Başbakanlıktan Kuzey Kore'ye yönelik yaptırımlar genelgesi

ANKARA (AA) - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararları ve diğer uluslararası yükümlülüklerine aykırı olarak nükleer deneme gerçekleştiren Kuzey Kore'ye tüm Birleşmiş Milletler (BM) üyesi ülkelerce ilave ve genişletilmiş yaptırımlar uygulanmasını hükme bağlayan Başbakanlık Genelgesi, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Genelgede, Türkiye açısından da bağlayıcı niteliği bulunan BMGK kararının tüm ilgili kurum ve kuruluşlarca uygulanması ve yapılan işlemlerden 60 gün içinde Dışişleri Bakanlığına bilgi verilmesi gerektiği belirtildi.

Kuzey Kore'ye yönelik yaptırımlar öngören 1718 ve 1874 sayılı BMGK kararlarının ardından çıkarılan 2006/36 ve 2009/17 sayılı genelgelerde yer alan hükümlere ek olarak ikinci bir talimata kadar söz konusu genelgede belli kararlar alındığı ifade edildi.

Buna göre, Kuzey Kore'den tedarik edilmesi ve bu ülkeye ihraç edilmesi yasaklanan mal ve hizmet listesine, balistik füze teknolojisinde kullanılabilecek her türlü uçak ve füze yakıtı, kömür, demir, demir cevheri, altın, titanyum cevheri, vanadyum cevheri ve az bulunan ham maddelerin transferi ve bu transferlerle ilgili mali işlemler, teknik eğitim, danışmanlık hizmetleri ve söz konusu malzemelerin tedariki, üretimi, bakımı ve kullanımıyla ilgili yardımlar dahil edildi.

Türkiye tarafından Kuzey Kore çıkışlı, Kuzey Kore istikametli veya Kuzey Kore devleti ve vatandaşlarının ya da Kuzey Kore adına hareket eden kişilerle kuruluşların aracılık yaptığı, Kuzey Kore bayraklı hava ve deniz araçlarıyla taşınan ve havaalanları, limanlar ve serbest ticaret bölgeleri de dahil olmak üzere Türkiye'de bulunan veya Türkiye'den geçiş yapan bütün kargolarda, ilgili kurum ve kuruluşların gerekli denetimi yapması sağlanacak.

- Uçaklara iniş, kalkış ve üst uçuş izni verilmeyecek

Türkiye'deki ilgili kurumlar, Kuzey Kore'ye gemi ya da uçak kiralanmasını ve mürettebat sağlanmasını önleyecek.

Yaptırımlar Komitesince, münferiden kabul edilecek istisnai durumlar hariç olmak üzere gemilerin Kuzey Kore siciline tescil edilmesi, Kuzey Kore bayraklı herhangi bir geminin kiralanması, işletilmesi, klas hizmeti verilmesi, belgelendirilmesi ve sigortalanmasına ilişkin getirilen yasağın uygulanması, ilgili kurum ve kuruluşlarca sağlanacak.

Tedariki, satışı, transferi veya ihracatı yasaklanan maddelerin taşındığına ilişkin makul şüphe bulunması halinde denetim yapılması veya acil durumlar dışında, bahse konu uçaklara iniş, kalkış ve üst uçuş izni verilmeyecek.

Doğrudan ya da dolaylı Kuzey Kore tarafından görevlendirilen kişi ya da kuruluşlara ait veya işletilen gemilerin tedariki, satışı, taşınması, ihracı yasaklanan kargo taşıdığına ilişkin geçerli şüphe bulunan gemilerin acil durumlar, çıkış limanına dönüş, denetim yapılması veya komitece insani amaçlarla limana girişi önceden gerekli görülmesi istisnaları hariç olmak üzere Türk limanlarına giriş yapmaları önlenecek.

- İnsani yardım faaliyetleri hakkında Bakanlığa bilgi verilecek

Kuzey Kore diplomatı, hükümet temsilcisinin veya bir üçüncü ülke vatandaşının getirilen yaptırımlardan kaçınmak için yardım sağladığının ya da ilgili kararları ihlal ettiğinin belirlenmesi halinde, söz konusu kişi veya kişiler Kuzey Kore'ye veya vatandaşı bulundukları ülkeye gönderilmek üzere ulusal mevzuat çerçevesinde sınır dışı edilecek.

Ancak alınacak bu tedbir, söz konusu kişi veya kişilerin BM'ye bağlı işleri yürütmek üzere BM karargahına ya da diğer BM kurumlarına gitmesini engellememesi koşuluyla uygulanacak.

Bu madde söz konusu kişi veya kişilerin hukuki bir süreçten kaynaklanan zorunluluk bağlamında hazır bulunmasını gerektirmesi, tıbbi, güvenlik ya da diğer insani amaçla bir yerde bulunmasını zorunlu kılması ve komitenin her olay için münferiden yapacağı değerlendirme sonucunda ülkeden uzaklaştırılması 1728, 1874, 2087, 2094, 2270 sayılı kararlarla çelişmesi hallerinde uygulanmayacak.

Türkiye'nin kamu kurum ve kuruluşlarınca, Kuzey Kore birey ve kurumlarına gelir sağlayıcı nitelikte olmayacak şekilde Kuzey Koreli sivil halkın ihtiyaçlarını gidermeye yönelik gerçekleştirilmesi öngörülen insani yardım faaliyetleri hakkında gerekli değerlendirmenin yapılabilmesi ve ilgili uluslararası komitelerin önceden bilgilendirilebilmeleri için Dışişleri Bakanlığına bilgi verilecek.