10 yılda 466 bine ulaşan 'çocuk gelin' sayısı damadın 23 katı

Türkiye’de 2013 yılında 600 binin üzerinde evlilik gerçekleştirildi. Geçtiğimiz yıl 18 yaşın altında yapılan ve ‘çocuk evliliği’ olarak tanımlanan evliliklerin sayısı ise 39 bine yaklaştı. Evlenen erkek çocuk sayısı ise bin 866 iken kız çocuk sayısı 37 bin 481 olarak gerçekleşti. Son 10 yılda çocuk evlilikleri sayısı 488 bin olurken, 200-2013 yılları arasında çocuk gelin sayısı 466 bin, çocuk damak sayısı 20 bin oldu. Çocuk gelin sayısı çocuk damatların sayısını 23’e katlıyor. Ayrıca, 16-17 yaşında evlenen her 5 kız çocuğundan birinin eşi ile kendisi arasındaki yaş farkının 10 yaştan fazla olduğu tespit edildi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) İstatistiklerle Çocuk 2013 raporunu hazırladı. Rapor, geleceğin umudu olan çocukların korunması, sağlıklı olarak doğup büyümeleri, kız ve erkek ayrımı yapılmadan eğitim almaları, her türlü barınma sorunlarının çözülerek huzurlu bir ortamda yetişmeleri, aile sevgisi ile büyümeleri, yoksulluğun önlenerek yaşam kalitelerinin yükseltilmesi gibi konuları içeriyor. Çocuklara özel olarak hazırlanan yayında, çocuk nüfusun mevcut ve gelecekteki demografik yapısı ile konut, sağlık, eğitim, kültür, bilişim teknolojileri, işgücü, yoksulluk, şiddet, suç gibi sosyo-ekonomik özelliklerine yer verildi.

Rapora göre ülkemizde 0-17 yaş olarak belirlenen çocuk nüfusu sayısı 22 milyon 761 bin 702. Çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 2013 yılında yüzde 29,7 olarak tespit edildi. Nüfus projeksiyonları sonuçlarına göre çocuk nüfus oranının 2023 yılında yüzde 25,7, 2050 yılında yüzde 19,1 ve 2075 yılında yüzde 17,6’ya düşeceği tahmin ediliyor. Çocuk nüfus yaş grubu ve cinsiyete göre incelendiğinde 2013 yılı verilerine göre çocuk nüfusun yüzde 27,3’ünü ‘0-4’, yüzde 27,6’sını ‘5-9’, yüzde 28’ini ‘10-14’, yüzde 17,2’sini ise ‘15-17’ yaş grubu oluşturuyor.

Çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı incelendiğinde en yüksek çocuk nüfus oranına sahip ilk 3 il, sırası ile Şırnak 231 bin 763 (yüzde 48,8), Şanlıurfa 865 bin 732 (yüzde 48) ve Ağrı 255 bin 74 (yüzde 46,3) iken en düşük çocuk nüfus oranına sahip ilk 3 il, sırası ile Tunceli 15 bin 575 (yüzde 18,2), Edirne 78 bin 541 (yüzde 19,7) ve Çanakkale 100 bin 168 (yüzde 19,9) olarak sıralandı.

2013 yılında bebeklere konulan en popüler 3 erkek ismi Yusuf, Berat ve Mustafa iken en popüler 3 kız ismi ise Zeynep, Elif ve Ecrin. 0-17 yaştaki çocuklar arasında kullanılan en popüler 3 erkek ismi Mehmet, Yusuf ve Mustafa iken en popüler 3 kız ismi Zeynep, Elif ve Merve. Bebeklere konulan en popüler erkek ve kız isimleri illere göre incelendiğinde, Yusuf 24, Berat 18 Mustafa 12 ilde ilk sırada yer alan erkek isimler. Kız isminde 74 ilde Zeynep isminin ilde ilk sırada yer aldığı dikkati çekiyor.

2013 YILINDA 16-17 YAŞINDA 37 BİN 481 KIZ ÇOCUĞU EVLENDİ

2007 yılında resmi olarak evli olan 16-17 yaş grubundaki evli çocuk nüfus oranı binde 0,99 iken 2013 yılında binde 0,75’e düştü. Evli çocuk nüfus cinsiyete göre incelendiğinde, cinsiyetler arasında farklılık olmakla birlikte, her iki cinsiyette de zaman içerisinde azalma görülüyor. 2007 yılında evli çocuk nüfus oranı erkekler için binde 0,07, kızlar için yüzde 1,95 iken 2013 yılında evli çocuk nüfus oranı sırasıyla binde 0,05 ve yüzde 1,45’e düştü.

TÜİK verilerine göre 2013 yılında toplam 600 bin 138 çift evlendi. Çocuk yaştakilerin resmi evlenmeleri (16-17 yaş) dikkate alındığında bu evlenmelerin yıllar itibariyle her iki cinsiyette de azalma eğilimi göstermesine rağmen bu oranın yine de 40 binden fazla olduğu belirlendi. Kız çocukların erkek çocuklarına göre daha önce evlilik yaptığı gözlenirken, çocuk gelinlerin sayısının, çocuk damatların sayısından 20 kat daha fazla olduğu tespit edildi. Geçen yıl, 16-17 yaş grubunda evlenen erkek çocukların sayısı bin 866 olurken, söz konusu yaşlarda 37 bin 481 kız çocuğu evlendi. 2013 yılında 16-17 yaş grubundaki evlenenler içinde erkeklerin oranı yüzde 4,7 iken kızların oranı yüzde 95,3.

EN FAZLA ÇOCUK EVLİLİĞİ GÜNEYDOĞU'DA GERÇEKLEŞTİ

Evlenen çocuklar yıllara ve istatistiki bölgelere göre incelendiğinde, 16-17 yaşta evlenen çocukların en fazla bulunduğu bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesi oldu. Kız çocuklarının toplam içindeki oranı bölgeler arasında farklılık gösterirken evlenen kız çocuklarının toplam içindeki oranının en düşük olduğu bölge yüzde 2,7 ile İstanbul, en yüksek olduğu bölge ise yüzde 11,5 ile Orta Anadolu Bölgesi. Bu bölgeyi yüzde 10,9 ile Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi izliyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde evlenen erkek çocukların oranı 2009 yılında yüzde 19,3 iken 2013 yılında yüzde 19,8’e yükseldi. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde evlenen kız çocukların oranı ise 2009 yılında yüzde 14,6 iken 2013 yılında yüzde 17,6’ya çıktı. Kız çocuk evliliklerinin en fazla görüldüğü ikinci bölge ise Akdeniz Bölgesi. Akdeniz Bölgesi’nde evlenen kız çocuklarının oranı 2009 yılında yüzde 14,8 iken 2013 yılında yüzde 15,4’e yükseldiği görüldü.

HER 5 KIZ ÇOCUĞUNDAN BİRİNİN EŞİ İLE ARASINDAKİ YAŞ FARKI 10’DAN FAZLA

2013 yılı verilerine göre çocuk yaşta evlenen kızların yüzde 69,9’u kendisinden 6 ve daha büyük yaşta bir erkek ile evlendi. Bunlardan yüzde 15,2’sinin ise eşi ile kendisi arasındaki yaş farkı 10 yaştan fazla. Akdeniz Bölgesi, Kuzeydoğu Anadolu ve Ortadoğu Anadolu Bölgelerinde ise bu oran yaklaşık yüzde20’dir. Yani, 16-17 yaşında evlenen her 5 kız çocuğundan birinin eşi ile kendisi arasındaki yaş farkı 10 yaştan fazla olarak gerçekleşti. 2001-2013 yılları arasında 16-17 yaşındaki boşanmalar cinsiyetlere göre incelendiğinde, boşananların yüzde3’ü erkek iken yüzde 97’sinin kız olduğu görüldü.

Yıllar Toplam evlenme Evlenen kız çocuk Evlenen erkek çocuk

2004 615.357 49.280 2.168

2005 641.241 51.944 2.270

2006 636.121 50.366 2.315

2007 638.311 50.723 2.279

2008 641.973 49.703 2.214

2009 591.742 47.859 2.072

2010 582.715 45.738 2.000

2011 592.775 42.700 1.860

2012 603.751 40.428 1.903

2013 600.138 37.481 1.866

Toplam: 6.144.124 466.222 20.947

CİHAN