Vodafone'dan telekulak itirafı

Dünyanın en büyük mobil iletişim şirketlerinden Vodafone, faaliyet gösterdiği ülkelerdeki devlet kurumlarına, tüm konuşmaları “gizlice dinleme ve kaydedebilme” olanağı sağladığını açıkladı.

İngiliz mobil iletişim devi, faaliyet gösterdiği 29 ülkedeki bazı istihbarat kurumlarının, şebeke üzerindeki tüm konuşmalara “gizli bir sistem” sayesinde kolaylıkla ulaşabildiğini belirtti. Şirket, ismini açıklamadığı 6 ülkede bu tür bir gizli dinleme sistemi kurulmasının yasal bir zorunluluk olduğuna dikkat çekti. Yasalara aykırı olduğu gerekçesiyle, aralarında Türkiye ve Mısır’ın da bulunduğu bazı ülkelerdeki durum ile ilgili ise bilgi verilmedi.

Vodafone’dan yapılan basın açıklamasında, bazı ülkelerde kurulan gizli bir sistemle, istihbarat kurumlarının kendi şebekeleri ve diğer telekomünkasyon şirketlerinin şebekelerine doğrudan bağlanıp konuşmaları dinleyip kaydedebildiğini ve gerekli durumlarda yer tespitinde bulunabildikleri belirtildi.

Vodafone'un faaliyet gösterdiği Türkiye, Arnavutluk, Mısır, Macaristan, Hindistan, Malta, Katar, Romanya ve Güney Afrika'da telefon dinlemelerine ilişkin bilgileri açıklamak yasal olmadığı için, bu ülkelere dair ayrıntılı bilgi verilmedi.

İsmi açıklanmayan 6 ülkede ise böyle bir dinleme sisteminin kendileri ya da devlet tarafından kurulmasının yasal bir zorunluluk olduğu vurgulandı. Söz konusu ülkelerdeki çalışanlarının hükümet tarafından hedef alınması ve ambargo uygulanma ihtimali endişesiyle bu ülkelerin isimleri açıklanmadı.

Uluslararası hukukta yer aldığı üzere müşterilerinin “mahremiyet hakkına” sahip olduğunu belirten Vodafone, bununla birlikte faaliyet gösterdiği ülkelerin yasalarına uymakla yükümlü olduklarına vurgu yaptı. “Bir ülkenin yasalarına uymamak gibi bir seçeneğimiz yok.” denilen açıklamada, yasal yardım taleplerini yerine getirmedikleri takdirde hükümetlerin faaliyet lisanslarını iptal edebileceklerine dikkat çekildi.

Vodafone’da özel yaşam haklarından sorumlu yetkili Stephen Deadman, hükümetlere yasalarda ilgili değişiklikleri yaparak “gizli ulaşım hattı” uygulamasına son vermeleri çağrısında bulundu.

‘Özgürlük’ (Liberty) Vakfı direktörü Shami Chakrabati, hükümetlerin bir düğmeye basarak tüm konuşmalara ulaşabilmesinin “korkunç bir durum” olduğunu söyledi.

‘Uluslararası Mahremiyet’ (Privacy International) Başkanı Gus Hosein de Guardian’a yaptığı açıklamada, “Telekom şirketlerinin bu denli suç ortağı olacakları hiç aklıma gelmezdi. Vodafone cesur bir adım attı. Diğer şirketler de umarım bu yönde cesur çıkış sergiler. Fakat asıl yapılması gereken şey, bu şekildeki illegal taleplere karşı cesurca mücadele etme kararlılığı gösterilmesi.” diye konuştu. CİHAN