"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırması (2)

İSTANBUL (AA) - İstanbul Sanayi Odasının (İSO) ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2015 yılı araştırması sonucunda ilk sırada Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) yer alırken, Ford Otomotiv Sanayi AŞ ikinci, Arçelik üçüncü oldu.

"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2015 yılı araştırmasının sonuçları İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklandı.

İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesine 2015 yılında 49 yeni firma girdi. Bunlardan 38'i geçen yıl İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında yer aldı. 11 firma ise geçen yılki İSO 1000 dışından doğrudan 2015 yılı ilk 500 sıralamasına girdi.

Araştırmada,TÜPRAŞ üretimden satışlarda 35 milyar 437 milyon lira ile birinci olarak sırasını korudu.

TÜPRAŞ ile onu izleyen kuruluş arasında üretimden satışlar büyüklüğü itibarıyla önemli fark bu yıl da sürdü. TÜPRAŞ 2015 yılında ilk 500 kuruluşu toplam üretimden satışlarının yüzde 7,9'unu gerçekleştirdi.

Listede üretimden satışlarda 14 milyar 732 milyon lira ile Ford Otomotiv ikinci, 9 milyar 998 milyon lira ile Arçelik üçüncü sırada yer aldı.

2015 yılında üretimden satışlara göre ilk 10 büyük kuruluş içinde 2014 yılına göre bir firma değişikliği oldu. Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları AŞ üçüncü sıradan dördüncü sıraya inerken, Arçelik AŞ dördüncü sıradan üçüncü sıraya yükseldi.

TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası AŞ dokuzuncu sıradan beşinci sıraya çıktı.

EÜAŞ Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü beşinci sıradan altıncı sıraya indi. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ sekizinci sıradan yedinci sıraya yükseldi.

Hyundai Assan Otomotiv Sanayi ve Ticaret AŞ geçen sene 13. sıradayken, bu sene ilk 10'a sekinci sıradan girdi ve ilk 10 içindeki tek yeni kuruluş oldu.

İskenderun Demir Çelik AŞ yedinci sıradan dokuzuncu sıraya indi.

İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi AŞ altıncı sıradan onuncu sıraya geriledi. Geçen yıl ilk 10 içinde onuncu sırada yer alan Aygaz AŞ ise 13. sırada yer aldı.

Üretimden satışlara göre en büyük ilk 10 kuruluş içine son 3 yıldır olduğu gibi 2015 yılında da kamudan bir tek kuruluş olan ve sıralaması altıncılığa gerileyen EÜAŞ Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü girdi.

İlk üç büyük özel sektör sıralamasında TÜPRAŞ, Ford Otomotiv Sanayi AŞ ve Arçelik AŞ yer aldı.

- Katma değerde en büyükler

Geçen yıl üretici fiyatları ile en yüksek katma değer yaratan kuruluş 2013 ve 2014 yıllarında olduğu gibi TÜPRAŞ oldu. İkinci sıradaki firma ise isminin açıklanmasını istemedi.

En yüksek katma değer yaratan üçüncü firma ise JTI Tütün Ürünleri Sanayi AŞ oldu.

TÜPRAŞ tek başına ilk 500 kuruluşun yarattığı toplam katma değerin 2014 yılında yüzde 15,3'ünü gerçekleştirirken, 2015 yılında bu oran yüzde 19,6'ya yükseldi.

- En fazla kar eden kuruluşlar

En fazla kar eden kuruluş geçen yıl TÜPRAŞ olurken, ikinci sırada Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, üçüncü sırada Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ, dördüncü sırada ise İskenderun Demir ve Çelik AŞ yer aldı.

En fazla kar elde eden beşinci firma Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, altıncı firma ise Mercedes Benz Türk AŞ oldu.

Geçen yıl en fazla kar eden ilk iki şirket değişti. İlk iki sırada yer alan Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ ve İskenderun Demir ve Çelik AŞ yerlerini TÜPRAŞ ve Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bıraktı.

2015 yılında en fazla kar eden ilk 10 kuruluş içinde 2014 yılında da en fazla kar eden ilk 10 içinde yer alan sadece 7 kuruluş kaldı.

En fazla kar eden ilk 10 kuruluş içinde 3 kamu, 7 özel sektör kuruluşu bulunuyor. Kamu kuruluşları en fazla kar eden ikinci, beşinci ve yedinci kuruluşlar oldu.

- İhracatta en büyükler

En fazla ihracat yapan ilk üç kuruluş 2015 yılında Ford Otomotiv Sanayi AŞ, TÜPRAŞ ve Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları AŞ oldu.

Bu üç firma 2013 ve 2014 yıllarında da en çok ihracat yapan ilk üç firma oldu ancak 2015 yılında ilk sıraya TÜPRAŞ yerine Ford Otomotiv geçti.

Geçen yıl en fazla ihracat yapan ilk 10 kuruluşun tamamı özel sektör kuruluşu oldu. En çok ihracat yapan ilk 10 kuruluş içinden dokuzu 2014 yılında da ilk 10 kuruluş içinde yer aldı. 2015 yılında ilk 10'a bir yeni kuruluş katılırken, bir firma ilk 10 içinden çıktı.

En fazla ihracat yapan ilk 10 kuruluşun toplam ihracat tutarı 19 milyar dolar, ilk 500 kuruluşun gerçekleştirdiği toplam ihracat ise 53,4 milyar dolar oldu.

İlk 10 kuruluşun ilk 500 içindeki ihracat payı yüzde 35,6, Türkiye'nin toplam ihracatı içindeki payı ise yüzde 13,2 olarak gerçekleşti.

- En büyük 100 sanayi kuruluşu

İSO'nun "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2015 yılı araştırmasında ilk 100 sıralaması ve kuruluşların 2014 araştırmasındaki yerleri şöyle:

Birinci 500 Büyük Kuruluş Sıra No Kuruluşlar Üretimden
Satışlar (Net)
(TL) 2015 2014 1 1 TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. 35.437.857.256 2 2 Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. 14.732.855.608 3 4 Arçelik A.Ş. 9.998.905.712 4 3 Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş. 9.893.409.307 5 9 TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. 8.434.241.768 6 5 EÜAŞ Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü 6.794.953.087 7 8 Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. 6.475.141.395 8 13 Hyundai Assan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. 6.236.714.393 9 7 İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. 5.890.461.750 10 6 İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş. 5.773.475.786 11 14 Vestel Elektronik San. ve Tic. A.Ş. 5.249.344.885 12 12 Mercedes-Benz Türk A.Ş. 5.239.924.773 13 10 Aygaz A.Ş. 5.126.821.356 14 26 İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. 4.896.099.092 15 15 Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş. 4.260.334.675 16 16 PETKİM Petrokimya Holding A.Ş. 4.234.369.017 17 11 Çolakoğlu Metalurji A.Ş. 4.098.959.067 18 18 BSH Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş. 3.925.769.912 19 17 Unilever San. ve Tic. T.A.Ş. 3.750.677.616 20 19 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. 3.525.942.146 21 20 Tosçelik Profil ve Sac Endüstrisi A.Ş. 2.976.385.000 22 22 Bosch San. ve Tic. A.Ş. 2.937.537.726 23 33 Aselsan Elektronik San. ve Tic. A.Ş. 2.860.126.584 24 24 Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş. 2.828.471.671 25 31 Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş. 2.577.218.660 26 30 Vestel Beyaz Eşya San. ve Tic. A.Ş. 2.484.129.206 27 29 Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş. 2.391.311.285 28 34 Borçelik Çelik San. Tic. A.Ş. 2.371.000.305 29 23 Er-Bakır Elektrolitik Bakır Mamulleri A.Ş. 2.337.491.695 30 37 Coca-Cola İçecek A.Ş. 2.288.131.093 31 21 Milangaz LPG Dağıtım Tic. ve San. A.Ş. 2.230.578.588 32 41 Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü 2.228.783.322 33 36 Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş. 2.222.163.403 34 32 KARDEMİR Karabük Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. 2.219.961.791 35 35 AKSA Akrilik Kimya Sanayi A.Ş. 2.131.600.393 36 50 TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. 2.104.573.671 37 40 Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş. 2.088.216.676 38 42 Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. 2.060.953.905 39 27 İpragaz A.Ş. 2.055.361.101 40 55 Assan Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 2.029.216.155 41 45 Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. 1.973.310.780 42 44 Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü 1.954.137.220 43 28 Kroman Çelik Sanayii A.Ş. 1.920.612.012 44 46 Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayii A.Ş. 1.886.551.100 45 56 Hayat Kimya Sanayi A.Ş. 1.859.209.808 46 47 Yolbulan Baştuğ Metalurji Sanayi A.Ş. 1.829.614.302 47 - Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu 1.782.832.748 48 64 Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş. 1.756.043.397 49 51 SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş. 1.755.522.860 50 48 Diler Demir Çelik Endüstri ve Ticaret A.Ş. 1.745.108.793 51 49 İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. 1.720.694.882 52 54 Abalıoğlu Yem-Soya ve Tekstil Sanayi A.Ş. 1.637.124.935 53 57 BRİSA Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş. 1.621.793.473 54 25 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı 1.611.327.371 55 59 Yücel Boru ve Profil Endüstrisi A.Ş. 1.595.360.916 56 60 Nadir Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş. 1.586.279.390 57 58 Sanko Tekstil İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş. 1.554.948.506 58 52 Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş. 1.521.189.132 59 63 MMK Metalurji San. Tic. ve Liman İşletmeciliği A.Ş. 1.496.102.266 60 53 Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. 1.418.257.562 61 62 Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş. 1.417.491.379 62 61 Toros Tarım San. ve Tic. A.Ş. 1.386.255.092 63 67 Soda Sanayii A.Ş. 1.348.743.236 64 69 C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş. 1.289.777.629 65 74 Ülker Bisküvi Sanayi A.Ş. 1.267.803.668 66 89 JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş. 1.230.854.159 67 76 Kaptan Demir Çelik Endüstrisi ve Ticaret A.Ş. 1.215.433.792 68 65 Yazıcı Demir Çelik Sanayi ve Turizm Ticaret A.Ş. 1.205.523.854 69 68 HES Hacılar Elektrik San. ve Tic. A.Ş. 1.202.602.512 70 - - - 71 96 Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş. 1.185.876.728 72 70 TP Endüstriyel ve Ticari Lastikler A.Ş. 1.153.222.583 73 66 Sasa Polyester Sanayi A.Ş. 1.147.305.510 74 78 Ülker Çikolata Sanayi A.Ş. 1.137.068.959 75 - Atlas Enerji Üretim A.Ş. 1.118.889.595 76 75 Şenpiliç Gıda Sanayi A.Ş. 1.102.419.971 77 119 Progıda Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. 1.101.879.116 78 84 Çimsa Çimento San. ve Tic. A.Ş. 1.086.612.147 79 88 Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. 1.075.336.294 80 79 Gülsan Sentetik Dokuma San. ve Tic. A.Ş. 1.048.407.722 81 77 Keskinoğlu Tavukçuluk ve Damızlık İşletmeleri San. Tic. A.Ş. 1.041.666.084 82 90 Naksan Plastik ve Enerji San. ve Tic. A.Ş. 1.033.510.187 83 100 Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima San. Tic. A.Ş. 1.033.466.189 84 95 Goodyear Lastikleri T.A.Ş. 1.025.622.792 85 94 Pınar Süt Mamülleri Sanayii A.Ş. 1.010.119.806 86 82 Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayii A.Ş. 990.047.952 87 81 Tezcan Galvanizli Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. 987.247.594 88 103 Önem Gıda San. ve Tic. A.Ş. 983.236.068 89 137 Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. 969.124.355 90 171 MAN Türkiye A.Ş. 957.172.909 91 124 ASAŞ Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 942.547.312 92 72 İçdaş Elektrik Enerjisi Üretim ve Yatırım A.Ş. 940.380.183 93 101 Besler Gıda ve Kimya San. ve Tic. A.Ş. 936.588.035 94 143 Noksel Çelik Boru Sanayi A.Ş. 932.566.553 95 92 Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. 931.592.764 96 122 Türk Prysmian Kablo ve Sistemleri A.Ş. 928.625.248 97 126 Temsa Global San. ve Tic. A.Ş. 920.427.074 98 91 BEYPİ Beypazarı Tarımsal Üretim Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. 914.281.327 99 104 Erpiliç Entegre Tavukçuluk Üretim Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti. 910.716.699 100 118 Sarten Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. 908.783.804

(Son)