Kızıl Geyik

Kızıl geyik, dünya üzerinde bulunan, geviş getiren iri geyik türleri arasında yer alır. Yirmiden fazla alt türü bulunan, birçok ülkede et olarak tüketilen bir canlıdır. Ülkemizde sayıları oldukça azalmıştır. 12-15 yıl kadar yaşayabilen geyikler, hayvanat bahçelerindeki bakımla 20 yıl kadar yaşayabilir. Oldukça sosyal olan geyikler, maral, meral, ala geyik, zınk gibi isimlerle de anılır.

Kızıl geyik özellikleri nelerdir?

Oldukça iri yapıda olan, kış aylarında koyu kahverengi, yaz aylarında ise açık kahverengiden bronza kadar değişen renkte kürk yapısına sahiptir. Boyun, baş ve bacakları gödeşine göre daha koyu renklerdedir. Uzun başı ve kulakları bulunan geyik büyük, gösterişli boynuzlara sahiptir. Kalın olan vücut yapısına göre ince bacaklara sahiptir. Omuz yüksekliği 105-150 cm, uzunluğu ise 165-250 cm arasındadır. Erkekleri dişilerden %10 daha iri olurlar. Ağırlıkları 150-300 kg arasında değişir. Akşam ve sabah saatlerinde daha hareketli olan geyikler, gece yayılmayı tercih ederler. Gündüzleri kuytu köşelerde yatarak, geviş getirirler. Erkekleri teke, dişileri anaç, yavruları da gıdık olarak bilinir. Genellikle sürü halinde yaşarlar. Erkekler gösterişli boynuzlarını her sene Mart-Nisan aylarında atarak, yenilerini Ağustos ayına kadar büyütürler. Deriyle kaplı olan boynuzları, ağaçlara sürterek çıkartan erkekler oldukça haşmetli bir görünüm sergilerler. Dişilerin boynuzu bulunmamaktadır. Boynuzların atılma döneminde erkekler sürüden ayrılarak, boynuz sürme dönemlerinde ayrı sürüler oluşturur.  

Kızıl geyiklerde çiftleşme dönemleri nasıldır?

Geyiklerin erkekleri 17 aylık olduğunda, dişileri ise 16 aylık olduğunda ergenlik dönemine girer. Eylül ayından Ocak ayına kadar çiftleşirler. Dişilerin gebelik süresi 230-240 gün kadar sürer. Çiftleşme dönemi geldiğinde erkek geyiklerin boyunlarında kızıl renkli yele tarzında uzun kıllar oluşur. Bu dönemde erkekler böğürme tarzında kalın sesler çıkarır. Dişiler kesik meleme tarzında cevapla karşılık verir. Erkekler çiftleşme zamanı geldiğinde çamurlu ve ıslak yerlere yatmaktan, çamura bulanmaktan hoşlanır. Azgınlık dönemlerinde kursaklarında belirgin bir şişlik oluşur. Çiftleşme döneminde, güçlü erkekler sürüden ayrılır. Böğürerek 3-10 dişiden oluşan sürüler kurarlar. Her dişi ile çiftleşen erkek, diğer erkeklerle karşılaştığında boynuzlarıyla düello yapar. Yavrulama zamanı geldiğinde dişiler tek olarak ayrılır. Doğum yaparak, bir hafta kadar yavrularına tek başına bakar. Daha sonra diğer dişilerle bir araya gelerek, yaşlı dişi önderliğinde yaşarlar. Yavruların doğumuyla geçen 3-4 haftalık süreçte beyaz benekli olması, daha sonra düz renge bürünmesi karakteristik özellikler arasındadır. Yavruların sütten kesilmesi 4-9 ay arasında gerçekleşir.

Kızıl geyiklerin yaşadığı yerler neresidir?

Aşırı avlanmanın etkisiyle, günümüzde Kuzey Afrika'da Atlas dağlarında ki alanda yaşamlarını sürdürmektedirler. Asya ve Avrupa'nın korunan bölgelerinde az sayıda bulunmaktadır. Ülkemizde Kırklareli, Edirne, Bursa, Kocaeli, Bolu, İzmir, Çorum, Ankara, İstanbul, Denizli, Uşak, Kütahya, Afyon, Zonguldak, Karabük yörelerinde korunma alanlarında yaşamlarını sürdürmektedirler.

Kızıl geyiklerin beslenme şekilleri nasıl?

Çeşitli bitkilerle beslenen geyikler, yaz aylarında otsu bitkileri, çalılardaki ve ağaçlardaki sürgünleri, kış aylarında ise bu bitkiler dışında geven adındaki bitki gövdelerini tüketirler.