Brüksel'de Afganistan Konferansı

BRÜKSEL (AA) - Terörle mücadele ve ekonomik kalkınma için Afgan hükümetine finansal destek sağlanması amacıyla, Brüksel'de Afganistan Konferansı düzenleniyor.

Avrupa Birliği (AB) ve Afganistan hükümeti tarafından gerçekleştirilen konferans, 75 ülke ve 25 uluslararası örgüt ile ajansı bir araya getirdi. AB'yi, Konsey Başkanı Donald Tusk, Afganistan'ı ise Devlet Başkanı Eşref Gani ile İcra Kurulu Başkanı Abdullah Abdullah'ın temsil ettiği konferansa, Türkiye adına Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu katıldı.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun ve ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin de bulunduğu konferansta, Afganistan hükümeti, vizyonunu ve reformlarda kaydettiği gelişmeleri ortaya koyarken, uluslararası toplum da ülkedeki barış, devlet kurumlarının inşası ve kalkınma çabalarına yönelik siyasi ve mali desteğini sürdürdüğünü belirtti.

AB Konseyi Başkanı Tusk, konferansta yaptığı açıklamada, 2017 itibariyle AB ve üye devletlerin Afganistan'a destekte en büyük bağışçı olacağını ifade ederek, "Uluslararası çabalar ve yerel kapasite inşalarını 1,3 milyar avro ile destekleyeceğiz ve bunu 2020'ye kadar sürdüreceğiz." dedi.

- "Afgan halkı bir kavşakta"

Destek verilmemesi durumunda Afganistan'ın kolayca geriye gidebileceğine dikkati çeken Tusk, "Şiddet içeren aşırıcılık, uyuşturucu ve siyasi hizipçilik ülkenin geleceğinin düşmanı olmayı sürdürüyor. Çok sayıda Afgan, yoksulluk sınırının altına yaşıyor. Birçoğu Afganistan'da kendileri için bir gelecek görmüyor. İşte bu yüzden, bugün yeni Afgan ulusal barış ve kalkınma çerçevesine odaklanacağız." diye konuştu.

AB'nin ülkede reformların hayata geçirilmesine büyük önem verdiğini vurgulayan Tusk, "Afgan halkı bir kavşakta. Yön tabelası ise Afgan hükümeti ve uluslararası toplumda. Bir yol, yeniden şiddete, yoksulluğa ve bölgesel istikrarsızlığa gidiyor. Diğeri ise, kendi kendine yetmeye, refaha ve sağlıklı, eğitimli kız ve erkek çocuklardan oluşan yeni bir nesle çıkıyor. Afgan halkı yeteri kadar acı çekti. Kendi ülkelerinde ortak bir gelecek planı yapmak için barışı, güvenliği ve özgürlüğü hak ediyorlar." değerlendirmesinde bulundu.

- "İyi veya kötü terörist diye bir ayrım yapılamaz"

Afganistan Devlet Başkanı Gani, uluslararası kamuoyunun verdiği desteğe işaret ederek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Barack Obama'nın da aralarında olduğu liderlere teşekkür etti. Uluslararası kamuoyunun verdiği destekle Afgan güvenlik güçlerinin kapasitesinde geçen seneye oranla büyük bir gelişme yaşandığını kaydeden Gani, ekonomi ve enerji alanında da mesafe kaydettiklerini söyledi. Bir Türk firmasının elektrik üretimi amacıyla Helmend'deki baraja 200 milyon dolar yatırım yapmak istemesini önemli gelişmeler arasında sayan Gani, gelecek 3 sene içinde daha çok baraj inşa etmek istediklerini söyledi. Gani, atılan adımlar sayesinde Afganistan'ın ekonomik açıdan yeniden Orta Asya ile entegre olmaya başladığını belirtti.

Bölgede ekonomik işbirliği yapmanın kritik derecede öneme sahip olduğunu vurgulayan Gani, "Terörizm sınır tanımaz. İyi veya kötü terörist diye bir ayrım yapılamaz. Güvenli alan sağlanması veya terörizme hoşgörü gösterilmesi sadece Afganistan'a değil tüm ülkelere karşı bir tehdit oluşturur." dedi.

- "Afganlar barış yapabilir, yapacağız da"

Afganistan hükümeti ve silahlı gruplardan Gülbeddin Hikmetyar liderliğindeki Hizb-i İslami Partisi ile 29 Eylül'de imzalanan barış anlaşmasına atıfta bulunan Gani, "Ulusal seviyede birliğe bağlıyız ve diyaloğa odaklanıyoruz. Son barış anlaşmalarını ulusal mutabakat dışında değil içinde yaptık. Burada ana unsur yapılan anlaşmaların anayasaya uygun olması ve başkent Kabil'de müzakere edilmesidir. Afganlar barış yapabilir, yapacağız da. Yıkıcı değil yapıcı politikalara bağlıyız." ifadelerini kullandı.

Sorunlardan birinin yoksulluk olduğunu ve bunun da terörizme katkı sağladığını kaydeden Gani, bu iki sorunun da üstesinden geleceklerinden emin olduklarını vurguladı. Gani, bu konuda desteğe ihtiyaç duyduklarını ve güçlerin birleştirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

- Hikmetyar anlaşmasını model gösterdi

ABD Dışişleri Bakanı Kerry ise Hikmetyar ile yapılan barış anlaşmasına değinerek, "Anlaşma, Hikmetyar ve grubunun şiddeti sonlandırması, uluslararası terör grupları ile tüm bağlarını kesmesi, kadın ve azınlıkların haklarını içeren Afgan Anayasasını kabul etmesini içeriyor. Bunlara bağlı kalmaları karşısında grup, Afgan toplumuna yeniden katılabilecek. Bu, olabileceklerin bir modeli. Henüz bilmiyoruz. Ancak önemli bir başlangıç." dedi.

Kerry, "Taliban, hala Afgan hükümetinin kararlılığını test etmeye çalışıyor ve Afgan güvenlik güçleri cesurca bu zorluklara karşı geliyor." diye konuştu.

Terör ve ekonomik zorluklarla karşı karşıya olan Afganistan için 4 milyar dolar bağış toplanması amaçlanıyor. ABD'nin müdahalesinin üzerinden 15 yıl geçmesine rağmen sorunları büyük ölçüde çözülemeyen ülkede, işsizlik 50'yi bulurken, kötüleşen güvenlik durumu da yabancı yatırımcıları korkutmayı sürdürüyor.