Af Örgütü: AK Parti hükümeti yol ayrımında

Uluslararası Af Örgütü, Başbakan Erdoğan'ın iktidarına yönelik tehditlere karşı kutuplaşma politikasını izlediğini belirtti. Gezi Parkı eylemlerinin 1. yıldönümüde rapor yayınlayan Af Örgütü, "Bunun sonucu ise Türkiye toplumunda gizli kalmış ayrılıkları pekiştirmek ve ülkede insan haklarına saygıya ciddi zarar vermek oldu." ifadelerine yer verdi. Raporda, bu gidişatı değiştirmek için Türk yetkililere bazı tavsiyelerde bulunuldu.

Gezi Parkı eylemlerinin ardından geçen bir yılda, hükümetin barışçıl gösteri hakkına yaklaşımının eskisinden daha sorunlu bir hal aldığı belirtilen raporda şu ifadelere yer verildi:

"2013 yazında açılan yaraları sarmak yerine, hükümet barışçıl toplanma özgürlüğü hakkını engellemeye ve eylemleri şiddet kullanarak bastırmaya devam etti ve polis ihlallerine karşı adaletin sağlanması için hiçbir adım atmadı. Sosyal medya sitelerine erişimi kısıtlayan ve Gezi Parkı eylemleri sırasında yaşandığı gibi acil sağlık hizmeti sunumunu suç sayan yasal düzenlemeler yaptı. Arka arkaya yaşanan polis şiddeti, eylemlere çatışma çıkacağı beklentisiyle giden ve polisle çatışmaya hazır küçük bir azınlığın oluşmasına neden oldu. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nda yapılan geriye dönük reformlar ve hakim ve savcıların belirli yerlere atanması yargının giderek daha çok siyasileşmesine, hükümet ihlallerine karşı çıkma ve temel hakları koruma konusundaki gücünü kaybetmesine neden oldu."

"AK PARTİNİN BİR SEÇİM YAPMASI GEREKİYOR"

12 yıllık iktidarının ardından AK Parti hükümetinin bir yol ayrımında bulunduğu belirtilen raporda şöyle denildi:

"Sürekli bir ekonomik büyümenin yaşandığı ve hayat standartlarının arttığı on yıllık bir dönemin ardından, milyonlarca insanın desteğini kazandı. Mart 2014 yerel seçimlerindeki başarısının da gösterdiği gibi AK Parti en çok sevilen ve açık ara farkla en iyi örgütlenen siyasi parti. Bunun yanı sıra, geçen sene boyunca Gezi Parkı eylemleri gibi gücünü sarsacak bir dizi zorlukla karşılaştı. Ayrıca, kendisini büyük yolsuzluk skandallarının ortasında buldu, zamanında destek aldığı Fethullah Gülen ile büyük bir gerilimin içine sıkıştı ve Soma maden faciasının ardından ve faciaya verdiği duyarsız tepkiden ötürü halkın büyük tepkisiyle karşılaştı. Reform yanlısı bir hükümet olarak bıraktığı miras ve iktidarına karşı bu tehditlerle karşı karşıya kalan AK Parti’nin bir seçim yapması gerekiyor. Yaşanan meşru yas sürecini teslim edebilir ve mağdur olmuş kişilere ulaşmaya çalışabilir, ya da suçlama ve kutuplaşma politikası izleyerek AK Parti tabanı içinde desteğini güçlendirmeye çalışabilir. Başbakan Erdoğan ikincisini tercih etti. Yaşanan bu krizlere, ülkeyi çatışmaya sürükleyen hain iç ve dış mihrakları suçlayarak ve kendisine muhalefet edenleri susturarak ya da bastırarak tepki verdi."

Bunun sonucunun ise Türkiye toplumunda gizli kalmış ayrılıkları pekiştirmek ve ülkede insan haklarına saygıya ciddi zarar vermek olduğunu belirten Af Örgütü, "Gezi Parkı eylemleri büyük oranda bu otoriter eğilimler nedeniyle artarak yayıldı ve eylemlere katılanlar bir yıl önce karşı çıktıkları baskıları tam da şimdi hissetmeye başladılar. Çatışma siyasetine ve sokağa çıktıklarında şiddetle karşılaşacakları fikrine alışık siyasileşmiş yeni bir neslin oluşması oldukça endişe verici ve bu AK Parti iktidarı için çok daha endişe verici olmalı." yorumunu yaptı.

TÜRKİYE YETKİLİLERİNE TAVSİYELER

Bu gidişatı değiştirmek için hiç de geç kalınmış olmadığını belirtilen raporda, "Ancak bu, hükümetin eleştiriye olan yaklaşımında ciddi bir değişikliği gerektiriyor. Toplanma özgürlüğü hakkına saygı, barışçıl eylemleri düzenleyen ve eylemlere katılan kişilere açılan davaların düşürülmesi ve polis ihlallerine karşı adaletin sağlanması bunun için iyi bir başlangıç olabilir." denildi.

Raporda, Türkiye yetkililerine tavsiyeler şu şekilde sıralandı:

"Gezi hareketinin ve destekçilerinin hedef gösterilmesine son verilmeli

Hiç kimsenin barışçıl toplanma özgürlüğü hakkı kapsamında olan eylemler nedeniyle

yargılanmamasını sağlayın;

Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nda, başta aşağıdaki maddeler olmak üzere, eylemlere barışçıl katılımı suç sayan hükümleri kaldırın; (‘Kanuna aykırı gösteriye katılımı’ suç sayan 28/1. Madde, ‘Kanuna aykırı bir gösteriden dağılmamayı’ suç sayan 32/1. Madde; ‘Başkalarını kanuna aykırı bir gösteriye katılmaya kışkırtmayı’ suç sayan 34/1. Madde)

Terörle mücadele ve organize suç yasaları dahil diğer yasaların barışçıl gösteri düzenleme ya da barışçıl gösterilere katılım haklarını kullanan kişileri yargılamak için kullanılmamasını sağlayın;

İfade özgürlüğü hakkı kapsamında Gezi Parkı eylemleri ile ilgili bilgi ya da fikirlerini paylaşan hiç kimsenin yargılanmamasını ya da idari soruşturmaya maruz kalmamasını sağlayın;

Acil sağlık hizmetinin sağlanmasını suç sayan 3359 sayılı yasasının 11. Maddesini kaldırın ve sağlık personelinin ihtiyacı olan kişilere acil sağlık hizmeti sunduğu için yargılanmamasını ya da idari soruşturmaya maruz kalmamasını sağlayın.

Kolluk kuvvetleri tarafından işlenen insan hakları ihlallerinde cezasızlığa son verin

Devlet görevlileri tarafından işlendiği iddia edilen bütün ihlallere karşı etkili ve tarafsız soruşturma yürütün ve sorumluları adalet önüne çıkarın;

Tamamen bağımsız ve etkili bir polis şikayet mekanizması oluşturun. Bu mekanizma, özellikle, şu noktaları barındırmalı:

Uzmanlaşmış Polis Ombudsmanı veya Bağımsız Polis Şikayet Kurumu gibi kurum

bünyesinde olmayan ve polis ile hiçbir yapısal ve örgütsel bağı olmayan bir kamu kurumu olmalı

Kurumun yeterli sayıda çalışanı olmalı ve kurum, kolluk kuvvetleri teşkilatına üye olmayan, yeterliği, tarafsızlığı, uzmanlığı, bağımsızlığı ve dürüstlüğü kabul gören uzmanlar tarafından yönetilmeli.

Şikayetleri incelemek üzere kendi bağımsız uzman araştırmacıları olmalı

Şikayetlerin soruşturulması için kendi bağımsız denetçileri bulun. CİHAN