Maliyetleri artan patates üreticisi tarlalarını tüccara veriyor

Patates üreticisinin, son iki yılda zarar etmesi ve girdi maliyetlerinin yüksekliğinden tarlasını tüccara kâr ortaklığıyla vermeye başladığı belirtildi. Türkiye'nin patates üretiminde önemli bir yere sahip olan Afyonkarahisar’da söküm başladı. Patatesin geçen yıllarda para etmemesi yüzünden bu sene ekim alanlarında yüzde 40 azalma var. Üretici, tarladan tüccara toptan 90 kuruş ile 1,2 liradan satabiliyor. Üretimin az olmasının, bu fiyatlarda önemli etkisi var. Geçen yıllarda 10 ile 20 kuruşlara kadar düşmesiyle patates hayvan yemi olarak kullanmış, birçok üretici zarar ederek borçlarını ödeyemediğinden icralık olmuştu.

Uzun yıllar bu işle uğraşan Kemal Yeşilyurt, üreticinin girdi maliyetlerinin yüksekliğinden dolayı tarlasını tüccara vermeye başladığını söyledi. Yeşilyurt, “Çiftçi ekim yapamadı, tohum pahalı, gübre pahalı. Önceki yıllarda para kazanamadı. Çiftçinin bir yatırım gücü yok. Üretici kendisi alıp ekmiyor artık. Çoğu tüccar, finans desteği veriyor. Çiftçiyle artık ortaklaşa ekiyor. 100 dönüm ekmeye kalktığında 150-200 milyar para lazım, çiftçinin bunu çıkarması zor, riske girmek istemiyor.” dedi. Yeşilyurt, tohumun tonunu 2 bin 500 liradan aldıklarını, bir dönümün maliyetinin bin 500 ile bin 800 lira arasında değiştiğini kaydetti.

Patates üreticisi Ahmet Ayketin de geçen yıla göre pahalı olduğu için eskiden kooperatifler aracılığıyla aldıkları sertifikalı tohumları kendilerini yetiştirmesine rağmen sistemin değiştirildiğini, artık büyük firmalara bu yetkinin verildiğini söyledi. Aytekin, “Bu sene tonu bin 700 eurodan aldık. Bu sene ekim alanı yüzde 30 azaldı. Gübre mazot, sulama, ilaç, işçilik maliyetleri çok yükseldi. Birçok üretici ekimi bıraktı ya da tüccar ve firmalarla ortak üretim yapıyor. Üretici, seneye ne para edeceğini bilmeden yine patates ekmeye devam edecek.” şeklinde konuştu.

Afyonkarahisar Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlğü verilerine göre 2013 yılında 310 bin ton patates üretimi yapılırken 3 bin 744 çifti patates yetiştiriyor. İlde özellikle yetiştirilen agria çeşidi lezzeti, büyüklüğü, kızartması, rengi, kışa dayanıklılığı, diğer çeşitlere göre aromasının çok iyi olması sebebiyle iç piyasada yoğun talep görüyor. Bu özelliklerde, patatesin çeşit özelliği yanında ilin toprak yapısının ve ikliminin de büyük önemi var. CİHAN