Körfez'in kimlik yenileyen ülkesi Kuveyt

KUVEYT (AA) – MUSAB TURAN – Dünyanın en fazla petrol üreten 4. ülkesi konumunda bulunan ve 115 yıllık rezerve sahip körfez ülkesi Kuveyt, son yıllarda başlattığı altyapı yatırımları ve dev projelerle "Petrol zengini" tanımının ötesine geçmeye çalışıyor.

AA muhabirinin araştırmalarına göre, ismi Arapça'da ''su kenarındaki kale'' anlamına gelen "akvat" kelimesinden türeyen Kuveyt’in nüfusu 4,5 milyona yakın. Ülke nüfusunun 3’te 1’ini Kuveytliler oluştururken nüfusun geri kalanı diğer Arap ülkeleri ve Asya ülkelerinden gelenler oluşturuyor.

Hizmet sektöründe daha çok Hindistanlılar ve Mısırlılar çalışırken, gastronomide Lübnan mutfağı öne çıkıyor. Kuveyt, iklimi ve coğrafi özellikleri itibarıyla tarım ve hayvancılık konularında yeterli kaynağa sahip değil. Ülkede Arapça'nın yanı sıra İngilizce de yaygın olarak konuşuluyor.

Kadınların başı açık olarak kamu görevinde çalışabildiği ülkede yasal olarak uygulanan keskin bir kıyafet yasağı veya kısıtı bulunmuyor. Ülkeye alkol sokmak ve ülkede alkol tüketmek yasak. Kuveyt'te akıllı telefon kullanımı oldukça yaygın.

ABD'li meşhur Cheesecake Factory, ülkeye iki şube açmış durumda. Kuveytliler Türk yemeklerine ilgi duyarken Sütiş ve Köşebaşı gibi pek çok firma Türk mutfağını Kuveyt'te başarıyla temsil ediyor.

- Gıda konusunda tamamen dışa bağımlı

Tarım ve balıkçılık sektörlerinin ekonomi içerisindeki payı yüzde 0,5 civarında. Bu durum Kuveyt’i gıda konusunda tamamen dışa bağımlı yaparken, ülkede sınırlı sayıda koyun, keçi ve deve yetiştiriciliği yapılabiliyor.

Deniz ürünleri Kuveyt’in geleneksel üretim konularından birisi olmasına karşın, sektör üretiminin 25,3 milyon dolar civarında. Kuveyt hükümeti, uyguladığı tarım teşvik politikaları çerçevesinde, sebze üretimi, balıkçılık ve hayvancılık alanlarında sübvansiyonlar sağlıyor.

Kuveyt Emiri Şeyh Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah yönetiminde son yıllarda başlayan reformist hareket daha Kuveyt Uluslararası Havalimanı’na iner inmez kendini gösteriyor.

Ülkenin tek havalimanına normal yolcu kapasitesi olan 6 milyonun iki katı yolcu giriş çıkışı yaşanınca talebi karşılayamayan havalimanına yeni terminal binası yapımına başlanmış.

Cengiz Holding’in inşasını sürdürdüğü ve mayıs ayında teslim edeceği yeni terminal binası, ülkenin ABD ile doğrudan uçuş yapmasının önündeki engelleri kaldıracak çağdaş bir yatırım olarak dikkati çekiyor.

Diğer yandan Limak İnşaat ise Kuveyt’e yeni havalimanını 4 ila 6 yıl arasında kazandırmayı hedefliyor. Tanınmış mimarlık ofisi Lord Norman Foster & Partners tarafından dizayn edilen havalimanının temellerini geçen yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kuveyt Emiri Şeyh Sabah Ahmed Cabir el Sabah birlikte atmıştı.

- Ülkede adım başı şantiye göze çarpıyor

Trafiğin belli saatlerde yoğunlaştığı ülkede çok sayıda köprü, otoyol ve viyadüklerin yapımı için proje başlatılmış veya ihaleye çıkılmış durumda.

Kuveyt yetkilileri 12 bölgenin daha yerleşime açılması için de ihaleye çıkarken, dünyada adından söz ettiren Türk müteahhitlik sektörü, Kuveyt’te daha çok iş yapmaya aday.

Ülkede Merkez Bankası’nın yeni, şık ve devasa bir binaya taşınması, yenilenen otoyollar ve yapımına başlanan Uluslararası Tenis Kompleksi’nin yanı sıra dikkati çeken çok önemli bir proje daha bulunuyor.

- İpek Şehir Projesi için 132 milyar dolar bütçe ayrıldı

Ülkenin Kuzey Doğu’sunda yer alan Subiyah bölgesinde 25 kilometre karelik bir alanda İpek Şehir (Madinat Al Hareer) adıyla yerleşim, ekonomi, eğlence, ticaret, eğitim, sağlık ve kültür merkezi olacak çok maksatlı bir şehir kurulması çalışmalarına başlanmış. Toplam 25 yılda tamamlanması öngörülen proje için 132 milyar dolar bütçe ayrılmış durumda.

Kuveyt sahilinden denize bakanlar İpek Şehir Projesi kapsamında inşası devam eden ve dünyanın en uzun köprülerinden olacak 37,5 kilometrelik Sheikh Jaber Al Ahmad Köprüsü’nü ufuk çizgisine kadar takip edebiliyor. Güney Koreli Hyundai Engineering & Construction ana yükleniciliğinde inşa edilen köprü, Katar'ın başkenti Doha ile Kuveyt ve Subbiyah bölgesi arasında ulaşımı sağlayacak.

- "Kuveyt vatandaşları ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanıyor"

Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı’nın internet sitesinde Kuveyt'le ilgili paylaşılan bilgilere göre, Kuveyt'te petrol sektöründen sonra ekonominin itici gücü olarak bankacılık sektörü öne çıkıyor. Kuveyt Merkez Bankası'nın yakın takibi ve sektörü liberalize eden politika tedbirleri, sektörün bölge ülkeleri arasında çok iyi bir yere gelmesine imkan sağlamış vaziyette.

Hali hazırda Kuveyt’te faaliyet gösteren bankalar National Bank of Kuwait (NBK), Kuwait Finance House (KFH), Gulf Bank (GB), Commercial Bank of Kuwait (CBK), Bank of Kuwait and the Middle East (BKME), Burgan Bank (BB), Al Ahli Bank (ABK), Bank of Bahrain and Kuwait (BBK), Kuwait International Bank (Eski Kuwait Real Estate Bank -KREB), Boubyan Islamic Bank, Industrial Bank of Kuwait (IBK), BNP Paribas, National Bank of Abu Dhabi, HSBC Bank Middle East ve Citibank olarak sıralanabilir.

Yabancı bankalar Kuveyt’te sadece bir şube açabilmekle beraber, bu uygulamanın Merkez Bankası tarafından değiştirileceği ifade edilmekte.

Batılı anlamda sigortacılığın İslami kaygılar nedeniyle Körfez ülkelerine oldukça geç girmesine rağmen Kuveyt ilk sigorta şirketini 1960 yılında kurarak bu konuda öncülük yaptı. Kuveyt vatandaşları ücretsiz sağlık, sosyal güvenlik ve emeklilik hizmetlerinden yararlanmakta.

- “Çoğu Türk firması hedef pazar olarak görmüyor”

Bakanlığın internet sitesinde Kuveyt'le ilgili pek çok bilginin yanı sıra şu ifadeler de yer alıyor:

“Firmalarımızın Kuveyt pazarından aldıkları payın düşük olmasının en önemli nedeni belli başlı firmaların önemli bir kısmının Kuveyt’i hedef pazar olarak değerlendirmemeleri, Kuveyt iş kanunlarındaki sınırlandırmalar nedeniyle ortaya çıkan güven sorunu, bazı bankalarımız tarafından düzenlenen teminat mektuplarının kabul edilmeyebilmesi ile projeler içerisinde önemli bir yer tutan, petrol, enerji, su ve çeşitli büyük çaplı projelere katılım için gereken ön yeterlilik sürecinde yer alınmaması olarak belirtilebilir."