Dalai Lama'nın Norveç gezisine Çin'den tepki

Tibet’in ruhani lideri Dalai Lama’nın Norveç’e yapacağı ziyaret, Çin ile Norveç arasında gerginliğe neden oldu.

Google Haberlere Abone ol
Dalai Lama'nın Norveç gezisine Çin'den tepki

Tibet’in ruhani lideri Dalai Lama’nın Norveç’e yapacağı ziyaret, Çin ile Norveç arasında gerginliğe neden oldu. Çin ile arasını düzeltmeye çalışan hükümet, Lama'nın Mayıs ayında ülkeye yapacağı özel ziyarete pek sıcak bakmıyor.

Dalai Lama’nın 7- 9 Mayıs’ta Norveç'e iki günlük bir ziyaret gerçekleştirmesi beklenirken, Nobel Enstitüsü, Lama’nın geliş nedenini kendisine verilen Nobel Barış Ödülü’nün 25. yıl kutlamaları olarak açıkladı.

Ancak Norveç Tibet Komitesi-Budist Toplum Kurumları’nın daveti üzerine ülkeye gelen Lama’nın yapacağı özel ziyaret, ülke içinde ve dışında birçok tartışmaya neden oldu.

Norveçli siyasetçi ve Çin uzmanları, Tibetli ruhani liderin Norveç'i ziyaretinin, Norveç-Çin ilişkilerine zarar vereceğini düşünüyor. Norveçli yetkililer, Dalai Lama'nın Norveç'i ziyaretinin, iki ülke arasındaki ilişkilere, çözümü zor problemler meydana getireceğini dile getirdi.

Ayrıca Norveç Radyo-Televizyon Kurumu'nun internet sayfasında yer alan bir habere göre, Çin hükümetinin, Tibet'in sürgündeki ruhani lideri Lama'nın Norveç ziyaretine tepki gösterdiği açıklandı.Çin Dışişleri Bakanlığı'nın ise Norveç hükümetine, Dalai Lama'nın ziyareti konusunda uyarılarda bulunduğu kaydedildi.

Norveç Meclis Başkanı Olemic Thommessen, daha şimdiden açık bir şekilde Dalai Lama'yla görüşmeyeceğini bildirdi. Norveç Dışişleri Bakanı Børge Brende ise, meclisin henüz Dalai Lama'yla görüşüp-görüşmeyeceği konusunda herhangi bir karara varmadığını açıkladı. Ancak bazı parti yetkilileri, birçok ibrenin Dışişleri Bakanı Brende'nin, Dalai Lama'yla görüşmeyeceğini gösterdiğini söyledi.

Norveç'in tanınmış Çin uzmanlarından Henning Kristoffersen, Norveç hükümetinin Çin ile normal bir ilişki kurmak istiyorsa, Dalai Lama'yla görüşmesinden kaçınması gerektiğine vurguda bulundu. Kristoffersen, Norveç Meclisi'nin Dalai Lama'yla görüşmesi halinde, olayın Çinli yetkililer üzerinde, “Norveç'in Çin’le arasını düzeltmek istemediği algısı” oluşturacağının altını çizdi.

Dalai Lama'yı Norveç'e davet eden Tibetli aktivist Chungdak Koren ise Norveç medyasına yaptığı açıklamalarda, Dalai Lama'yı davet ettiğine pişman olduğunu söyledi. Dalai Lama'yı Norveç'e, Budist toplumu adına davet ettiğini söyleyen Koren, “Keşke bu daveti yapmasaydım. Çok pişmanım.'' dedi.

Uzun yıllar Norveç Tibet Komitesi'nde de görev alan Chungdak Koren, Dalai Lama'nın ziyaretine olumsuz bakan Norveçli siyasetçiler hakkında da eleştirilerde bulundu. Norveç siyasetinin, Çin'den dolayı Dalai Lama'nın ziyareti konusuna sıcak bakmamasının, meseleyi daha da kötüye götüreceğini açıkladı. Çin'in bunu baskı aracı haline getirerek ileri de daha da çok kullanacağını ifade etti. Ancak Dalai Lama'nın Kuzey Avrupa temsilciliği görevini yürüten Thubten Samdup, yaşanan olumsuz hadiseleri Dalai Lama'ya ilettiğini, her şeye rağmen Dalai Lama'nın Norveç'i ziyaret etmenin kendisi için son derece memnuniyet verici olacağını açıkladığını belirtti.

Yaklaşık 11 yıl hüküm giyen insan hakları savunucusu Çinli aktivist Liu Xiaobo, 2010 yılında Çin tarihinde ilk defa Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştü.Çin ise ödülün verilmesini “Soğuk Savaş zihniyetinin bir ürünü” olarak değerlendirerek, Norveç siyasetçilerinin Çin'e girişlerini zorlaştırmıştı. 2012'de konseyin Çin’de yapılacak toplantısına gidecek diğer 29 kişiye vize verilirken, Dünya Kiliseler Konseyi Başkanı ve Norveç eski Başbakanı Kjell Magne Bondevik'in başvurusu reddedilmişti.

Başvurusunun reddedilmesini değerlendiren Bondevik, “Liu Xiaobo’nun 2010 yılında Nobel’e layık görülmesi hakkında yazdığım bazı olumlu yazılardan Çinli yetkililerin hâlâ rahatsız olduğunu düşünüyorum. Hâlbuki benim, Nobel Barış Ödülü ile ilgili hiçbir ilgim yok. Üstelik olayın üzerinden de 2 yıl geçmiş.” açıklamalarında bulunmuştu.

Tibet Budizmi'nin ruhani lideri Dalai Lama ilk olarak 1959 yılında başarısızlığa uğrayan Çin yönetimi karşıtı bir isyan girişiminin ardından, anavatanını terk etmek zorunda kalmıştı. Lama, şuan Hindistan'da yaşıyor ve dünyayı dolaşarak Tibetlilerin hakları için destek toplamaya çalışıyor.



CİHAN

Yorumlar