Azerbaycan'daki toplu mezarlıktan insan kemiği fışkırıyor
Azerbaycan'ın Guba şehrinde Ermenilerin yaptığı katliamı belgeleyen toplu mezarlıktaki üst üste ve açıkta bulunan insan kemikleri, ziyaretçilerin tüylerini ürpertiyor.
Azerbaycan'ın Guba şehrinde Ermenilerin yaptığı katliamı
belgeleyen toplu mezarlıktaki üst üste ve açıkta bulunan insan
kemikleri, ziyaretçilerin tüylerini ürpertiyor. 2007 yılında bir
stat inşaatı sırasında açığa çıkarılan toplu mezarlıktan adeta
insan kemiği fışkırıyor.
Söz konusu mezarlık ve yakınında bulunan müzede "31 Mart Dünya
Azerbaycanlılar Soykırım Günü" dolayısıyla anım programı
düzenlendi. Programı çerçevesinde Ermeniler tarafından 1918 yılında
gerçekleştirilen ve binlerce kişinin hayatını kaybettiği katliamın
kurbanları anılıyor. Katliamla ilgili çok sayıda vatandaşın
katılımıyla ülkenin bir çok yerinde etkinlikler düzenlendi. Ülke
tarihinde söz konusu dönemde gerçekleştirilen katliamın en açık
delili olarak da gösterilen toplu mezarlık ve yanındaki soykırım
müzesi gün dolayısıyla ziyaretçi akınına uğradı.
Ziyaretçiler, Ermeni askeri birliklerince işkence yapılarak
katledildiği bildirilen ve bölgede yaşayan çeşitli etnik gruplara
ait toplu mezarlara karanfiller bırakarak dualar okudu. Gün boyu
akademisyenler tarafından toplu mezarlık ve müzeyi ziyaret eden
vatandaşlara söz konusu dönemle ilgili bilgiler verildi. Toplumun
her kesiminden katılımın gözlendiği anım programında ziyaretçilerin
daha çok gençlerden oluşması dikkatlerden kaçmadı.
Konuya ilişkin basına açıklamalarda bulunan akademisyen Famil
Salmanov, 31 Mart tarihinin yaşanan facialardan dolayı Azerbaycan
tarihinde kanlı bir sayfa olarak yazıldığını söyledi. Salmanov
yaşanan kanlı olayların tekrar etmemesi ve halk olarak gereken
dersin çıkarılması açısından gelecek nesillerin temsilcilerinin sık
sık benzer yerleri ziyaret etmeleri gerektiğini vurguladı.
31 MART 1918'DE NELER YAŞANDI
Çarlık Rusyası'nın son dönemlerinde, daha önceden Azerbaycan'ın
çeşitli bölgelerine yerleştirilmiş olan Ermeniler, otorite
boşluğundan da istifade ederek çevre köy ve kasabalardaki
Azerbaycanlıları katlederek topraklarını ele geçirmeye başladı.
1905 yılında itibaren iyi örgütlenen ve silahlanan Ermeniler, başta
Bakü olmak üzere tüm bölgelerde karışıklar çıkararak
Azerbaycanlıları yıldırma politikası yürüttü.
Rusya'da 1917 yılında yapılan devrimin ardından Bakü'de yönetimi
ele geçiren Bolşeviklerin Ermeni lideri Stepan Şaumyan'ın da
desteğini alan Ermeni ve Bolşevik çeteleri, Azerbaycanlılara karşı
saldırıları artırdı. 1918 yılının 30 Mart ve 3 Nisan tarihleri
arasında Bakü, Şamahı, Guba, Haçmaz, Lenkeran, Hacıkabul, Salyan,
Zengezur, Karabağ, Nahçıvan ve diğer bölgelerde Ermeni ve Bolşevik
çeteler tarafından binlerce Azerbaycanlı katledildi.
Ermenilerin katliamı, Osmanlı Harbiye Nazırı Enver Paşa'nın
talimatıyla Nuri Paşa komutasında kurulan Kafkas İslam Ordusu'nun
Azerbaycan'a yardıma gelmesi ve ülkeyi çetelerden temizlemesiyle
son buldu. Azerbaycan'da yıllardır dünya kamuoyunun 1918 yılında
Ermeniler tarafından uygulanan mezalim ve katliamı "soykırım"
olarak kabul ettirilmesi konusunda çeşitli çalışmalar yürütülüyor.
Konuya ilişkin merhum Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, 1998 yılında
imzaladığı kararname ile 31 Mart tarihinin, "Azerbaycanlılar
Soykırım Günü" olarak anılmasına karar vermişti. CİHAN
Yorumlar