Gazze’nin tek kadın fotomuhabiri: Bazen bana uzaylı gibi bakıyorlar
“Sevdiğin insanlar orada öylece nefessiz yatıyor. Ve sen deklanşöre basınca o ölü vücudun, birkaç saat önce konuştuğun kişi olduğunu fark ediyorsun.
“Sevdiğin insanlar orada öylece nefessiz yatıyor. Ve sen
deklanşöre basınca o ölü vücudun, birkaç saat önce konuştuğun kişi
olduğunu fark ediyorsun. İşte o an ‘keşke ben ölseydim’
diyorsun.”
Bu sözler Gazze’nin tek kadın fotomuhabiri Eman Mohammed’e ait.
Onun fotoğrafları, şimdi The Guardian, Le Monde, Washington Post,
The Observer gibi ünlü medya organlarında yer buluyor. Birçok
uluslararası ödül de alan Eman Mohammed, kanın su gibi aktığı
coğrafyaların dindirilemeyen acılarını ve devam eden zorlu
misyonunu, bu ayki MARS Tab dergisine anlattı.
19 yaşında fotomuhabirliğe adım atan Eman Mohammed, masa başında
çalışmak yerine Ortadoğu’nun kanlı hikâyesini ve yıkılan yaşamları
belgelemeyi seçmiş. Şimdi 26 yaşında ve iki kızı var. Ve tüm dünya
Gazze’de yaşanan insanlık dramını onun kadrajından görüyor.
DIŞLAYICI BAKIŞLARI ARTIK ÖNEMSEMİYOR
Gazze’de bir kadın fotomuhabirin ortalıkta cirit atmasının ilk
bakışta hoş karşılanmadığını itiraf eden Eman, zamanla hakkındaki
önyargıları yıkmış: ‟Bir kadın fotomuhabir olarak sahada hoş
karşılanmadığımın farkındayım. Fakat bununla nasıl başa
çıkabileceğimi öğrendim. Bazen bana bir uzaylıymışım gibi
bakıyorlar. Lakin Gazze gibi tutucu bir toplumda bu gayet
normal.”
Eman Mohammed, erkek meslektaşlarının kendisine yönelik ‘hınçlı’
davranışlarından ilk dönemlerde olumsuz etkilendiğini; ama şimdi
hiç önemsemediğini de ekliyor.
Annesi de, kızı Eman’ın hiçbir zaman gazeteci olmasını istememiş:
“Sahaya çıkmama engel olmaya çalışırdı. Zamanla her şey değişti ve
pes etti. Artık, kameramın lenslerini, çantamı ve bataryalarımı
getirip dikkatli olmamı tembihlemeye başladı.”
19 yaşında bozuk bir Nikon D70 ile fotomuhabirliğine ilk adımını
atmış Eman. 2008 sonunda Gazze’de başlayan ilk savaş, fotoğrafçılık
kariyerinin dönüm noktası olmuş. Fotoğrafları uluslararası ajanslar
ve dergilerde yer almaya başlamış.
Peki şimdilerde Gazze’de neler oluyor? Birinci ağızdan dinliyoruz:
‟Gazze’de şu an hayatın her alanında ve her türde yeni bir abluka
ve kuşatma var. İnsanlar temel gıda maddelerinden yapı
malzemelerine, yakıta kadar aklınıza gelen her şeyden yoksunlar.
Tüm geçiş noktaları kapatılmış durumda. Dünya olup biten her şeyi
izlerken Gazze Şeridi kurulduğundan beri en ağır ikinci ambargo
uygulanıyor.”
OMZUMDAKİ YÜKÜN YARISI GİDİYOR
Gazze’deki savaş ve çile ortamı, Eman Muhammed’i işi konusunda daha
da motive etmiş. Söz konusu ‘sorumluluk’ hissini şu cümlelerle
açıklıyor: “Gazze’de savaş başladığında bildiğim dünyanın ve her
şeyin yıkıldığını gördüm. Savaşı belgelemek ve yaşananları aktarmak
için benim ve sevdiklerimin hayatını riske attım. Söz konusu olan
sadece ben değildim. Aynı zamanda sevdiklerimdi. Gazze’deki ikinci
savaş sırasında 9 aylık hamileydim ve kendime niçin sahada olduğumu
açıklayamıyordum. Ama bu yapmam gereken bir şeydi; savaş
kurbanlarına ve mağdurlarına karşı bir sorumluluk hissiydi. Bu
sadece bir iş değildi ve kadrajımdaki insanlar sadece birer özne
değildi. Anlatılması gereken bir hikayeydi bu. Sanki hiç yaşanmamış
gibi unutulup gitmesine izin veremezdim.”
Peki dünyanın Gazze’ye onun kadrajından bakması nasıl bir his? İşte
cevabı: “Omzumdaki yükün yarısı gitmiş gibi hissediyorum. Sadece
benim fotoğraflarım olduğu için değil; mesaj yerine ulaştığı için…
Tarihi belgeliyor ve görünür kılıyorsunuz.”
ÇOCUKLARIN ÖFKE DUYGUSUYLA YETİŞMESİ ÜZÜCÜ
İki çocuk annesi Mohammed’in web sitesinde ‟Çocuk Askerler” diye
bir kategori de var. Eman hanımın “şiddet ve çocuk” olgusuna cevabı
şu şekilde: “İşin içinde şiddet ve çocuklar varsa gerçekten çılgına
dönüyorum fotoğraf çekerken. Dünyanın farklı bölgelerine dağılmış
askeri kamplar var. Medyanın Filistin gibi bir çatışma bölgesine
odaklanmasını ve bunu ilginç bulmasını anlıyorum; ama bu hâlâ çok
büyük bir problem ve de kültür içinde gittikçe derinleşiyor.
Çocukların öfke duygusuyla yetiştirilmesi ve birer asker gibi
eğitimden geçirilmesi oldukça üzücü.”
Küresel medyanın yansıttığı Gazze imajının çarpıtılmış bir fotoğraf
olduğunu savunan Eman Mohammed sözlerine şöyle devam ediyor: ‟Hep
aynı bahanelerle savaş başlatılıyor. Gazze’de yapılan her
katliamdan sonra İsrail tarafından hep aynı özür geliyor. Ardından
korkunç bir rekabet başlıyor. Kaç İsrailli yaralandı ve kaç
Filistinli katledildi diye. Sanki gücü elde etmenin yolu buymuş
gibi… Gazze’deki Filistinliler, İsrail tarafının uydurduğu yalanlar
yüzünden türlü işkencelere maruz kalıyor. Bir hata yapsalar da
yapmasalar da durum değişmiyor. Bedeli ödeyen hep Gazze
oluyor.”
GAZZE’NİN GÖSTERİLMEYEN ‘SEVİMLİ’ YÜZÜ…
Haberlerde genelde “acınası, fakir ve mutsuz” bir Gazze imajı
yansıtılmasını eleştiren Mohammed şöyle devam ediyor:
“Halbuki Gazze halkı şimdiye kadar gördüğüm en heyecan verici
insanlar. Başlarına gelen her saldırıdan sonra onları hayatta tutan
büyük bir güce sahipler. Gazze’nin umudu var. Gazze’de hiçbir şey
normal olmasa da onlar sıradan insanlar gibi yaşamanın bir yolunu
buluyorlar. Global haber bültenleri bunu hep gizlemeye çalışıyor.
Hikayenin sadece acıklı kısmını gösteriyorlar. Gazzeliler
muhafazakar insanlar; evet. Fakat onlar da seviyor, eğleniyor,
gülüyor ve yaşıyorlar. Orada yaşamak ne kadar zor olursa olsun.
Gazze’de sadece siyah renk yok kuşkusuz. Küresel medya hep bir
stereotip sunuyor. Ve bunu değiştirmeye niyetleri yok. Batı’ya
görmek istedikleri şeyleri veriyorlar. Gazze’de aslında ne olup
bittiğiyle ilgilenmiyorlar.”
MARS TAB’DA BU AY…
Türkiye'nin yeni dijital yaşam dergisi MARS Tab’da Eman Mohammed
röportajının tam metninin yanı sıra Bennu Gerede (kapak) ve Mesut
Yar ile yapılan mülakatlar da var.
“Hayatın tüm sekmeleri” sloganıyla yola çıkan ücretsiz dergide
ayrıca Türk yapımı İHA’lar, yeni başlayanlar için Bitcoin, çok
katmanlı sanatçı: Ben Heine gibi dosyalar da yer alıyor.
Aylık yayınlanan MARS Tab, ekim ayindaki ilk sayısında yoğun ilgi
görerek 2. gününde Apple Store'da en çok indirilen ücretsiz dergi
uygulaması olmuştu. Okuyucularına "sıra dışı tablet dergi" deneyimi
yaşatan MARS Tab'ın iPad ve iPhone download linki şöyle:
https://itunes.apple.com/tr/app/marstab/id673956217?mt=8 Android
Cihazlar için download linki ise şu şekilde:
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.syg.marstab.dergi
CİHAN
Yorumlar