Azerbaycan, Haydar Aliyev'i vefatının 10. yıl dönümünde anıyor

Azerbaycan, ülkenin milli lideri merhum Haydar Aliyev'i, vefatının 10. yıl dönümünde çeşitli etkinliklerle anıyor. Ülkenin bütün bölgelerinde ve yurt dışı temsilciliklerinde anım programları düzenleniyor. Başkent Bakü'deki etkinlikler Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Fahri Hıyaban'daki Haydar Aliyev'in mezarına çelenk koymasıyla başladı. Yoğun kar yağışı altında yapılan törene devlet erkanıyla birlikte İlham Aliyev'in eşi Mihriban Aliyeva ve çocukları da katıldı.

Cumhurbaşkanı ve beraberindekilerin Fahri Hıyaban'dan ayrılmasından sonra gün boyunca Aliyev'in mezarını resmi kurumlar, siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları, medya temsilcileri ve halktan çeşitli gruplar ziyaret edecek.

AZERBAYCAN'A ADANAN ÖMÜR

10 Mayıs 1923’te Nahçıvan'da dünyaya gelen Haydar Aliyev, Sovyetler Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) döneminin yetiştirdiği en önemli devlet adamlarından biri olarak kabul ediliyor. Aliyev, devlet güvenlik kurulu başkan yardımcılığı, başkanı ve 1969 yılında SSCB kontrolündeki Azerbaycan Cumhuriyeti'nin başkanı görevinde bulundu.

1982 yılının Aralık ayında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Politbüro üyeliğine seçilerek SSCB Bakanlar Kurulu Başkanı Birinci Yardımcısı görevine getirildi ve böylece SSCB’yi yöneten kişilerden birisi oldu. SSCB Yüksek Sovyeti (parlamento) üyeliğini 20 yıl sürdüren Haydar Aliyev, 5 yıl ise SSCB Yüksek Sovyeti Başkanı Yardımcısı olarak çalıştı.

1987 yılının Ekim ayında, Komünist Partisi Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov ile politik görüşlerinin uyuşmamasından dolayı görevinden istifa ederek ayrıldı.

Aliyev, SSCB'nin dağılması ve ardından Ermenistan'la Dağlık Karadağ sorununun baş göstermesi ile başlayan süreçte Komünist Partisi üyeliğinden istifa etti. Temmuz 1990’da Moskova'dan ülkesine dönen Haydar Aliyev önce Bakü’de, daha sonra Nahçıvan’da yaşadı. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi Başkanlığı ve Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulunan Aliyev bu arada kurucusu olduğu Yeni Azerbaycan Partisi'nin genel başkanı olarak da seçildi.

1993 yılına ülkenin iç savaşın eşiğine gelmesi ve bağımsızlığın tehlikeye düşmesi sebebiyle mevcut hükumet Haydar Aliyev’i Bakü’ye davet ederek 15 Haziran’da göreve çağırdı. 24 Temmuz 1993 tarihinde Haydar Aliyev, Milli Meclis’in kararı doğrultusunda Azerbaycan Cumhurbaşkanı vekili olarak göreve getirildi. Kısa bir süre sonra gerçekleşen seçimlerde halk Haydar Aliyev’i cumhurbaşkanı seçti. Cumhurbaşkanı adayı olarak katıldığı 1998 genel seçimlerinde de sonuç değişmedi ve Haydar Aliyev, oyların yüzde 76,1’ni alarak bir kez daha ülkenin cumhurbaşkanı seçildi.

Hayatta iken 15 Ekim 2003 tarihinde yapılan son genel seçimlere sağlık nedenleriyle katılamayan Aliyev, uzun süren sağlık sorunlarının ardından tedavi için gittiği ABD’de (Clivleand hastanesinde) 12 Aralık 2003 tarihinde vefat etti. CİHAN