CHP’nin ekonomi raporu: Çekirdek enflasyon üzecek

CHP Ekonomi Politikaları Genel Başkan Yardımcılığı’nın Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak’ın koordinasyonunda hazırladığı 98. Ekonomik Görünüm Raporu’nda, 2014 Mayıs ayı dış ticaret verileri, 2013 illere göre işgücü ve istihdam rakamları ile 2014 Haziran ayı enflasyon verileri değerlendirildi. Raporda, temel fiyat hareketlerini gösteren çekirdek enflasyon göstergelerinin de sıkıntılı bir tablo çizdiği ifade edildi. Hükümetin Merkez Bankası üzerinde artan 'faiz indir' baskısı karşısında, enflasyon rakamlarıyla Banka’nın işini güçleştiriyor.

Rapora göre yılın ilk 5 ayında dış ticaret açığı, geçen yılın aynı dönemine göre 10,5 milyar dolar azalarak 31,6 milyar dolar oldu. CHP’nin ekonomi raporuna göre, bu azalışın yarısından fazlası (yaklaşık 6 milyar doları) net altın ticaretindeki düzelmeden kaynaklanıyor. Geçen yılın ilk 5 ayında 5,2 milyar dolar açık veren net altın ticareti bu yılın aynı döneminde 715 milyon dolar fazla verdi. Altın ticaretindeki dengenin düzelmesinin nedeni ise altın ithalatının geçen yıla göre belirgin bir yavaşlama göstermesi. CHP’nin raporunda Türkiye, 2013’ün ilk beş ayında dışarıdan 7,4 milyar dolar tutarında altın ithal etti. Bu yılın aynı döneminde ise altın ithalatı 1,9 milyar dolarda kaldı. İthalattaki 5,7 milyar dolarlık gerileme Türkiye’nin toplam ithalat rakamlarını da etkileyerek dış ticaret açığındaki düzelmede etkili oldu. Yılın ilk 5 ayında altın hariç ithalat neredeyse geçen seneki seviyesinde kalırken altın dahil edildiğinde toplam ithalat aynı dönemde yüzde 5,6 geriledi.

Altın ticaretinin bu yıl da dış ticaret dengesi üzerinde parazit oluşturmaya devam ettiğinin belirtildiği raporda, "2012’de İran’a doğalgaz karşılığı altın ödemesi ile başlayan bu sıkıntının 2014’de halen devam ettiği anlaşılıyor." denildi. Tüm verilerin dış ticaret dengesindeki düzelmeye net altın ticaretinin önemli katkı yaptığını gösterdiğinin kaydedildiği raporda, "Ancak altın ticaretinden kaynaklanan bu katkının artık sonuna yaklaşıyoruz. Geçen senenin Temmuz ayına kadar, olağanüstü miktarda altın ithalatının yapıldığı düşünüldüğünde; 12 aylık dış ticaret dengesine ‘net altın ticaretinden’ gelecek katkı Haziran’dan sonra ortadan kalkacak." değerlendirmesinde bulunuldu.

Nisan’dan itibaren TL’de yeniden reel değerlenme eğiliminin başladığına dikkat çekilen raporda, "Bunun önümüzdeki dönemde de devam etmesi dış ticarete açık sektörlerimizin rekabet gücünün bir kez daha suni biçimde baskılanması anlamına gelir. Hükümetin mutlak surette bu hususa dikkat etmesi gerekiyor. 2006, 2009 ve 2011’de TL’deki reel değer kayıplarından gelen rekabet gücünü koruyamayan ve TL’nin suni biçimde değerlenmesine göz yuman hükümetin bir kez daha aynı hatayı tekrarlamasının bedeli bu sefer daha ağır olabilir." uyarısında bulunuldu.

IRAK’TA BİR AYDA 252 MİLYON DOLARLIK İHRACAT KAYBI

Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin Haziran ayı ihracat verilerine de değinilen raporda, Irak’a yapılan ihracatın Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,2 gerileyerek 726,7 milyon dolar olduğu belirtildi. Raporda, "Haziran’da Irak’a yapılan ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,2 gerileyerek 726,7 milyon dolar oldu. Geçtiğimiz yılın eğilimleri ile bakıldığında tek bir ayda ihracattaki kaybın 252 milyon dolar olduğu anlaşılıyor." denildi. Haziran ayına kadar Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ikinci ülke olan Irak’ın bu aydan itibaren yerini İngiltere’ye bırakarak üçüncülüğe düştüğünün hatırlatıldığı raporda, "Irak’ta yaşananlar nedeniyle Haziran’da yaşanan kayıplar olmasaydı bu yılın ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre, ihracatımızın yüzde 6,9 artabileceği anlaşılıyor. Oysa aynı dönemde gerçekleşen ihracat artışı yüzde 6,5 oldu." değerlendirmesinde bulunuldu. Raporda, "Tüm bu nedenlerle dış ticarete açık sektörlerimizin rekabet gücünü suni biçimde aşındırmayacak, dış ticaret açığımızı frenleyecek, net ihracattan büyümeye gelecek katkıyı artıracak kur seviyelerini korumak bugün her zamankinden daha önemli hale gelmiş durumda. Umalım ki Hükümet bunun öneminin farkına varabilsin." denildi.

ÇEKİRDEK ENFLASYON MERKEZ’İ ÜZECEK

Raporda, temel fiyat hareketlerini gösteren çekirdek enflasyon göstergelerinin de sıkıntılı bir tablo çizdiği ifade edildi. Buna göre Haziran’da 9 çekirdek fiyat endeksinden 6’sındaki artış tüketici fiyatlarındaki artıştan fazla. Merkez Bankası’nın faiz kararlarını alırken yakından izlediği 'H' ve 'I' endekslerindeki artışlarda kaygı verici düzeyde. Haziran’da 'H çekirdek enflasyon göstergesi' yüzde 0,43 artarken, 'I çekirdek enflasyon göstergesi' yüzde 0,31 artış gösterdi. 12 aylık 'H ve I çekirdek' enflasyonu sırasıyla yüzde 10,2 ve yüzde 9,7 olarak gerçekleşti.

CİHAN