"Türkiye, diyaliz hizmetlerinde birçok ülkeyi geride bıraktı"

İSTANBUL (AA) - Türk Böbrek Vakfı (TBV) desteğiyle Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesi İngilizce İşletme Bölümü Sayısal Yöntemler Anabilim Dalı bünyesinde Prof. Dr. Rauf Nurettin Nişel başkanlığında yapılan araştırmaya göre, vakfın diyaliz merkezlerinde tedavi gören hastaların yaşam kalitelerine yönelik algıları, Avrupa, Japonya ve ABD'de tedavi gören diyaliz hastalarına göre daha yüksek.

Araştırma, Prof. Dr. Nişel başkanlığında, Yrd. Doç. Dr. Ayşe Çınar, Araştırma Görevlisi Hüseyin Ekizler ve Marmara Üniversitesinin öğrencileri tarafından hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitelerini ölçümlemek üzere hayata geçirildi.

Araştırmada kullanılan "Böbrek Hastalığı Yaşam Kalitesi KDQOL36 (Kidney Disease Quality of Life)" ölçüm aracına göre, "hastalığın etkileri", "böbrek hastalığının getirdiği yük", "zihinsel İşlev", "uyku", "sosyal destek" ve "hasta tatmini" gibi kriterler değerlendirme konusu oldu. Karşılaştırma, ABD, Avrupa'yı temsilen Fransa, Almanya, İtalya, İspanya, Birleşik Krallık ve Japonya ile yapıldı.

Türkiye'yi temsilen Türk Böbrek Vakfı diyaliz merkezlerinde tedavi gören hemodiyaliz hastaları baz alındı. Araştırmada baz alınan hastalar itibariyle yaş ortalaması büyük oranda benzerlik göstermekle birlikte, Avrupa, ABD ve Türkiye'de yaş ortalaması 59 iken Japonya'da 58 oldu.

Uluslararası mukayese sıralamasında en yüksek yaşam kalitesi puanı ile TBV diyaliz merkezleri hastaları ilk sırada yer alırken, bunu takiben ABD, Japonya ve son sırada ise Avrupa diyaliz hastaları bulundu. Ölçek değerlendirmelerine göre 2 grupta (fiziksel rol ve sosyal işlev) TBV hastaları diğer ülkelerin önünde yer aldı.

- Hastaların yüzde 78'i hastalığının nedenini biliyor

Ülke karşılaştırmalarından bağımsız olarak TBV hastalarına yapılan araştırmanın diğer detayları şöyle:

"Araştırmaya katılan hastaların yüzde 55,1'ini erkek hastalar oluşturuyor. Hastaların yüzde 78'i hastalıklarının nedenini bildiklerini ifade ederken, bu nedenler yüzde 23,7 ile 'tansiyon', yüzde 19,9 ile 'şeker', yüzde 6,6 ile 'böbrek taşı' oldu. Bunların dışında aralarında genetik, ilaç yan etkisi, böbrek iltihabı, kist gibi toplamda 48 farklı hastalık nedeni söz konusu oldu. Hastaların yüzde 49,2'si 10 yıldan daha az süredir böbrek hastası olduğunu, yüzde 69,9'u kendilerine 10 yıldan daha az süredir diyaliz tedavisi uygulandığını belirtti. Hastaların yüzde 74,6'sı evli ve yüzde 96,2'si TBV hemodiyaliz merkezinin sürekli hastası. Hastaların yüzde 43,2'si böbrek hastalığının hayatını çok fazla sekteye uğrattığını, yüzde 55,7'si diyaliz personelinin böbrek hastalığı ile mücadelede kendilerine destek olduğunu, yüzde 43,6'sı genel sağlık durumlarının iyi olduğunu söyledi."

- "TBV diyaliz merkezlerinde yaşam süresi, genel ortalamaların çok üzerinde"

Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk, araştırmaya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

"TBV diyaliz merkezlerinde yaşam süresi, genel ortalamaların çok üzerinde. Merkezlerimizde, 25 yılı geride bırakmış tedavi gören hastalarının olması, sunulan hizmetin niteliği hakkında bir fikir vermekle birlikte, Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesi İngilizce İşletme Bölümü Sayısal Yöntemler Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rauf Nurettin Nişel başkanlığında yürütülen Hemodiyaliz Hastalarının Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörlerin Uluslararası Mukayeseli Analiz Raporu isimli bilimsel araştırmaya göre, Avrupa Birliği ülkeleri, Japonya ve ABD gibi ülkelerle de mukayese edildiğinde, toplam hizmet kalitesi açısından da oldukça iyi bir yerde olduğu belirlenmiştir ve bu araştırma sonuçları çalışmalarımızda bizleri bir defa daha yüreklendirmiştir.”

Prof. Dr. Rauf Nurettin Nişel de araştırmanın temel amacını, "Hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla, hemodiyaliz hastalarının içinde bulundukları durumla ilgili fiziksel ve duygusal sorunlarına ilişkin algılarını uluslararası normlara uygun olarak ölçmek" şeklinde açıkladı.

Yapılan saha çalışması sonucunda oluşturulacak veri bankasının tüm hekimlerin serbestçe kullanımına sunmak, böylece bu alanda yapılacak bilimsel çalışmaların yaygınlaştırmasını planladıklarını belirten Nişel, araştırmanın bir diğer önemli amacının da KDQOL36 (Kidney Disease Quality of Life) ölçüm aracını kullanarak hastaların yaşam kalitelerinde etkili olan faktörleri ölçmek ve TBV diyaliz merkezlerinde tedavi gören hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitelerinde etkili olan bu faktörler itibarıyla uluslararası karşılaştırma yapmak olduğunu kaydetti.