Fındıkta verim ve kaliteyi artırmak için çalışacaklar

Trabzon Ticaret Borsası’nın (TTB) koordinasyonunda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Trabzon İl Müdürlüğü, Fındık Araştırma İstasyonu Müdürlüğü tarafından uygulanmaya başlanacak ve yaklaşık 5 yıl sürdürülecek 'Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi'nin tanıtım toplantısı yapıldı.

Trabzon Gazeteciler Cemiyeti’nde düzenlenen toplantıya, TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Sabri Topbaş ile Fındık Araştırma İstasyonu Müdürü Gökhan Kızılcı katıldı. TTB Başkanı Köleoğlu, borsa olarak fındık sektörünü üreticiden tüketiciye kadar bir bütün kabul ederek hareket ettiklerini belirterek, Türkiye’nin dünyada söz sahibi olduğu bir üründe son yıllarda verim ve kalitede büyük sorunlar yaşadıklarını vurguladı. Türkiye’nin dünya fındık üretim ve ihracatının yüzde 75'ini elinde bulundurduğunu hatırlatan Köleoğlu, "Ancak elindeki bu üstünlük maalesef tehdit altındadır. Çünkü fındık üreten ülkeler ve üretim miktarları her geçen yıl artmaktadır. Karadeniz sahilinden içeriye doğru yayılmış yaklaşık 700 bin hektarı aşkın bir alanda fındık üretilmektedir. Son 10 yılı baz aldığımızda yıllık üretim miktarımız ise ortalama 600 bin ton civarındadır. Bu çok düşük bir rakamdır. Çünkü, birim alandan alabildiğimiz fındık miktarı 70-80 kiloya kadar inmiştir." dedi.

Türkiye’nin aksine diğer fındık üreten Amerika, İtalya, İspanya, Yunanistan, Gürcistan ve Azerbaycan'da ise verim ve kalitenin arttığına kaydeden Köleoğlu, bu ülkelerde birim alandan 100 kilodan başlayıp 250 kiloya kadar fındık alındığına dikkat çekti. Türkiye’deki verim ve kalite düşüklüğünün en önemli nedenini, ‘fındık bahçelerinin yaşlı ve bakımsız olmasını’ bağlaşan Köleoğlu, bahçelerin bölünmesi nedeniyle fındığına bakan üretici sayısının da hızla azaldığını vurguladı. Fındık toplamadan toplamaya bahçeye gidildiğine değinen TTB Başkanı, buna devletin ürüne değil, araziye destek vermesinin olumsuz etkisinin de ekleyebileceğini söyledi.

Yaşanan bu olumsuzluklara rağmen 2009'dan itibaren uygulanan serbest piyasa sistemiyle fındık satışının dışarıda ve içeride arttığını ifade eden Köleoğlu, "Geçen yıl 300 bin iç, yani 600 bin ton kabuklu fındığı ihraç ettik. İç tüketimimiz de neredeyse 150 bin tona yükseldi. Demek ki üretim ve fiyatta istikrar olursa, fındık tüketimi de artıyor. Çok değil, bundan 7-8 yıl önce yılda üretilen 600 bin ton fındığın fazla sayıldığı Türkiye'de bugün 750 bin ton fındığın pazarı vardır. Bizim amacımız 120'ye yakın ülkeye ihraç ettiğimiz fındığı, dünyada tüm ülkelere yedirmek, bununla da çok üreterek çok satmaktır." diye konuştu.

ÖRNEK BAHÇELER YAPILACAK

TTB Başkanı Köleoğlu, bu gerçeklerden hareketle, "Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi"ni başlattıklarını söyledi. Amaçlarının, projenintüm fındık bölgelerine yayılması olduğunu anlatan Köleoğlu, "Bunun için diğer borsalarla işbirliğine gidecek ve onlara da gerekli desteği vereceğiz. Projeyi başlatıp bırakmayacağız. 5-6 yıl, yani diktiğimiz ağaçlar fındık verinceye kadar, dekarda 200 kilonun üzerine çıkıncaya kadar projeyi sürdürecek, isteyen tüm üreticilere de destek olacağız. Örnek bahçeler oluşturacağız. Bunun için üreticilere toprak tahlilleri, kullanılacak gübrelerin belirlenmesi, danışmanlık çalışmaları gibi konularda ücretsiz hizmet vereceğiz. Örnek bahçelerde tek sıralı ve tek ağaçlı sistemi üreticilere göstereceğiz, tanıtacağız. Trabzon'da üretimi 100 bin tona çıkaracağız. Önümüzdeki 5 -6 yıl içinde hem bahçelere girecek, hem de köylerde üreticilerimizi aydınlatmak, sosyal dayanışmayı sağlamak için imece adını verdiğimiz toplantılar yapacağız. Bilgiler vereceğiz, sohbetler edeceğiz. Ücretsiz jüt çuval dağıtacağız. Hep beraber horon oynayıp, yaptığımız işin zevkini çıkaracağız." dedi.

23 BAHÇE BELİRLENDİ

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlü Sabri Topbaş, proje ile iki farklı uygulamanın planlandığını belirterek, "Birincisinde, ekonomik ömrünü tamamlamamış fındık bahçelerinde yenileme demonstrasyonu çalışması, diğerinde ise gençleştirme demonstrasyonu şeklinde faaliyet yapılacaktır. Ayrıca, dal seyreltme ve budama yapılarak bahçede olması gereken optimum ocak ve bir ocaktaki dal sayısı elde edilecektir. Böylece fındık bahçesi tesis edilirken yapılan hataların minimize edilmesi sağlanacaktır. Bitki beslemenin ilk basamağı ve olmazsa olmazı olan toprak ve yaprak analizinin teşvik edilerek üreticiler tarafından benimsenmesi sağlanacaktır. Fındık bahçelerinde toprak ve yaprak analiz sonuçlarına göre gübrelemenin yapılması sağlanacak, uygun gübreleme tekniklerinin de üreticilerce uygulanması sağlanacaktır. Yaygın olarak kullanılan ocak dikim sistemi dışında modern dikim tekniklerinin yaygınlaştırılması da amaçlanmaktadır." dedi.

Trabzon’da 23 adet bahçe belirlendiğini anlatan Topbaş, şunları söyledi: "Bu bahçelerden ilk etapta 11 tanesinden toprak numuneleri alınarak analizlerinin yapılması için Giresun Fındık Araştırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiştir. Bu bahçelerin 5 tanesinde gençleştirme, 4 tanesinde yenileme (söküm yapılarak) ve 2 tanesinde ise boş arazide yeni bahçe kurulması şeklinde uygulama yapılacaktır."

Fındık Araştırma İstasyonu Müdürü Gökhan Kızılcı da Türkiye’ode yetiştirilen diğer ürünlerde birim alandan alınan verimde önemli artışlar sağlanırken, fındıkta ise tersine bir durum yaşandığının altını çizdi. Kızılcı, bunu engellemenin tek yolunu da modern yetiştiricilik tekniklerini uygulamaktan geçtiğini vurguladı.




CİHAN