Macar Büyükelçi Hovari: Batılılar bizi Sovyetlere hediye verdi

Macaristan’ın Ankara Büyükelçisi Janos Hovari, ülkesinin II. Dünya Savaşı’ndan sonra Doğu Bloku tarafında kalmasına Macar halkın karşı çıktığını ifade etti. Hovari, "Batılı arkadaşlar, Amerikalılar, Fransızlar, İngilizler Macaristan’ı hediye olarak Sovyetlere verdiler. Halk istemedi." dedi.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği iki günlük Macaristan ziyaretini Cihan Haber Ajansı’na değerlendiren Büyükelçi Hovari, Macaristan ile Türkiye arasındaki münasebeti ‘çok güzel’ olarak yorumladı. Hovari, son zamanlarda devlet adamları düzeyindeki karşılıklı ziyaretlerin yoğunluğuna dikkat çekerek, "Cumhurbaşkanların ziyaretleri her zaman çok önemli. Bu ziyaret gösteriyor ki, iki ülke arasında ne kadar iyi münasebetler var." diyerek tarihi münasebetlerden söz etti. Türklerin Batılılaşmasında Macarların önemli bir rol oynadığını ifade eden Büyükelçi, "Çok sayıda Macar, Osmanlı İmparatorluğu’na geldiler mühendislik yapmak için. Batılılaşmada Macarların rolü çok önemliydi. İbrahim Müteferrika Macar idi." şeklinde konuştu. Resmi ziyaretlerde her iki ülke cumhurbaşkanının başta ekonomi olmak üzere farklı alanlarda yoğun münasebetler içerisine girilmesi çağrısı yaptıklarını aktaran Macar Büyükelçi, iki ülke arasındaki 2,5 Milyar Dolar’lık ticari hacmi daha da yukarılara taşımak istediklerini ifade etti.

Macaristan halkının Komünizm mi yoksa AB döneminde mi daha mutlu olduğu sorusu üzerine 21 yıllık tecrübeli diplomat Büyükelçi Hovari, "Bu zor bir soru. Şunun bilinmesi gerekiyor. II. Dünya Savaşı’ndan sonra bizi Doğu Bloku’na, Sovyetler Birliği’nin sistemine verdiler. Batılı arkadaşlar, Amerikalılar, Fransızlar, İngilizler hediye olarak Sovyetlere verdiler. Halk istemedi. Macar halkı bundan dolayı ayaklanmalar yaşandı. Tabii sonunda Sovyetler bize biraz serbestlik verdi. Çünkü Polonya ve bizim toplumumuz onların toplumundan daha gelişmiş. Biz Batılı bir ülkeyiz. Komünizm yıkılınca da herkesin istediği Demokratik Macaristan’ın 1990'da hayat buldu." şeklinde konuştu. Macar halkının seyahat serbestliği ve özgürlüklerden dolayı AB’yi istediğini kaydeden Hovari, ekonomik olarak ise Macar şirketlerinde rekabetten kaynaklanan bir memnuniyetsizliğin olduğunu belirtti. Hükümetin bu ‘dengesizliği’ gidermek için çalıştığını ifade eden Hovari, Macaristan piyasasın muhafaza edilmesi için gayret edildiğinin altını çizdi.

"KANUNLARIMIZIN TAMAMINI DEĞİŞTİRMEK ZORUNDA KALDIK"

Yaklaşık 7 yıllık bir müzakere sürecinden sonra 2004 yılında Avrupa Birliği’ne (AB) tam üyeliğe kabul edilen Macaristan’ın Ankara Büyükelçisi Hovari, AB’ye girmeyi ‘uzun bir süreç’ olarak tanımlayarak "Ben hatırlıyorum, Komünizm yıkıldıktan sonra biz Avrupa Birliği tarafına döndük. Kanun ve mevzuatların tamamı değiştirmek durumunda kaldık. Hukukçular her gün çalıştı. Binlerce yeni mevzuat düzenlemesi gerekti. Bu uzun bir süreç." dedi. Türkiye’ye olduğu gibi Macaristan’a da zamanında fasılların müzakereleri devam ederken AB’nin mevzuat ve şartlarda değişiklik yaptıklarını kaydeden Hovari,‘‘Türkiye, iyi bir yolda. Yeni fasıl (müzakereye) açıldı. İnşallah yenileri açılacak. AB’ye katılımın lokomotifi ileri gidiyor. Ama sürat bakımından bazen gidiyor, bazen duruyor. Türkiye, Avrupa’nın bir parçası. Tarihimiz ve geleceğimiz ortaktır.’’ şeklinde konuştu. Hovari, AB’de nasıl bir birlik istendiği tartışmaların yaşanmasının Türkiye’nin üyelik sürecine olumsuz etki ettiğini ifade etti.

"DÜNYADAKİ İLK TÜRKOLOJİ KÜRSÜSÜ MACARİSTAN’DA KURULDU"

Türkiye’ye Türkçe bilen diplomatların gönderildiğinin altını çizen Macaristan’ın Ankara Büyükelçisi Janos Hovari, Macaristan Dışişleri Bakanlığı’nda 10’a yakın Türkçe bilen üst düzey diplomatın olduğunu ifade ediyor. Düzgün Türkçesi ile dikkat çeken Macar Büyükelçi, dünyada ilk Türkoloji kürsüsünün 1870 yılında Macaristan’da kurulduğunu ifade ederek Türkçe ile Macarca arasında yaklaşık 1000 tane ortak temel kelime olduğunu vurguladı.


CİHAN