'Girdi maliyetleri artan kiraz üreticisi borçlara erteleme ve teşvik istiyor'

CHP Afyonkarahisar Milletvekili Ahmet Toptaş, Türkiye kiraz ihracatının yüzde 26’sını tek başına karşılayan Afyonkarahisar’da girdi maliyetlerinin arttığını, üreticinin elektrik parasını dahi ödeyemez duruma geldiğini söyledi.

Bu konuda TBMM’de önerge veren Toptaş, kirazın fiyatının artmamasına rağmen, girdi fiyatlarının hızla arttığını, üreticilerin desteklenmesi gerektiğini belirtti. 2002 yılında 4 lira olan 26 kalibrelik kirazın aradan 12 yıl geçmesine rağmen bugün 3 lira civarında olduğunu anlattı. Ülkede kiraz üretiminin yaklaşık 400 bin ton civarında olduğunu ve bunun yaklaşık 40 bin tonunun Sultandağı ve Çay ilçelerinde üretildiğini belirten Toptaş, kirazın giderlerinin çok pahalı olduğunu, gübre, ilaç, sulama, işçilik, elektrik fiyatlarının her geçen gün katlandığını kaydetti.

'KİRAZ AĞACI 10 YILDA ÜRÜN VERİR'

Toptaş, kiraz ağacının dikiminden sekiz, on yıl sonra ürün verdiğini ve üreticinin bu süre içerisinde ciddi harcama yaptığını anlattı. Bu kadar pahalı ve meşakkatli ürünün pazarlamasının da ayrı bir sorun olduğunu ifade eden Toptaş, ağaçtan toplatılan kirazın kalibresine ve rengine göre bir tepside ayıklandıktan sonra alım merkezindeki alıcının önüne koyduğunu anlattı. Toptaş, "Diyelim, kirazın ortalama 4 lira fiyatı varsa eksper ya rengine ya şekline mutlaka bir bahane bulur buna 3 lira yazar. O alıcının dediği dediktir. Bilir ki çiftçinin yarını bekleme şansı yoktur. Çünkü kiraz çabuk bozulan bir üründür. Alıcı ürünü alır, götürür başka illere, orada işler, oradaki şirket üzerinden ihraç eder." dedi.

'GÜMRÜKLEME YOK'

Toptaş, Afyonkarahisar'da gümrükleme yapılmadığı için, üreticinin ürettiği kirazın vergileri, katma değerinin başka illerin hanesine yazıldığını, başka illerde işlendiği için de yeni istihdam alanlarının oluşturulmasına fırsat vermediğini dile getirdi. Toptaş, kiraz üreticisinin gübre, mazot, işçilik, ilaç, tarımsal sulama, elektrik ücretinin çok pahalı olduğunu anlattı. Bölgede tarımsal sulama elektrik ücretlerini ödeyemediği için birçok su kuyusunun şu anda kapanmış durumda olduğunu belirten Toptaş, üreticilerin alım merkezlerindeki alıcıya ve onun inisiyatifine, insafına terk edilmiş durumda olduğunu kaydetti.

Toptaş, şunları ekledi: "Üretici girdi fiyatlarının düşürülmesini istiyor. Elektrik borçlarının faizinin silinmesini ve ödeme kolaylığıyla fiyatların düşürülmesini istiyor. Üretici, ihracatçıya verilen teşvikin üretene de verilmesini istiyor. Bu yıl mevsimin olumsuz koşulları nedeniyle kiraz ürününde lekelenme ve çatlamalar meydana geldiği için kaliteli ürün miktarında ciddi bir azalma söz konusu olduğundan üretici çok zor durumdadır. Bu durum gözetilerek, kredi borçlarının faizlerinin silinmesini ve ertelenmesini istiyor." CİHAN