19 kişinin öldüğü Bükköy'de baca sensörlürenin söküldüğü iddiaları TBMM'de

Türkiye, Soma'da 301 maden şehidinin acısını yaşarken 10 Aralık 2009'da 19 madencinin hayatını kaybettiği ve ilkkez sahibinin 5 yıl hapis cezasına çarptırıldığı maden ocağı olarak bilinen Bükköy Madencilik'teki çeşitli iddialar Ankara'nın gündemine taşındı. CHP Bursa Milletvekili ve Parti Meclis Üyesi Sena Kaleli, Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesi Bükköy’de faaliyet gösteren ve 2009 yılında yaşanan patlama sonucu 19 işçinin yanarak hayatını kaybettiği, halen de 156 işçinin çalıştığı maden ocağı ile ilgili eksiklik iddiaların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in cevaplandırması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) soru önergesi verdi. Kaleli, önergesinde, "El cihazları, sensör ve gaz ölçüm araçlarının bakımsızlığı, bacada var olan sensörlerin söküldüğü, yeterli mesleki eğitimin verilmediği, müfettiş geldiğinde sadece ana taban yolunun kontrol edilip, girilmemesi gereken patlayan bacaya da geçici perdeleme yapıldığı şeklinde birçok iddia var, bunlar doğru mu?" dedi.

Sena Kaleli, Bükköy maden ocağında 2009 yılında patlayan bacanın kapatılmış gösterilip, yasak olan 55 tabanın altına indirilerek kömür çıkartıldığı, maden ocağında 6 ay önce gaz olduğu yönünde uyarıda bulunulduğu ve yaşam alanının pahalı ve yer olmadığı gerekçesiyle yok olduğu şeklinde, birçok iddiayı içeren soru önergesi hazırlayarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in yanıtlaması istemiyle Meclis’e sundu. Kaleli, 25’i yerüstü 131’i yeraltı olmak üzere 156 işçinin çalıştığı maden ocağıyla ilgili; el cihazları, sensör ve gaz ölçüm araçlarının bakımsızlığı, bacada var olan sensörlerin söküldüğü, yeterli mesleki eğitimin verilmediği, Müfettiş geldiğinde sadece ana taban yolunun kontrol edilip, girilmemesi gereken patlayan bacaya da geçici perdeleme yapıldığı şeklinde birçok iddianın yer aldığı soru önergesi hazırladı.

Sena Kaleli’nin Bükköy’de yer alan maden ocağına yönelik, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in yanıtlaması istemiyle hazırladığı soru önergesinde, şu ifadeler yer alıyor: "Bursa’da halen yürürlükte olan ruhsat sayısı 648 adet olup, ruhsatların kapsadığı alan 326 bin 653 hektardır. Söz konusu ruhsatlardan 427 adedi işletme ruhsatıdır ve bu sahaların kapsadığı alan 198 bin 682 hektardır. Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilmiş olan işletme izin alanı ise 93 bin 802 hektardır. Bunlardan Mustafakemalpaşa ilçesine bağlı Bükköy’de faaliyet gösteren maden ocağında 2009 yılında bir patlama meydana gelmiş ve 19 işçi yanarak can vermiştir. Halen bu madende 25’i yerüstü 131’i yeraltı olmak üzere 156 işçi çalışmaktadır. Yaptığım görüşmelerde ocakla ilgili aşağıdaki iddialar dile getirilmiştir. Bükköy’de patlayan baca kapatılmış gösterilip, yasak olan 55 tabanın altına indirilerek kömür çıkartılıyor. Şimdi 10 metre gerisinden yeni bir giriş açılma çalışmaları yapılmaktadır. Bacada sensörler sökülmüştür. İddialara göre; mühendisler madene önce inmekte, gaz ölçümü ve kontrolü yapmakta daha sonra işçiler girmektedir. El cihazları, sensör ve gaz ölçüm araçları bakımsızdır. Gaz maskesi ölçümleri 6 ayda bir yapılmamaktadır."

"MÜFETTİŞ GELİNCE SADECE TABAN YOLU MU KONTROL EDİLİYOR?"

Sena Kaleli, maden ocağına denetim amacıyla müfettiş geldiği zamanlarda, sadece ana taban yolu kontrol edildiğinin, girilmemesi gereken patlayan bacaya geçici perdeleme yapıldığı iddialarını da Çalışma Bakanı Çelik'e sordu. Yeterli mesleki eğitim verilmeden sertifika verildiğini öne süren Kaleli, maden ocağında herhangi bir sendikanın faaliyet göstermediğini söyledi. Sendikal örgütlenmenin engellendiğini iddia eden Kaleli önergesinde, ocakta halen ilkel şartlarda bir çalışma düzeni sürdürüldüğünü savundu.

2009 yılındaki kazadan sonra yöneticilerin değiştiği maden ocağında önlemler konusunda özen gösterildiğini dile getiren Kaleli önergesinde şu ifadelere yer verdi: "Ancak şimdi aynı yöneticiler işbaşında olup, sensörler kaldırılmış, ölçümler azaltılmıştır. Yaşam alanı pahalı ve yer olmadığı gerekçesiyle yoktur. Kamera sistemi bulunmamaktadır. Maden ocağında 6 ay önce gaz olduğu yönünde uyarıda bulunulmuştur. Kömür tozlarının yıkandığı ve toplandığı havuzlarda suyun yeterince arıtılmadan dereye deşarj edildiği, dereyle sulanan tarım alanlarındaki ürünlerin ve çiftçilerin bundan zarar gördüğü belirtilmektedir. Patlama sırasında ocağı işleten işletmeciye, ocağın hemen yanında HES projesinin verilerek adeta ödüllendirildiği ifade edilmektedir. İşçiler bordrolarında eksik gösterim olduğunu beyan etmektedirler. Bu iddialar doğrultusunda yeni bir Soma faciası yaşanmaması için aşağıdaki soruların yanıtlanması büyük bir önem taşımaktadır. Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde faaliyet gösteren Bükköy maden ocağı hangi aralıklarla denetlenmektedir? En son ne zaman denetlenmiştir? Yapılan denetlemelerde yukarıda sıralanan iddialarla ilgili hangi eksiklikler görülmüştür? Denetlemeyle ve eksikliklerle ilgili bir rapor tutulmuş mudur? Denetim görevinde bulunanlar gördükleri eksikliklerle ilgili işletmeye bir düzeltme süresi vermişler midir? Verilen süre doğrultusunda tekrar denetim yapılmış mıdır? Bükköy ocağında çalışan işçilerin bordro ve puantaj cetvelleri incelenmiş midir? Bu cetvellerde bir suiistimal söz konusu mudur? Bükköy ocağındaki çalışma koşullarının iyileştirilmesi yönünde bir adım atılacak mıdır?" CİHAN