BM Genel Sekreteri Ban'dan İran'a "nükleer" övgü

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (AA) - Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun İran'a, nükleer yükümlülüklerini yerine getirdiğini gerekçesiyle övgüde bulundu.

Genel Sekreter Ban, Temmuz 2015'de kabul edilen 2231 sayılı BM Güvenlik Konseyi (BMGK) kararının onaylanmasının yıldönümü dolaysıyla yaptığı açıklamada, İran'ı nükleer yükümlülüklerini yerine getirdiği gerekçesiyle takdir ettiğini bildirdi.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) teyit ettiği üzere nükleer anlaşmaya uygun yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirten Genel Sekreter Ban, Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) altındaki yaptırımlarla ilgili taahhütleri doğrultusunda Avrupa Birliği ve ABD tarafından atılan adımları da övdü.

İran ile 5+1 grubu arasında varılan anlaşmayla ilgili 2015'deki BMGK kararının onaylanmasını diplomasi başarısı olarak belirten Genel Sekreter Ban, İran ile 5+1 grubu arasında sağlanan JCPOA'nın teyit edildiğini ifade etti.

Ban açıklamasında ayrıca, BMGK'yı ve nükleer anlaşmayı imzalayanları kutladığını bildirirken, bu kararın İran'ın BMGK ile ilişkilerinde köklü bir değişimin habercisi olduğunu ve İran'ın nükleer meselesinin BMGK'nın ajandasından çıkarılması için belirli bir zaman çizelgesi sunulduğunu hatırlattı.

JCPOA katılımcılarından ve üye ülkelerden, anlaşmanın tam ve etkili bir şekilde uygulanması için desteğe devam etmelerini isteyen Ban, anlaşmanın, İran halkına somut faydalar sunması dahil, tüm taraflar için işler olmasının çok önem taşıdığını vurguladı.

BMGK'ya sunduğu 17 sayfalık raporunda da nükleer taahhütlerini yerine getirmesinden dolayı İran'ı takdir ettiğini belirten BM Genel Sekreter Ban, İran'ı Yemen ve Irak'a silah gönderimi konusunda eleştirerek, bunun anlaşmanın ruhuna aykırı olduğunu kaydetti.

- ABD ve Rusya'nın tepkisi

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Samantha Power, İran'ın balistik füze faaliyetlerinin BMGK'nın uyguladığı yaptırımların doğrudan ihlali olduğunu savunurken, Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vitaly Churkin, raporda İran'nın balistik füze faaliyetlerinin yer almasının fiili hata olduğunu ve bunun raporun konusu olmadığını belirtti.

Churkin açıklamasında, füze kısıtlamalarının BMGK kararının ihlali olmadığını ve İran'a yeni yaptırım uygulamasına gerek bulunmadığını kaydetti.

İran'a yönelik BMGK yaptırımlarının büyük bir bölümü, UAEA'nın, İran'ın anlaşma altındaki taahhütlerini yerine getirdiğini teyit etmesinin ardından Ocak 2016'da kaldırılmıştı.