Türkiye’nin, Çin ile uzay keşfi arzusu

Türk bilim insanlarının, Çin ile özellikle ay ve uzay dışı keşfinin de olduğu uzay işbirliği konusunda istekli oldukları açıklandı.

Çin’in resmi Xinhua Haber Ajansı’nın haberine göre, Çin’in pazartesi günü uzaya gönderdiği ve bugün Ay etrafındaki yörüngesine oturan Chang'e-3 adlı Ay keşif aracı Türkiye’de de yakından izleniyor. Haberde, Chang'e-3 ve Yutu adlı 6 tekerlekli ay gezi aracını taşıyan Long March-3B roketin fırlatılışını izleyen Türk bilim insanlarının, Çin ile uzay alanında işbirliğine istekli oldukları ifade edildi.

Türkiye’nin Çin’in ay keşfi programını yakından izlediklerini söyleyen TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü Teknik Müdür yardımcısı Onur Haliloğlu, Türkiye’nin şimdi büyük bir coşku ile Chang'e-3’den gelecek bilgileri beklediğini söyledi.

Haberde, Xinhua’ya konuşan Türk bilim insanlarının, uydu yapımı, Ay keşfi görevleri ve dış uzayın keşfinde Türkiye ile Çin arasındaki işbirliğinin genişletilmesi gerektiğini söylediği kaydedildi.

Türkiye ve Çin’in Asya Pasifik Uzay İşbirliği Örgütü’nün (APSCO) kıdemli üyesi olduğunu hatırlatan Haliloğlu, TÜBİTAK’ın da söz konusu organizasyonun Türkiye’deki yetkili kurumu olduğunu belirtti.

DEPREM TAHMİNİ İŞBİRLİĞİ

TÜBİTAK’ın uzun zamandır uzay programlarının geliştirilmesinde Çin ile birlikte çalıştığını ve Pekin’in devam eden programlardaki sürekli desteğinden memnun olduklarını söyleyen Haliloğlu, "APSCO işbirliğimizi geliştirmek için önemli bir kurum" şeklinde konuştu.

TÜBİTAK ile Çin arasındaki işbirliğinin önemli bir projesinin deprem tahmini olduğunu yazan Xinhua, Haliloğlu’nun ayrıca depremleri öngörebilmek için iyonesferdeki iyon hareketleri üzerinde çalışma yaptıklarını ve bu konuda Çin’in destek verdiğini söylediğini kaydetti.

Haliloğlu, Xinhua’ya yaptığı açıklamada ayrıca Türkiye ile Çin’in bölgesel GPS uyduları geliştirmek için de işbirliği yaptığını ifade etti.

ÇİN’İN UZAY İSTASYONU PROGRAMI TÜRK BİLİM İNSANLARI İÇİN FIRSAT

Haberde ayrıca Yıldız Teknik Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü’nden Yard. Doç. Dr. Celal Sami Tüfekçi’nin ise Türkiye ile Çin’in astronot programlarının geliştirilmesi konusunda beraber çalışabileceğini söylediği belirtildi.

Türkiye yakın gelecekte bir astronot programına ihtiyaç duyduğunu kaydeden Tüfekçi, iki ülkenin uzaya astronot gönderilmesinde işbirliğini geliştirebileceğini dile getirdi.

Çin’in uzay görevlerine çok yatırım yaptığını hatırlatan Tüfekçi, Chang'e-3’ün Çin’in gerçekleştirdiği çok etkileyici programlarından biri olduğunu da aktardı.

2022’de faaliyete geçmesi beklenen Çin Uzay İstasyonu’nun Türk bilim insanlarına Çinli meslektaşlarıyla işbirliği için iyi bir fırsat olabileceğine değinen Tüfekçi, Türkiye’nin uzay programları geliştirmede başlangıç seviyesinde olduğunu ve bu konuda Çin ile işbirliğine hazır olduğunu kaydetti.

Türkiye geçen yıl, yüksek çözünürlüklü yerli keşif uydusu Göktürk-2’yi Çin'deki Jiuquan Fırlatma Üssü'nden uzaya fırlatmıştı. Çin yapımı Uzun Yürüyüş-2 taşıyıcı roketiyle gerçekleştirilen bu fırlatma iki ülkenin uzay alanındaki işbirliğinin önemli bir göstergesi olarak kamuoyuna yansımıştı.

ÇİN’İN UZAY HAYALİ

Çin'in "Ay'a ayak basma" hedefinde çok önemli bir adım oldu. Çin, bu adımla, Rusya ve ABD’den sonra Ay’a yumuşak inişle uzay aracı indiren üçüncü ülke olmuş olacak. Ay’a şimdiye kadar ABD ve Sovyetler Birliği 13 kez başarılı yumuşak iniş gerçekleştirdi. Çin, bu seferki misyonunu başarırsa, ilk kez dünyanın dışındaki bir gök cisminde yumuşak inişle birlikte keşif yapmış olacak.

Chang'e-3’ün, 112 saatlik uçuşun ardından Ay'a inmesi planlanıyor ve Ay'da hayatta kalma gibi önemli teknik sorunların çözülebilmesinde büyük misyon eda etmesi bekleniyor.

Çin’in 2020’ye kadar bir uzay istasyonu kurma ve Ay’a bir insan gönderme amacına yönelik çok önemli bir kilometre taşı olduğu ifade ediliyor. Çinli bilim insanları şimdi 2020 yılından sonra Ay’a bir insan gönderme olasılığını tartışıyor.

Çin, 2007 yılında ilk ay uzay aracı Chang'e-1’i göndermiş ve bu araçla yüzeydeki görüntüleri almış ve elementlerin dağılımını incelemişti. CİHAN