler adına
internet sitesi açılamayacak. Eczacılar, kendilerine reçete
gönderilmesine yönelik olarak her ne şekilde olursa olsun,
kurumlar, hekimler, diğer sağlık kurum ve kuruluşları veya üçüncü
şahıslar ile açık veya gizli iş birliği yapamaz, simsar, kurye
elemanı ve benzeri yönlendirici personel bulunduramayacak, reçete
toplama veya yönlendirme yapamayacak, bu yollarla gelen reçeteleri
kabul edemeyecek. Bu fiillerin tespiti halinde eczacı ile aracı
kişi veya kuruluşa bin Türk lirasından 20bin Türk lirasına kadar
idari para cezası verilecek. Fiillerin tekrarı halinde verilecek
idari para cezası, daha önce verilen cezanın 2 katı olarak
uygulanacak.
MEVZUATTA 11 BİN 300 İLAÇTAN SADECE 60'I
REÇETESİZ SATILIR İBARESİ BULUNUYOR
Düzenleme ile birlikte eczacıyı denetime
giden yetkililere yaptırım yetkisi verildi. Türkiye'de mevzuat
gereği 11 bin 300 ilaç var sisteme kayıtlı. Bu ilaçların 60’ında
reçetesiz satılır ibaresi bulunuyor. Bu 60 ilacın dışındaki 11 bin
240 ilaçların tümü antibiyotikler ve antidepresanlar dahil hepsi
reçete ile satılmalı. Bu ilaç firmaları ruhsatlarını bu şekilde
alarak piyasaya çıkıyor. İlaçlar reçeteli satılmasına rağmen
denetim konusunda yaşanan kanuni boşluk nedeniyle reçetesiz ilaç
satışı bir türlü denetlenemiyordu. Meclis'te görüşülen torba kanun
kapsamında 25 bin eczaneye satışı yapılan tüm ilaçların ilaç takip
sistemine kayıt zorunluluğu getirildi. İlaç takip sistemine kayıt
zorunluluğu ile birlikte okutulan ilaç ile sistemde bildirimi
yapılan ilaç sürekli takip edilecek. İl sağlık müdürlüğü eczacılık
şubesinden gider denetimciler eczanelerdeki ilaç stokunu
inceleyecek. Sisteme kayıtlı ilaç ve eczanedeki stok
karşılaştırılacak. Arada fark bulunması halinde eczacıdan durumun
izahı istenecek. Eczacı bunun izahını yapamazsa yani iade ettiği
ise iade tutanağını, zayi oldu imha etti ise imha tutanağı
gösteremez ve sistem ile raftaki ilaç sayısı tutmaz ise satış
bildirimini yapmamışsa kanuni yaptırımını uygulanacak. Kanuni
düzenleme ile eczanelerdeki tüm satış bildiriminin sisteme
kaydedilmesini isteniyor. Antibiyotiklerden, antidepresanlara,
doping içerikli ilaçlara kadar tüm ilaçlar için olacak bu uygulama.
Sistem ile tüm ilaçların reçete ile satılması istenecek. Özellikle
antibiyotiklerin hekim tavsiyesi dışında satılması önlenecek.
Düzenleme ile eczacı gelen hastaya kesinlikle reçetesiz ilaç satışı
yapamayacak. Hasta ısrar etse bile bununla ilgili bir kanuni
düzenleme olduğunu belirtilerek satış yapılmayacak. Bununla ilgili
artık yasal bir düzenleme olacak ve cezai müeyyidesi olacak.
Yaptırımlar olacak.
YAZILAN HER 3 REÇETEDEN BİRİ
ANTİBİYOTİK
Sağlık Bakanlığı, tüm sağlık kuruluşlarında
e-reçeteye yazılan ilaçları tek tek inceledi. Türkiye genelinde
yılda 130 milyon reçete yazıldığını belirledi. Yazılan her üç
reçetenin birinde ise antibiyotik bulunduğu bilgisine ulaşıldı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Türkiye ortalamasının çok üzerinde
antibiyotik yazılan ilk 10 ilin Doğu ve Güneydoğu Anadolu
Bölgesi’nde bulunan iller olması dikkat çekti. Buna göre en çok
antibiyotik yazılan iller; Gaziantep, Diyarbakır, Şanlıurfa,
Şırnak, Hatay, Hakkâri, Mardin, Batman, Adana ve Kilis olarak
gerçekleşti. En az antibiyotik yazılan il ise yüzde 27’lik oranla
Edirne oldu. İstanbul’da yılda 23 milyon 189 bin reçete yazılırken,
reçetelerin içinde antibiyotiklerin oranı yüzde 35; Ankara’da ise
yıllık 9 milyon 805 bin reçete içinde antibiyotiklerin oranı yüzde
33 olarak gerçekleşti. CİHAN
Yorumlar