Arap Baharı'nın beşiğinde beş yılda yedi hükümet

TUNUS (AA) - YOSRA OUANES - Ortadoğu ile Kuzey Afrika coğrafyasındaki birçok ülkede geniş çaplı halk hareketlerini tetikleyen "Arap Baharı"nın beşiği Tunus'ta, son beş yılda yedi hükümet değişti. Ülkede 23 yıllık Zeynel Abidin bin Ali iktidarına son veren 14 Şubat 2011'deki devrimden sonra halkın büyük ümitlerle iktidara taşıdığı hükümetler başta işsizlik olmak üzere çözüm bekleyen ve yıllar içinde adeta kangren halini alan sorunlarla baş edebilmede ne yazık ki istenen başarıyı gösteremedi.

Siyasi gözlemciler özellikle 2011 yılı sonunda başlayan ve 2015 yılında daha önce görülmedik şekilde zirveye ulaşan terör saldırıları ile Tunus'un karşı karşıya bulunduğu sorunların bir kriz halini aldığı görüşünü dile getiriyor.

Cumhurbaşkanı El-Baci Kaid es-Sibsi'nin 2 Haizran'da Ulusal Birlik Hükümeti kurulması girişimiyle başlayan ve 3 Ağustos'ta Nida Tunus Partisi'nden Mahalli İşler Bakanı olan Yusuf Şahid'e (41) yeni hükümeti kurma görevinin verilmesiyle son bulan sürecin ardından şimdi ülke yeni bir döneme giriyor. Şahid hükümetini başta güvenlik, ekonomik kriz ve sosyal dengeyi sağlamak olmak üzere çeşitli sorunlar bekliyor.

AA muhabirine konuşan Tunuslu siyasi analistler, başta güvenlik ve ekonomik kriz gibi sosyal konular olmak üzere yeni hükümeti bekleyen çeşitli sorunların nasıl çözülebileceği ve hükümetin başarılı olmasının nelere bağlı olduğuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

- Yeni hükümetin başarısı ülkede uygun şartların oluşturulmasına bağlı

Tunuslu siyasi analist Salahaddin el-Curuşi, "Şahid hükümetinin başarılı olabilmesi, Sıyd hükümetinin atmakta yetersiz kaldığı bazı adımları atabilmesini sağlayacak şartların oluşturulmasına bağlı." dedi.

Curuşi bu şartları, "hükümet ile partiler arasındaki ilişkilerin açık olması ve bunun taraflar arasında kendine özgü bir mesafe yaratılmasıyla yeniden gözden geçirilmesi, partilerin hükümete destek vermeleri, kendilerini temsil edecek kişileri seçmede titiz davranmaları, yeni başbakana görevini ve programını yerine getirmesinde gereken minimum yetkinin verilmesi" şeklinde sıraladı.

İçişleri Bakanı Hadi Mecdub'un görevini sürdürmesinin önemli olduğunu, aksi halde ülkenin yaşadığı güvenlik şartları düşünüldüğünde bakanlığın genel çalışmalarının olumsuz etkilenebileceğini dile getiren Curuşi, "İçişleri Bakanlığının olası terör saldırılarına karşı devamlı teyakkuzda bulunması gerekiyor. Aksi halde halkın resmi kurumlara güveni sarsılır ki bu da toplumda güvene dayalı yeni bir kriz oluşturur." diye konuştu.

- Yeni hükümetten slogan, vaat ve temennilerin ötesinde açık ve yeni bir siyaset ortaya koyması bekleniyor

Curuşi ayrıca yeni hükümeti bekleyen bir diğer önemli sorunun ise ekonomi olduğunun altını çizdi. "Yeni hükümetten slogan, vaat ve temennilerin ötesinde açık ve yeni bir siyaset ortaya koyması bekleniyor." diyen Curuşi, ekonomik sorunlara çözüm bulunmasında hükümetin söylemden öte uygulamaya geçtiğinin halk tarafından hissedilmesinin önemini vurguladı.

Öte yandan Tunuslu siyasi analist Cuma el-Kasimi de Şahid hükümetinin başarılı olmasının bazı meselelerin çözümünde ilerleme sağlayabileceği bir zamanın hükümete tanınması ile mümkün olduğunu söyledi. Kasimi," Bu da ancak sosyal barış ortamına ulaşılması için farklı siyasi taraflar, ulusal örgütler ve özellikle de işçi sendikaları ile işbirliği halinde çalışılmasına bağlı." dedi.

Kasimi, özellikle Başbakan'ın çözüm bulacağı sözünü verdiği öncelikli meselelerin, "mevcut siyasi iklimde çözümü hayli güç olan büyük sorunlar, toplumdaki gerginlik, korkutan ekonomik durum ve yabancı yatırımların eski seviyesine çıkması veya turizm sektörünün yeniden canlanması önünde engel oluşturan terör konusunun" olduğunu ifade etti.

Güvenlik konusu istisna bu sorunlarla mücadelenin başarılı olacağı hakkında net bir şey söylemenin şu aşamada zor olduğunu kaydeden Kasimi, Sıyd döneminde terör konusunda kısmi başarı gösterildiğini ve yeni hükümetin de politikasını bunun üzerine bina edilebileceğini dile getirdi.

Kasımi, bölgesel koşullar ve özellikle komşu ülke Libya'daki mevcut durumla ilintili olarak terör tehlikesinin hala mevcut olduğu uyarısında bulunurken, Avrupa'nın da çeşitli sorunlarla karşı karşıya bulunduğu ve böyle bir dönemde oraya güvenmenin de zor olduğu görüşünü dile getirdi.

- Net bir ekonomik vizyon ortaya koyamayan hiç bir siyasetin başarı şansı yok

Ekonominin şu an için ülkenin çözüm bekleyen en önemli meselesi olduğuna dikkati çeken Kasimi, meselenin temelinin 2011'den bu yana ortaya konulan ekonomik ve kalkınma planlarında yattığını belirterek, "Net bir ekonomik vizyon ortaya koyamayan hiçbir siyasetin şu an için başarı şansı bulunmuyor." dedi.

Kasimi ayrıca, başta turzim olmak üzere diğer sektörlerin de canlandırılması ve yeniden ayağa kalkmasını sağlayacak şekilde bir kalkınma ile güvenlik ve istikrarı korumaya yönelik programların yenilenmesinin gerektiğini vurguladı.

Tunus'ta Habib es-Sıyd'ın Şubat 2015'te kurduğu hükümet geçen Haziran ayının başına kadar yönetimde kalmayı başarmıştı. Bardo, Susa ve Muhammed Hamis olayları gibi önemli terör saldırılarının yaşanmasına rağmen ülke içinde genel güvenlik konusunda başarılı sayılabilecek olan Sıyd hükümeti daha çok ekonomik sorunlara çözüm bulamamakla eleştirilmişti.

Cumhurbaşkanı el-Baci Kaid es-Sibsi'nin 2 Haziran'da hükümetin miadını doldurduğu ve tüm tarafların katılacağı Ulusal Birlik Hükümetinin kurulması çağrısı ülkede sürpriz olarak değerlendirilmişti.

Sibsi'nin yaptığı ulusal birlik hükümeti kurulması çağrısıyla başlayan istişareler iki ay sürmüş, 30 Temmuz'da yönetimdeki Sıyd hükümetinden güvenoyunun çekilmesiyle birlikte yeni hükümetin kurulması için ikinci merhaleye geçilmişti. Sibsi, geçen hafta ulusal birlik hükümetini kurma görevini Yerel İşler Bakanı Yusuf Şahid'e vermişti.

Cumhurbaşkanı Sibsi'den kabineyi kurma görevini alan bakan Şahid, Kartaca Sarayı'nda düzenlediği basın toplantısında teknokrat hükümet kurulmayacağını, kabinede gençlere ve kadınlara ayrıca yer verileceğini belirtmişti. Hükümetinin Kartaca Belgesi'nde belirlenmiş olan 5 temel öncelik üzerine çalışmalar yürüteceğini kaydeden Şahid, "Öncelikle terörle mücadele, yolsuzlukla mücadele, istihdamı artırma, mali dengeleri kontrolde tutmak ve son olarak temizlik ve çevre konularına çalışacağız." ifadelerini kullanmıştı.