Mardin'den New York'a bir "telkâri sanatı" öyküsü
Mardinli ustalar, tarihi bir geleneğe sahip telkari sanatını New York’a taşıdı. Mardin ve çevresine özgü M.
Mardinli ustalar, tarihi bir geleneğe sahip telkari sanatını New
York’a taşıdı. Mardin ve çevresine özgü M.Ö. 3000'li yıllara
dayanan telkari el sanatı ve pullu zincir Amerikalıların büyük
ilgisini çekiyor. New York’ta kuyumcular çarşısı olarak bilinen 47.
Sokak’ta yıllardır tarihi el sanatını devam ettiren Abit Çoban
(43), ellerindeki baba yadigârı bu mesleği gelecek nesillere
aktaracaklarını söyledi.
Yıllar önce ailesi ile birlikte İstanbul’a taşınan Mardinli usta,
1980’den sonra New York’a göç eder. İstanbul’da olduğu gibi New
York’ta da kendi mesleğini bırakmayan aile, yerli ve yabancı
turistlerin ilgi gösterdiği altın ve gümüş işlemeciliğine devam
ediyor.
Abit Çoban’ın babası ve aynı zamanda ustası Corc Çoban, tarihi
telkari sanatını İstanbul’dan New York’a taşıyan isim. Gümüşü
sanata dönüştüren telkari ustası Corc Çoban, sadece oğluna değil,
İstanbul Kapalıçarşı’da birçok kuyumcuya da sanatını öğretmiş.
Babasını geçen yıl kaybeden Çoban, “Babam bize her zaman bu sanatı
devam ettirmemizi ve bir sonraki nesillere bırakmamızı tembihlerdi.
Asıl telkarinin ustası kendisiydi. Ben ve birçok usta, işlemeciliği
babamdan öğrendik. Telkari sanatını önce İstanbul’a sonra New
York’a taşımayı başardı. Bu işle ilgili olan herkes babamı iyi
tanır. Biz de bugün elimizden geldiğince baba mesleğini devam
ettirmeye çalışıyoruz. Bir nevi bu meslek bize bir mirastır. Nereye
gidersek onu bizimle beraber götüreceğiz.” dedi.
TEZGAHTAN ÇIKAN ÜRÜNLER DAHA ÇOK SEVİLİYOR
47. Sokak’ta bulunan atölyelerinde her gün iş başı yapan tecrübeli
usta “İşlemecilikte işler makineye döndü. Ama biz kendi el
sanatlarımızla işimize devam ettik. Hassas bir işçilikle pırlanta
işi yapmaya da başladık. Çünkü insanlar makineden ziyade tezgâhtan
çıkan ürünleri seviyor. Bugün yaptığımız iş babadan oğula, bizden
de çocuklarımıza devam edecek. Yaptığımız bütün el işlemeciliği
insanların büyük ilgisini çekiyor. Bu işi hiçbir üniversite
öğretemez.” diye konuştu.
Telkarinin usta-çırak ilişkisinin gücüyle günümüze kadar geldiğini
belirten Mardinli telkari ustası, altın değerindeki mesleği çok az
kişinin yaptığını ve bunu geleceğe taşımak için çalıştıklarını
ifade etti. Halat ve pullu zincir gibi hassas işçilik gerektiren
ürünlerin çok ilgi gördüğünü belirten Çoban, bugünlerde, tamamıyla
el işlemeciliği ile hazırlanan pırlanta işleri de yapıyor.
CİHAN
Yorumlar