2 sürücüden 1’i kendini rahat hissetmediği için emniyet kemerini takmıyor
Trafik kazalarında meydana gelen ölüm ve ağır yaralanmaları önlemede emniyet kemeri büyük rol oynuyor.
Trafik kazalarında meydana gelen ölüm ve ağır yaralanmaları
önlemede emniyet kemeri büyük rol oynuyor. Yapılan bir araştırma da
ülkemizdeki sürücülerin emniyet kemeri takma konusuna dikkat
etmedikleri ortaya çıktı. ODTÜ’lü öğretim üyelerinin 2 bin 11
sürücü ile yaptığı çalışmada emniyet kemeri kullanımı konusunda
önemli sonuçlar elde edildi. Araştırmaya katılan sürücüler emniyet
kemeri takmama sebeplerine bakıldığında ilginç sonuçlar ortaya
çıktı. Görüşülen sürücülerin yüzde 48’i yani 2 sürücüden 1’i
kendini rahat hissetmediği için emniyet kemeri takmıyor.
Dünyada her yıl 1 milyon 300 bin kişinin trafik kazalarında
hayatını kaybediyor. Türkiye'de ise her yıl 4 bin 500-5 bin kişinin
kaza sonucu ölüyor. Her yıl yaşanan 1 milyonun üzerinde trafik
kazasında ise yaklaşık 200 bin kişi de yaralanıyor. Orta Doğu
Teknik Üniversitesi öğretim üyeleri araç sürücülerinin emniyet
kemeri kullanımı ile ilgili önemli bir araştırma yaptı. Orta Doğu
Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaşım Araştırma
Merkezi'nden Dr. Hediye Tüydeş Yaman ve Sinem Aydın, “Güvenli
Trafik Kampanyası Ankara İli Sürücü Bilgi, Tutum ve Davranış’
başlıklı bir araştırma gerçekleştirdi.
'EMNİYET KEMERİNİN FAYDASI BİLİNİYOR VE ARAÇ KULLANIRKEN
TAKILMIYOR'
Araştırma kapsamında Ankara il merkezinde 2011 sürücü ile
görüşüldü. Görüşülen sürücülerin yüzde 10,7’si genç sürücüler 18–24
yaş aralığında, yüzde 32’si 24-34 yaş aralığında yer aldı.
Sürücülerin emniyet kemerinin trafik kazalarının sonucundaki
kayıpları azaltan etkisini bilip bilmediklerini ölçmek üzere
sorulan sorulara verilen cevapların analizi sonucunda emniyet
kemerinin faydaları ve zorunluluğu konusunda bilgi sorunu olmadığı
ortaya çıktı. Emniyet kemeri takmamanın kazalarda meydana getirdiği
riskler yüzde 97 veya daha fazla oranda biliniyor. Sürücülerin
yüzde 31.8’i her zaman emniyet kemeri taktığını belirtirken; buna
karşılık yüzde 29,6’sı hiç bir zaman, kalan yüzde 38,6’sı duruma
göre (şehir içinde ve yakın mesafe yolculuklarda) emniyet kemeri
takmadıklarını dile getirdi.
Hiçbir zaman ya da bazen emniyet kemeri takmadığını belirten
sürücülerin takmama nedenini tespit için açık uçlu 4 cevap şıkkı
hazırlandı. Emniyet kemeri takmayan sürücülere ‘Çoğunlukla
unuttuğum için takmıyorum (unutkanlık), Araç kullanırken kendimi
rahat hissetmiyorum (rahat hissetmeme), Kazalarda işe yaradığını
düşünmüyorum (işe yaramıyor), Diğer (lütfen belirtiniz)’ cevap
şıkları sunuldu. Görüşülen sürücülerin yüzde 48’i yani 2 sürücüden
1’i rahat hissetmemeyi sebep gösterirken, ‘unuttuğu için takmama’
şıkkı yüzde 10,8’i tarafından belirtilen ikinci ana sebep oldu.
Sürücülerin yüzde 46,7’si her durumda araçtaki yolculardan kemer
takmalarını istediklerini ifade ederken, hiçbir durumda yolculardan
emniyet kemeri takmasını istemediğini belirtenler yüzde 16,2 iken
sadece ön koltukta oturanlardan isteyenler yüzde 16,3’ü olarak
gözlemlendi.
Hız sınırlamalarına ‘her zaman uyduklarını’ söyleyen sürücülerin
farklı yollardaki oranları yüzde 65,1 ile yüzde 71,9 arasında
değişti. Yüzde 71,9 ile en çok şehirler arası yollarda
sınırlamalara riayet edildiği görüldü. Otobanlarda ise bu oran
yüzde 65,1’e geriliyor.
'PLANLI BİR EMNİYET KEMERİ DENETİM PROGRAMI UYGULANMALI'
Araştırmanın sonuç bölümünde genel olarak bakıldığında sürücü
bilgi, tutum ve davranışları (hem emniyet kemeri hem de hız
sınırları konusunda) her zaman paralellik gösterdiği belirlendi.
Sürücülerin özellikle hız konusundaki sınırlamalarda bilgi
eksikliği olduğu gözlemlendiği belirtilirken, hız sınırlamalarının
yol kategorilerine göre değiştiği için bu konuda bilgi düzeyini
artıracak kampanyaların düşünülmesi gerektiği dile getirildi.
Özellikle ülkemizdeki hızla artan duble yollardaki hız sınırları
fazla bilinmediği ifade edilen bölümde şu ifadeler yer aldı; “Yolun
yapısından hangi tip yolda ve hız limiti sınırları içinde olduğunu
rahat anlayabileceği bir alt yapı düzenlemesi yapılması yönünde
çalışmalar ilgili kuruluşlarla başlatılmalı. Sürücülerin bazı
tehlikeleri ve bunlara karşı korunma yöntemlerini bilmelerine
rağmen (emniyet kemeri gibi) tutumlarında aynı önceliği
göstermedikleri ortadır. Emniyet kemeri takmama konusundaki en
belirgin sebep araç kullanırken yarattığı rahatsızlık ve alışkanlık
olmaması (ve bunun sonucu unutkanlık) dile getirilirken ek olarak
kısa mesafede gidilmesi (indi-bindi durumları da dahil olmak üzere)
emniyet kemeri takılmasını azaltan bir sebeptir. Özellikle şehiriçi
ve kısa mesafelerde bile emniyet kemeri takmanın öneminin
vurgulanacağı bir farkındalık çalışması yapılmalı. Emniyet kemeri
konusunda ceza alan ve denetim geçiren oran düşük olup bu konuda
yoğun bir denetim hissi ya da ceza riski görmedikleri ortaya
çıkmıştır. Bu konuda psikoloji literatüründeki çalışmalar haftanın
belli günlerinde ya da belli bir zaman dilimi içinde aynı yerde
aynı zamanda yapılan denetimlerin insanda bir denetim şablonu hissi
uyandırdığı bilgisi doğrultusunda il içinde planlı bir emniyet
kemeri denetim programı uygulanmalıdır. Hız sınırlamaları
genellikle en çok ihlal edilen kurallar olduğundan her zaman etkin
denetim sistemleri ile desteklenmesi gerekir. Bunun için kaza
ve/veya ölüm riski yüksek koridorlarda etkin hız denetimi
yapılmasına imkan sağlayan elektronik denetleme sistemleri
kurulmalıdır.”
EMNİYET KEMERİ TAKMAYAN 449 BİN KİŞİYE CEZA KESİLDİ
Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Daire Başkanlığı’nca
hazırlanan ‘Denetim Faaliyetleri Raporu’na göre 2012 yılında polis
10 milyon 732 bin trafik cezası uyguladı. Sürücüler toplam bir
milyar 594 milyon 821 bin 942 lira trafik cezası öderken, 276 bin
kişi de cumhuriyet savcılığına sevk edildi. Geçen yıl en önemli
artış ‘koruma başlığı-gözlük kontrolü’nde gerçekleşti. 114 bin
kişiye cezai işlem uygulandı. Emniyet kemerini takmayan 449 bin
kişiye de ceza yazıldı. Trafik polisleri, hız limitlerine uymayan
bir milyon 282 bin 745 sürücüye ceza kesti. Alkol kontrolünde 154
bin 787, takograf kontrolünde 106 bin 180, yaya kontrolünde ise 8
bin 255 ceza kesildi.
Geri alınan sürücü belgesi sayıları da şöyle: Alkollü olarak araç
kullanan 137 bin 928, 100 ceza puanını dolduran 17 bin 470, 5 kez
hız limitini aşan 173, sürücü olmayı engelleyecek ölçüde sağlık
şartlarının değiştiği tespit edilenler, sürücü belgesi almaya engel
teşkil eden türden mahkumiyet alanlar ve yetkili birimlerin
kararıyla sürücü belgesi iptal edilenler 2 bin 114 kişi.” CİHAN
Yorumlar