Veba

Veba, bir tür bakteri nedeniyle oluşan enfeksiyon rahatsızlıklarının genel adı olarak bilinmektedir. Ancak eski çağlardaki en tehlikeli hastalıklar arasında yer almaktadır. Vebanın eski zamanlardaki adı Kara Ölüm'dür. Bu hastalık Antik Çağlar'dan beri bilinmektedir. Yaşandığı zamanlarda insanların büyük korkusu olmuştur. Hatta bazı şehirlerin nüfus olarak yok olma derecesine gelmesine neden olmuştur. Orta Çağ'da Avrupa'nın nüfusunun 1/3'lik kısmı veba nedeniyle yok olmuştur. Bunun yanı sıra Venedik nüfusu veba nedeniyle 130 bin kişiden 70 bin kişiye düşmüştür. Veba günümüzde ortadan kaybolmuş bir hastalıktır. Antibiyotik tedavileri sayesinde pek çok modern ülkede görülmemektedir. Ancak Afrika ve Asya'nın fakir ülkelerinde veba

salgınlarına sıkça rastlanmaktadır.  Vebanın Bulaşması Vebanın insanlara bulaşması hayvanlar yoluyla ya da insandan insana şeklindedir. Fare ve pireler vebaya neden olabilecek hayvanlardır. Ancak daha çok taşıyıcı olarak pireler bilinmektedir. İnsan derisi üzerine bırakılmış bir pire dışkısı veye kusmuğu vebanın ilk aşamasını oluşturmaktadır. Vebalı birine temas etmek, vebalı ölüye dokunmak ya da hayvan ölüsünü ellemek vebanın bulaşmasına neden olmaktadır. Veba nadir de olsa solunum yoluyla da bulaşmaktadır. Bu bulaşma sonucunda akciğer pnömonisi meydana gelmektedir. Vebanın Belirtileri Veba bulaştıktan sonra 2 ile 10 gün arasında  bir sürede kuluçka devri yaşadıktan sonra etkisini hissettirmeye başlamaktadır. Hastada yorgunluk ve dalgınlık ilk belirtilerdendir. Eğer akciğer vebası varsa ani bir ağırlaşma söz konusu olabilmektedir. Bu belirtilerin yanı sıra hastada huzursuzluk görülmesi, ilerleyen safhayla birlikte solunumda sıklaşma, nabzın hızlı veya zayıf olması, çok aşırı derecede susama görülmektedir. Bu belirtilerden sonra artık ciddi belirtiler meydana gelmektedir. Lenf bezlerinin şişmesi ve iltihaplanması ilk ciddi belirti olmaktadır. İltihaplanan yerler giderek daha da şişerek içerideki cerahat dışarı akmaktadır. Veba hastalarının derileri genellikle kur ve sıcak olmaktadır. Bununla birlikte yüz ve gözlerde kızarıklık, burun, mide, bağırsak ve akciğerlerde kanama görülmektedir. Yüzde morarmalar da görülmektedir. Akciğer, karaciğer, böbrek, dalak, beyin gibi hayati organlarda apseler görülmesi, kalbin büyümesi ve dalağın büyümesi de diğer önemli belirtiler olmaktadır. Veba hastalığı çok kısa sürede ağırlaşan bir hastalıktır. Bu nedenle tüm bu belirtilerin 3 gün içerisinde görülme olasılığı da bulunmaktadır. Vebanın Tedavisi Veba hastalığı öncelikli olarak temasla bulaşabilen bir hastalık olduğundan sıkı bir karantina gerektirmektedir. Bu nedenle hastalar ayrı bir odaya alınır ve burada tedaviye başlanır. Tedavi aşamasında vebalı hastaya bol sulu yiyecekler verilmektedir. Bunun yanı sıra iltihaplı yerlere belirli aralıklarla ıslak ve sıcak pansuman işlemi uygulanır. Bu fiziksel uygulamaların yanı sıra hastaya belirli dozlarda sulfamid, streptomisin, kloramfenikol şeklinde antibiyotik grubundan ilaçlar verilmektedir. Bu ilaçların dozları normal antibiyotik tedavilerinden daha yüksek dozda olabilmektedir. Bu ilaç tedavisi ile erken teşhisi konulan veba hastalığının ortadan kaldırılması mümkün olmaktadır.