'Tazminat ödemek istemeyen işveren işe girişlerde boş kağıda imza alıyor'

Son dönemlerde oldukça sık yaşanan işçi istismarına bir yenisin daha eklendi. Ülke genelinde işverenler tarafından son dönemlerde artarak uygulanmaya başlanan sistemde işe girişlerde çalışanlardan boş kağıda imza alınıyor. Böylelikle işveren, işçinin hak etmiş olduğu tazminatını ve tüm yasal haklarını ödemeden işçiden yazılı delil alarak borçtan kurtulmaya çalışıyor.

Hatay'ın Erzin ilçesinde görev yapan serbest muhasebeci ve mali müşavir Önder Özsoy konu hakkında yaptığı açıklamada yaşanan sıkıntıların yeterince denetim olmadığından kaynaklandığını belirtti. Mali Müşavir Özsoy, işe girişlerde işverenlerin çalışanlardan boş kağıda imza alıp daha sonra alınan imzanın üstünü doldurarak bunun istifa dilekçesine çevrildiğini söyledi.

Uygulamanın tamamen yasa dışı olduğunu belirten Mali Müşavir Önder Özsoy, ''Bazı iş yeri sahipleri, işe alımlarda, işçilere boş kağıt imzalatıyorlar bu kanunen suçtur. İşverenlerin kanun ve nizamı hiçe sayarak hareket etmeleri yasal değildir. İş veren bu imzanın üstünü doldurarak istifa dilekçesi gibi göstermeye çalışıyor. Bu husus tanıkla ve her türlü delil ile ispat edilebilmektedir. Bu tür işlemlerde işçinin istifasını ve işten çıkış nedenini kendi el yazısı ile yazması gerekmektedir. Uygulamada en çok yaşanan sorun ise işverenin, istifa dilekçesi istemesidir. İşverenin bu baskıdaki amacı işçinin hak etmiş olduğu tazminatlarını ödemeden, yazılı delil alarak borçtan kurtulmaktır. Yani işçinin hakkına ipotek koymaktır. Çalışan da işveren veya vekilince yapılan baskı sonucu, içinde bulunduğu psikolojik buhran ve stresten kurtulmak için aniden karar alıp istifa dilekçesi yazmak zorunda kalıyor. Böylelikle yılların emeği bir kalemde silinip gidiyor. Bu durumda kalan kişiler, ilerleyen zamanda da istifa dilekçesi nedeniyle hakkı olmadığını zannederek işverenden herhangi bir hak talep etmiyor.

TÜRK CEZA KANUNUN 17 MADDESİ BU KONUYA AÇIKLIK GETİRİYOR

Önder Özsoy Yargıtayın, “İş yerinde hizmet süresi itibarıyla belirli hakları kazanmış bir kişinin hayatın olağan akışı içinde istifa etmesi ile bu hakları ortadan kaldırması olağan bir davranış sayılmaz. İşçinin, uzun bir kıdem süresine sahip olması, feshin işçi tarafından yapılmadığını öngören bir olgu olarak değerlendirmiştir'' dediğini ifade etti. Özsoy Türk Ceza Kanunun 117. maddesinin bu konuya açıklık getirdiğini hatırlattı.

İŞTE İLGİLİ O MADDE

Türk Ceza Kanunu 117. Maddesine göre; “İş ve çalışma hürriyetini ihlal eden kişiye, mağdurun şikayeti halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası verilir. Çaresizliğini, kimsesizliğini ve bağlılığını sömürmek suretiyle kişi veya kişileri ücretsiz olarak veya sağladığı hizmet ile açık bir şekilde orantısız düşük bir ücretle çalıştıran veya bu durumda bulunan kişiyi, insan onuru ile bağdaşmayacak çalışma ve konaklama koşullarına tabi kılan kimseye altı aydan üç yıla kadar hapis veya yüz günden az olmamak üzere adli para cezası verilir. Yukarıdaki fıkrada belirtilen durumlara düşürmek üzere bir kimseyi tedarik veya sevk veya bir yerden diğer bir yere nakleden kişiye de aynı ceza verilir. Cebir veya tehdit kullanarak, işçiyi veya işverenlerini ücretleri azaltıp çoğaltmaya veya evvelce kabul edilenlerden başka koşullar altında anlaşmalar kabulüne zorlayan ya da bir işin durmasına, sona ermesine veya durmanın devamına neden olan kişiye altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.”

Bu konuda Yargıtay kararı ise şu şekilde: “İşçi tarafından rıza ile imzalanmış fakat işleme konmayıp işçi çalışmaya devam etmişse işçinin önceden imzaladığı istifa dilekçesi geçersizdir ve bu belgeye göre hüküm kurulmaz” demiştir. Ayrıca “İşe girerken veya çalışma esnasında alınan istifa dilekçeleri kesinlikle geçersizdir. Bu şekilde alınan istifa beyanı, işçinin gerçek iradesini yansıtmamaktadır.'' CİHAN