6-11 yaş grubu çocuklar günün 6 saatini TV ve ders başında hareketsiz geçiriyor
Sağlık Bakanlığı, 81 ilde Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması yaptı. 81 ilde 99 ekiple 19 bin 56 hanede yapılan çalışmada beslenme alışkanlıklarından çocukların fiziksel aktivitelerine kadar birçok önemli veriye ulaşıldı.
Sağlık Bakanlığı, 81 ilde Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması
yaptı. 81 ilde 99 ekiple 19 bin 56 hanede yapılan çalışmada
beslenme alışkanlıklarından çocukların fiziksel aktivitelerine
kadar birçok önemli veriye ulaşıldı. Türkiye genelinde 6-11 yaş
grubu çocukların yüzde 58.4’ü düzenli olarak egzersiz yapmadığı
belirlendi. Bu yaş grubunda TV, bilgisayar, internet, ev ödevi,
ders çalışma için hareketsiz geçirilen ortalama süre 6 saat olarak
tespit edildi.
Sağlık Bakanlığı, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma
Hastanesi işbirliği ile 36 yıl sonra Türkiye Beslenme ve Sağlık
Araştırması (TBSA) yaptı. 81 ilde 99 ekiple 19 bin 56 hanede 44 bin
607 kişi ile yapılan çalışmada, mutfaklara girilerek beslenme
alışkanlıkları ortaya çıkarıldı. Bu çalışmayla Sağlık Bakanlığı
Türkiye’de beslenme ve sağlık konularıyla ilgili olarak bilgi
toplamayı amaçladı. Araştırma kapsamında, öncelikle Türkiye
İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından seçilen örneklemdeki hanelerde
Hanehalkı görüşmesi uygulandı, ardından da bu hanelerde yaşayan
kişilerle bireysel görüşmeler yapıldı. Görüşme yapılan kişilerin
ayrıca fizik muayeneleri yapılarak, bu kişilerden (6 ve üzeri yaş
için) kan ve idrar numuneleri alındı. Araştırma kapsamındaki tüm
kişilerin cinsiyet, yaş, öğrenim durumları gibi bireysel
özellikleri alınmış ve bu kişilerin yaşadıkları hanelerdeki konut
özellikleri ile hanelerindeki genel besin tüketim özellikleri
öğrenildi. Kişi görüşmelerinde ise bireylerin kullandıkları besin
desteklerinin, beslenme alışkanlıkları ve özelliklerinin ve günlük
fiziksel aktivitelerinin neler olduğunu araştıracak sorular yer
aldı. Sahadan toplanmış bu ve diğer verilerin yardımı ile
Türkiye'de beslenme ve sağlık alanlarındaki politikaların gözden
geçirilerek iyileştirilmesi ve yeni politikaların geliştirilmesi
hedeflendi.
Araştırma kapsamında hanehalkı beslenme özellikle tek tek
belirlendi. Evde yiyecek alışverişi yapan kişiler ve alışveriş
yapılan yerler, yemek ve yiyecekleri hazırlayan kişiler,
Hanehalkının yemeklerde kullandıkları yağ/yağların kullanım durumu,
yemek türlerine göre uygulanan pişirme yöntemleri ve ev yapımı
yiyeceklerin hanede üretim durumu gibi konularda bilgi
toplandı.
İSTANBUL’DA YİYECEK İÇEÇEK ALIŞVERİŞİNE YAPANLARIN 4’TE 3’Ü
KADIN
Türkiye’de hane halklarında yiyecek ve içecek alışverişini yapan
kişilerin yaklaşık yüzde 40’ı erkek yüzde 60’ı da kadın. Yiyecek
içecek alışverişi yapan kişilerin cinsiyetine bakıldığında
sırasıyla; İstanbul, Batı Marmara, Ege, Doğu Marmara, Batı Anadolu,
Akdeniz ve Doğu Karadeniz bölgelerinde yiyecek ve içecek alışverişi
daha çok kadınlar tarafından yapılmakta. Örneğin İstanbul’da,
yiyecek içecek alışverişini yapanların yaklaşık dörtte üçünü
kadınlar oluşturmakta. Türkiye’de bireyler sırasıyla en çok;
pazar/seyyar satıcıdan yüzde 75.7, marketten yüzde 71.6 ve
bakkaldan (yüzde 31.3) alışveriş yapmakta.
Türkiye geneline bakılacak olursa; ambalajlı ürünlerin alışverişi
yapılırken bireylerin yüzde 73.7’si son kullanma tarihine, yüzde
65.5’i fiyatına, yüzde 49.2’si markanın güvenilir olmasına, yüzde
33.9’u markanın bilinir olmasına, yüzde 21.0’i satın alınan yerin
güvenilir olmasına, yüzde 20.8’i ambalaj hatalarına, yüzde 16.4’ü
promosyon olmasına, yüzde 14.9’u ise besin değerine dikkat etmekte.
Alışveriş yaparken bireylerin yüzde 14.5’i yiyecek ve içecek
reklamlarından etkilenirken, yüzde 85.5’i etkilenmemekte. Yaş
gruplarına göre değerlendirme yapıldığında; en çok 15-30 yaş grubu
erkekler ve 15-50 yaş grubundaki kadınların reklamlardan
etkilendiği görülmekte. 15-18 yaş ve 19-30 yaş grubu erkeklerin
sırasıyla yüzde 31.1 ve yüzde 21.1’i yiyecek ve içecek
reklamlarından etkilenirken, aynı yaş grubundaki kadınlarda bu
oranlar sırasıyla yüzde 44.9 ve yüzde 23.9 olarak bulundu. Yine
31-50 yaş grubundaki kadınların reklamlardan etkilenme oranı yüzde
15.4’dür. Yaş ilerledikçe reklamlardan etkilenenlerin oranı azalma
göstermekte.
6-11 YAŞ ARASI 10 ÇOCUKTAN BİRİ KAHVALTI YAPMIYOR
Araştırma kapsamında 6-11 Yaş Grubu Çocukların Beslenme
Alışkanlıkları tespit edildi. Türkiye genelinde çocukların yüzde
10.8’inin kahvaltı yapma alışkanlığına sahip olmadığı görülmekte.
Cinsiyete göre kahvaltı öğününü atlama oranı kız çocuklarda (yüzde
11.9), erkek çocuklara (yüzde 9.9) göre daha fazla. Çocukların
yüzde 9.1’öğle öğününü atlamakta. Cinsiyete göre öğle öğününü
atlama oranı kız çocuklarda (yüzde 9.5), erkek çocuklarına (yüzde
8.8) göre daha fazla. Türkiye genelinde 6-11 yaş grubu çocukların
yüzde 0.9’u akşam öğününü atlamakta. Cinsiyete göre akşam öğününü
atlama oranı erkek çocuklarda (yüzde 1.1), kız çocuklarına (yüzde
0.7) göre daha fazla.
TBSA 2010’daki 0-5 yaş grubu, 6-11 yaş grubu, 12 yaş ve üzeri, gebe
ve emziren kadın araştırma nüfusunun fiziksel aktivite
durumlarının, yaş gruplarına, cinsiyete, yerleşim yerine (kent ve
kır) ve 12 bölgeye (İstanbul, Batı Marmara, Ege, Doğu Marmara, Batı
Anadolu, Akdeniz, Orta Anadolu, Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz,
Kuzeydoğu Anadolu, Ortadoğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu) göre
dağılımları verildi. Yaş grubu 2-5 yıl arasında olan çocukların
hafta içi aktivite için (TV, bilgisayar, internet) harcadıkları
ortalama süre 3.46 saat. Bu süre erkekler için ortalama 3.51 saat,
kızlar için ortalama 3.40 saat olarak bulundu. Aktivite türleri
değerlendirildiğinde çocukların en fazla TV, video, VCD, DVD için
zaman harcadıkları (ortalama 3.04 saat), daha sonra
bilgisayar/internet (0.41 saat) başında süre geçirdikleri saptandı.
Türkiye genelinde 6-11 yaş grubu çocukların %58.4’ü düzenli olarak
egzersiz yapmamaktadır (günde 30 dakika veya daha fazla süre ile).
Egzersiz yapmayanların oranı 6-8 yaş grubunda yüzde 65.8, 9-11 yaş
grubunda yüzde 52.7, kentsel bölgelerde yüzde 58.2, kırsal
bölgelerde yüzde 58.9’dur. Yaş grubu 6-11 yıl arasında olan
çocukların yaptıkları spor/egzersiz türleri incelendiğinde, Türkiye
geneli için erkek çocuklar tarafından en fazla yapılan
spor/egzersizin sırasıyla futbol (yüzde 75.4), bisiklet (yüzde
32.8), koşu (yüzde 27.5) ve yürüyüş (yüzde 20.4); kız çocuklar
tarafından en fazla yapılan spor/egzersizin sırasıyla yürüyüş
(yüzde 31.2), bisiklet (yüzde 26.0), koşu (yüzde 24.2), voleybol
(yüzde 21.2) ve yüzme (yüzde 10.1) olduğu bulunmuştur. Kız
çocukların yüzde 19.4’ü diğer spor dalları ile ilgilenmekte.
Yaş grubu 6-11 yıl arasında olan çocukların hafta içi sedanter
aktivite için (TV, bilgisayar, internet, ev ödevi, ders çalışma)
harcadıkları ortalama süre 6 saattir. Bu süre erkekler için
ortalama 6.3 saat, kızlar için ortalama 5.6 saat olarak
bulunmuştur. Sedanter aktivite türleri değerlendirildiğinde
çocukların en fazla TV, video, VCD, DVD için zaman harcadıkları
(ortalama 3.3 saat), daha sonra sırasıyla ev ödevi/ders çalışma
(ortalama 1.8 saat) ve bilgisayar/internet (ortalama 0.8 saat)
başında süre geçirdikleri saptandı.
Yaş grubu 6-11 yıl arasında olan çocukların hafta sonu aktivite
için (TV, bilgisayar, internet, ev ödevi, ders çalışma)
harcadıkları ortalama süre 6.4 saattir. Bu süre erkekler için
ortalama 7.0 saat, kızlar için ortalama 5.8 saat olarak
bulunmuştur. Sedanter aktivite türleri değerlendirildiğinde
çocukların en fazla TV, video, VCD, DVD için zaman harcadıkları
(ortalama 3.6 saat), daha sonra sırasıyla ev ödevi/ders çalışma
(ortalama 2.1 saat) ve bilgisayar/internet (0.7 saat) başında süre
geçirdikleri saptandı.
CİHAN
Yorumlar