Merkez Bankası PPK toplantı özeti (1)

İSTANBUL (AA) - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde, talep koşullarındaki ılımlı görünüme rağmen enflasyon ve enflasyon beklentilerinin bulunduğu yüksek seviyelerin, fiyatlama davranışları üzerinde risk oluşturmaya devam ettiği belirtildi.

Kurulun 7 Haziran toplantısına ilişkin yayımlanan özette, mayıs ayında tüketici fiyatlarının yüzde 1,62 oranında arttığı, yıllık enflasyonun da 1,30 puan yükselerek yüzde 12,15 olduğu hatırlatıldı.

Özette, bu dönemde enflasyondaki yükselişin alt gruplar geneline yayıldığının gözlendiği belirtilerek, "Üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskıları bir önceki aya kıyasla önemli ölçüde artarak güçlü seyrini korumuştur. Bu gelişmelerle çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonları artmış, ana eğilimleri yüksek seyretmeye devam etmiştir." denildi.

- "İşlenmiş gıda yıllık enflasyonu düşüşünü sürdürüyor"

Mayısta gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun 2,19 puan artarak yüzde 11 seviyesine yükseldiği hatırlatılan özette, gıda grubu yıllık enflasyonundaki artışın, işlenmemiş gıdadan kaynaklanmış olduğu, işlenmiş gıda yıllık enflasyonunun ise düşüşünü sürdürdüğü kaydedildi.

Mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatlarında belirgin bir artışın gözlendiği, özellikle sebze, patates, beyaz ve kırmızı et ile yumurta gibi bazı kalemlerdeki fiyat artışlarının dikkat çektiği vurgulanan özette, "İlk çeyrek genelinde yüksek seyreden işlenmiş gıda fiyat artışları Nisan ayından sonra bu dönemde de yavaşlamaya devam etmiş; grup yıllık enflasyonu yüzde 13,42 seviyesine gerilemiştir." denildi.

Enerji grubunda fiyatların mayıs ayında yüzde 1,74 arttığı, grup yıllık enflasyonunun da 3,18 puan yükselerek yüzde 15,17'ye ulaştığı belirtilen özette, şunlar kaydedildi:

"Bu gelişmede döviz kuru gelişmeleri ve petrol fiyatlarının seyrine ek olarak geçen yılın aynı dönemindeki düşük baz etkisi belirleyici olmuştur. Akaryakıt ürünlerinde yapılan vergi düzenlemesine (maktu özel tüketim vergi tutarlarının uluslararası petrol fiyatları veya döviz kurlarına bağlı olarak yurt içi rafineri çıkış fiyatlarında meydana gelecek değişimler kapsamında yeniden belirlenmesi) bağlı olarak, haziran ayında enerji grubunda fiyat artışlarının yavaşlaması, ancak grup yıllık enflasyonunun yükselişini sürdürmesi beklenmektedir."

- "Enflasyondaki yükselişte temelde maliyet yönlü gelişmeler etkili olmaktadır"

Özette, mayıs ayında hizmet grubu fiyatlarının yüzde 1,17 yükseldiği, grup yıllık enflasyonunun ise 0,25 puan artarak yüzde 9,52 olduğu bildirildi. Grup yıllık enflasyonundaki yükselişte ulaştırma ve lokanta-otel grubunun öne çıktığı belirtilen özette, "Ulaştırma hizmetleri enflasyonundaki artışta kara yolu ile yolcu taşımacılığı fiyatları belirleyici olurken, lokanta-otel grubunda gerek yemek hizmetleri gerekse konaklama hizmetleri enflasyonunda artış kaydedilmiştir. Bu gruplarda, döviz kuru, petrol fiyatı ve gıda fiyatları kaynaklı maliyet baskılarının yanı sıra turizmdeki olumlu görünüme bağlı talep yönlü etkiler de hissedilmiştir." ifadeleri kullanıldı.

Temel mal grubu yıllık enflasyonunun 0,52 puan artarak yüzde 15,98’e ulaştığı kaydedilen özette, bu dönemde yıllık enflasyonun giyim grubunda bir miktar gerilediği, diğer alt gruplarda ise yükseldiği aktarıldı.

Özette, "Dayanıklı mal grubunda bir süredir devam eden güçlü fiyat artışları mayıs ayında da sürmüş, bu artışta otomobil ve beyaz eşya fiyatları öne çıkmıştır. Diğer temel mallar grubundaki fiyat artışında ise döviz kuru etkilerine bağlı olarak, konut bakım-onarım malzemeleri ile ev temizlik ürünleri gibi ithal bileşeni yüksek kalemler öne çıkmıştır. Özetle, Türk lirasındaki birikimli değer kayıpları mayıs ayında temel mal grubu enflasyonundaki yükselişin ana belirleyicisi olmuştur." değerlendirmelerine yer verildi.

Haziran ayında baz etkisi ve maliyet yönlü unsurların yıllık enflasyon üzerinde yükseltici etkilerinin devam etmesinin beklendiği, bunun yanı sıra öncü göstergelerin işlenmemiş gıdanın bazı alt kalemlerinde mevsimsel normallerin oldukça üzerinde fiyat artışları gözlenebileceğine işaret ettiği belirtilen özette, büyük ölçüde geçici nitelik taşıdığı değerlendirilen bu hareketin yakından takip edildiği vurgulandı.

Özette, "Sonuç olarak, enflasyondaki yükselişte temelde maliyet yönlü gelişmeler etkili olmaktadır. Bununla birlikte, fiyat artışlarının alt kalemler bazında genele yayılan bir nitelik gösterdiği dikkat çekmektedir. Talep koşullarındaki ılımlı görünüme rağmen enflasyon ve enflasyon beklentilerinin bulunduğu yüksek seviyeler fiyatlama davranışları üzerinde risk oluşturmaya devam etmektedir." denildi.

- Enerji fiyatları ve altın ithalatında gözlenen yükseliş

PPK özetinde, bu yılın ilk çeyreğine ilişkin verilerin, iktisadi faaliyetin gücünü koruduğuna işaret ettiği belirtilerek, şu görüşlere yer verildi:

"Sanayi üretiminin dönemlik artış hızında önceki çeyreklere göre ivme kaybı gözlense de, yıllık artış oranı yüzde 9,8 ile yüksek bir oranda gerçekleşmiştir. Bu dönemde inşaat faaliyetine ara girdi sağlayan sektörler ile turizm bağlantısı güçlü faaliyet kolları sanayi üretimini desteklemiştir. Veriler, sanayi dışındaki sektörlerde de faaliyetin ılımlı bir seyir izlediğine işaret etmektedir. Yılın ilk çeyreğinde dönemlik büyümenin sürükleyicisinin yurt içi talep olduğu görülmektedir. İlk çeyrekte özel tüketimin artmaya devam ettiği, yatırımlardaki artışın ise kamu kesiminin de desteğiyle ağırlıklı olarak inşaat sektörü kaynaklı olduğu değerlendirilmektedir. Altın ithalatındaki artış eğiliminin sürmesine rağmen altın hariç mal ihracatı ve turizm gelirlerinde gözlenen güçlü seyirle net ihracatın dönemlik büyümeye pozitif katkı yapacağı tahmin edilmektedir.

Son dönemde açıklanan veriler, iktisadi faaliyette dengelenme eğilimine işaret etmektedir. Yılın ikinci çeyreğine ilişkin verilere göre dış talep gücünü korumaktadır. Küresel büyüme görünümündeki olumlu seyirle birlikte dış talepteki artışın ve dış piyasalarda pazar çeşitlendirme esnekliğinin ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir. Kurul, turizm ve taşımacılık gelirlerindeki toparlanmanın oldukça güçlü seyrettiğini ve bu görünüm altında net ihracatın dönemlik büyümeye ikinci çeyrekte de olumlu katkı sağlayacağını not etmiştir. Önümüzdeki dönemde mal ve hizmet ihracatının büyümeye güçlü desteğinin süreceği ve yurt içi talepteki dengelenmeyle beraber cari işlemler açığındaki artış eğiliminin duracağı öngörülmektedir. Bununla birlikte, enerji fiyatlarında ve altın ithalatında gözlenen yükseliş cari işlemler dengesindeki iyileşmeyi geciktirmektedir."

- "Yurt içi talepteki yavaşlamanın ılımlı bir şekilde gerçekleşeceği öngörülmektedir"

Özette, ikinci çeyrekte iç talebin daha ılımlı seyrettiği aktarılarak, anket verilerinin tüketici güveninde ve özellikle iç piyasaya yönelik üretim yapan firmaların sipariş eğilimlerinde zayıflamaya işaret ettiği vurgulandı.

Mevcut görünümün, iktisadi faaliyetin kademeli olarak ana eğilimine yakınsayacağı yönündeki geçmiş öngörülerle uyumlu bir biçimde iç talep kaynaklı yavaşlama sinyalleri içerdiği bildirilen özette, "Yakın dönemde finansal piyasalarda yükselen oynaklık ve belirsizlik algılamaları, Türk lirasındaki değer kaybı ve finansman maliyetlerindeki artışlar yatırımlar kanalıyla yurt içi talebi sınırlayabilecektir. Buna karşılık, destekleyici mali tedbirlerin etkisiyle yurt içi talepteki yavaşlamanın ılımlı bir şekilde gerçekleşeceği öngörülmektedir." ifadeleri kullanıldı.

İlk çeyrekte, iktisadi faaliyetin gücünü korumasıyla birlikte istihdam artışları ve işsizlik oranlarındaki düşüşün sürdüğü, öncü göstergelerin, önümüzdeki dönemde iktisadi faaliyetteki dengelenmeyle birlikte iş gücü piyasasında süregelen iyileşmenin hız kesebileceğine işaret ettiği belirtilen özette, son dönemde açıklanan verilerin iktisadi faaliyetin ilk çeyrekte gücünü koruduğuna, ikinci çeyrekte ise yurt içi talepteki dengelenmeyle birlikte ana eğilimine yöneldiğine işaret ettiği kaydedildi.

(Devam edecek)