Tüberküloz

Tüberküloz hastalığı, Mycobacterium tuberculosis ( verem mikrobu)  basili tarafından oluşturulur ve halk arasında verem mikrobu olarak adlandırılır. Çağlar boyunca ciddi ölümlerle sonuçlanan salgınlar yapan tüberküloz, günümüzde halen ciddi bir sağlık sorunudur. Sosyo ekonomik durumu düşük toplumlarda daha sık görülür. Tüberküloz mikrobu hava yolu ile sağlam kişilere bulaşır. Hasta ile yakın ve uzun süreli teması olan kişilere bulaşma riski fazladır. Özellikle toplu yaşanan yerlerde (hapishaneler, yatılı okullar, yurtlar) bulaştırıcılık fazladır.

Tüberküloz tanısı

Hastanın tıbbi öyküsü, fizik muayene bulguları ve akciğer filmi ile hastalıktan şüphe edilir. Özellikle 15 günü geçen öksürük, gece terlemesi, balgam, göğüs, sırt, yan ağrısı, halsizlik, ses kısıklığı, ateş ve kilo kaybı tüberküloz lehine bulgulardır. 5 yaşından küçük çocuklar, bağışıklığı baskılayan tedavi alan kişiler, son iki yıl içinde tüberküloz geçirmiş kişiler, şeker hastalığı, kronik böbrek yetmezliği, AIDS pozitif kişiler her zaman tüberküloz açısından risk altındadır. Ayrıca gastrektomi ve bağırsak by-pass ameliyatı olan kişilerde ciddi risk altındadır.

Bu tip kişilerden cilt tüberkülin testi istenir. Bu test tüberküloz mikrobu ile vücudun karşılaşıp karşılaşmadığını gösteren basit bir cilt testidir. Tüberkülin testi bulaştırıcılık düzeyini göstermez. Test pozitifliği olan kişilerden sabah balgam örneği istenir. Balgam testi uzun sürede sonuç veren bir testtir.

Akciğer filmleri tüberkülozda en önemli tanı araçlarından biridir. Özellikle akciğer üst kısımlarında kendine özgü bulgular verir. İşe giriş ve genel sağlık muayenelerinin tamamın da akciğer filmi tüberküloz açısından istenir.

Tüberküloz tedavisi

Tüberküloz önemli bir toplum sağlığı sorunu olduğu için tedavisi de sadece bireyi değil tüm toplumu ilgilendirmektedir.  Diğer enfeksiyon hastalıklarından farklı olarak tüberküloz da doğrudan gözetimli tedavi uygulanır. Bu tedavi şeklinde hastanın alacağı ilaçlar, kullanım şekilleri belirlenir ve bir yetkiliye imza karşılığı teslim edilir. Sorumlu kişi ilaçları hastaya zamanında içirip ağız boşluğunu ilaç içiminden sonra ışık kaynağı ile kontrol etmekle yükümlüdür.