D Vitamini eksikliği hastalıkların habercisi

D vitamini ihtiyacını karşılamanın en etkin yolu güneş ışınlarıdır. Dünya sağlık örgütünün yaptığı araştırmaya göre dünya yetişkin nüfusunun %20 sinden fazlasında D vitamini eksikliği görülmüştür.

Amerika New England eyaletinde bulunan  Brigham Kadın Hastanesi başhekimi Joann Manson, D vitamini eksikliği üzerine yaptıkları araştırmada D vitamini eksikliğini gidermenin kanser ve diğer kronik hastalıkların etkisinin azalttığını gözlemlediklerini söyledi. 

Özellikle 50 yaş üzeri ve yeterli güneş ışığı görmeyen kişilerin D vitamini takviyesi alması gerektiğini söyleyen Manson, beslenmeye ve günde en az 10-15 dk güneş ışığı almaya dikkat edilirse D vitamini eksikliğine bağlı oluşan hastalıkların engellenebileceğini söyledi.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ OBEZİTE NEDENİ 

American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayınlanan bir çalışmada D vitamini eksikliğinin parkinson hastalığı, kronik ağrılar,hipertansiyon, diyabet, osteoartrit, sedef hastalığı gibi birçok hastalığa sebebiyet verdiği ve vücuttaki yağları yakmak için engel teşkil ettiğinden obeziteye de sebebiyet verdiği açıklanmıştır.

GÜNLÜK D VİTAMİNİ İHTİYACI

ABD Gıda ve Beslenme Kurulu'nun (Food and Nutrition Board) sağlıklılı kişiler için günlük olarak alınması gereken D vitamini miktarı şu şekilde açıklanmıştır.

0-12 ay: 400 IU
1-13 yaş: 600 IU
14-18 yaş: 600 IU
19-70 yaş: 600 IU
70 yaş üzeri: 800 IU
Gebelik ve emzirme dönemi: 600 IU

D VİTAMİNİ İÇEREN GIDALAR

Balık Yağı: Özellikle morina balığı ciğerinin yağı geleneksel olarak D vitamini eksikliği tedavisinde kullanılmaktadır. Ülkemizde balık yağı olarak bilinen bu yağ yüksek oranlarda A ve D vitamini içerir. 100 gram morina yağı günlük D vitamini ihtiyacının yaklaşık 16 katı D vitamini içerir. 1 yemek kaşığı yağ ise günlük ihtiyacın 3.5 katı D vitamini içermektedir. 

Balıklar: Çeşitli balıklar D vitamini bakımından zengindir ancak yağlı derin deniz balıkları daha çok D vitamini içerir. D vitamini için en çok ton, somon ve uskumru gibi balıklar önerilmektedir.

İstiridye: Ülkemiz mutfağında hiç kullanılmayan ve oldukça pahalı bir deniz ürünü olan istiridye D vitaminin yanı sıra B12 vitamini, çinko, demir, manganez, selenyum, bakır gibi mineraller açısından da çok iyi bir kaynaktır.

Tofu ve Soya Sütü: Tofu ve soya sütü gibi güçlendirilmiş soya ürünleri genellikle D vitamini ve kalsiyum bakımından oldukça zengindir. Örneğin 100 gram soya sütü (bir büyük su bardağı kadar) günlük D vitamini ihtiyacının yaklaşık %20’sini karşılar. Soya ürünlerinin hazırlanış şekline göre içerdikleri D vitamini miktarı değişebildiğinden aldığınız ürün hakkındaki bilgileri ambalajında bulunan “içindekiler” bölümünden kontrol edebilirsiniz.

Yumurta: B12 ve protein bakımından da zengin olan 1 adet yumurta yaklaşık 17.0IU D vitamini içerir ve bu miktar günlük ihtiyacının %4’üne denk gelmektedir.

Süt ve Süt Ürünleri: Tam yağlı süt ve peynirler kalsiyum bakımından zengindir ve bazı firmalar buna ek olarak ürünlerini D vitamini ile güçlendirmektedir. Bir bardak tam yağlı süt yaklaşık 52.0IU D vitamini içerir ve bu miktar günlük ihtiyacın %13’ünü karşılar. Tam değerler için aldığınız süt veya süt ürününün amlajını inceleyebilirsiniz.

Mantar: Her mantar türü aynı oranda D vitamini içermez ve uzmanların D vitamini için önerdikleri mantar türü beyaz “düğme” mantarıdır. 100 gram az pişmiş düğme mantarı günlük D vitamini ihtiyacının %7’sini karşılar.

Patates: Haşlanmış ezilmiş ve bir miktar yağlı süt eklenmiş 100 gram patates günlük D vitamini ihtiyacının %1’ini karşılar.