Boyun Fıtığı

Boyun fıtığı, boyun omurları arasında bulunan disklerin, omurilik kanalına doğru kaymasıyla, omuriliğe ve koldan gelen sinirlere baskı yapması sonucunda oluşan bir rahatsızlıktır. Boyun ağrısı insanları yaşamlarının en az bir döneminde rahatsızlık veren bir durumdur. Bu ağrılar boyun omurgasındaki kemiklerin, eklemlerin ve omurların arasında bulunan diskler ile omurga çevresinde bulunan kasların ve bağların sorunlarından dolayı oluşur. Boyunda ağrıya neden olan rahatsızlıklarda, bazı hallerde ağrı sadece ense bölgesinde olur. Bazılarında ise, enseden yayılan ağrı başa, sırta, kollara ve göğse yayılım gösterir. Hastaların boyun hareketleri kısıtlanır. Kollara ve ele yayılan uyuşma, ellerde güç kaybı, baş dönmeleri, sersemlik en fazla görülen şikayetlerdir. Bu ağrılar aktiviteleri engelleyerek, kişilerin yaşam kalitesini de bozabilir.

Boyun fıtığı nasıl oluşur?

Omurgayı meydana getiren kemikler arasında bulunan diskin zayıflaması sonucunda, diskin içeriğinin dışarıya fırlamasıyla oluşan fıtıklaşmanın yaptığı baskı, kişileri oldukça rahatsız eder. Boyun omurları arasında bulunan omurların birbiriyle sürtünmesini engelleyen jöle kıvamındaki disk adlı yastıkçıklar vardır. Disklerin sert ve fibröz kapsülle çevrelenmiş jelatinöz merkezi bulunur. İlerleyen yaşlarda ya da travma durumunda bu yastıkçıklarda zedelenme oluşur. Dışta bulunan sert ve fibröz kapsül incelir, ani yapılan sert hareketlerde ise yırtılır. İç kısımda bulunan jelatinöz madde oluşan yırtıklardan çıkarak, omurilikten kollara yayılıp bu bölgeye hareket emri veren ya da bu bölgeden gönderilen duyuları alan sinirlere baskı yapar. Bunun sonucunda kollarda ağrı, uyuşukluk, güçsüzlük, boyun ağrısı hissedilir. 

Boyun fıtığı belirtileri nedir?

• Boyun hareketlerinde kısıtlılık olması
• Enseden kollara ya da sadece bir kola, sırta ve göğüs bölgesine yayılan ağrı olması
• Kollarda ya da ellerde uyuşukluk olması
• Kulak çınlaması ve baş dönmesi olması
• Ellerde ve kollarda kas güçsüzlüğü çekilmesi, özellikle eşyaları kavrayamama, elindekini düşürmek
• Omuzda, kollarda ağrı ve uyuşma olması
• Bacaklarda ağrı ve uyuşma olması

Boyun fıtığı tanısı nasıl konur?

Rahatsızlığa tanı koymak için hastanın şikayetleri dinlenir. Diğer hastalık belirtileri ile karışmaması için gerekli olan araştırmalar yapılır. Hastalığın tanısında ilk başvurulan tetkik manyetik (MR) rezonans olur. Yaşı ilerlemiş olan kişilerde omurlar arasında olan kireçlenmenin tespit edilmesi için bilgisayarlı tomografi ile direkt grafi yaptırılabilir. Oluşan fıtığın sinirler üzerindeki tahribatını belirlemek için EMG tetkiki yapılabilir.

Boyun fıtığı tedavisi nasıl olur?

Rahatsızlığın belirtileri hastayı fazla rahatsız etmiyorsa fizik tedavi, dinlenme, stresten uzak bir yaşam, ilaç tedavisi gibi öneriler hastaya uygulanır. Bu tedavilerle hastanın kollarında ve boynunda olan ağrılarında bir gerileme olmazsa, cerrahi yöntemler düşünülmelidir. Hastalar mikro cerrahi yöntemle sağlıklarına kavuşabilir, yaşam kaliteleri yükseltilebilir. Tedaviler başarısız olursa, hastalarda güç kayıpları, omurilik ve sinir köklerine baskı olduğunda önden yada arkadan olacak şekilde ameliyata karar verilebilir. Bu radyolojik incelemeler sonrasında belirlenir. Fakat genelde ameliyat önden yapılır. Ameliyat dışında uygulanan tedavilere 4-12 hafta içinde tepki vermeyen, idrar ya da abdest kaçırma sorunu olan ve kollarda ya da bacaklarda güç kaybı olan hastalar için ameliyat kararı verilebilir. Bu tedavilerin yanında günümüzde ameliyatsız olarak boyun fıtığı tedavileri uygulanmaktadır. Omurgaların en küçüğü olan boyun omurlarını saran kaslar beldeki kaslar gibi güçlü değildir. Boynumuz daha ince ve güçsüzdür. Bu yüzden boyun çekme işlemi traksiyon yapılabilir. Rahatsızlık kollarda fazla kuvvet kaybı ve kaslarda erime yapmadıysa, öncelikle ameliyatsız yöntemler düşünülebilir. Bunlara cevap vermeyen rahatsızlıklar sonrasında ameliyat yapılması daha uygun olur. Yine de bu kararı doktorunuz en doğru şekilde verecektir. Acil olarak ameliyat gereken boyun fıtıkları için traksiyon yöntemi uygun değildir.  

Ameliyatsız boyun fıtığı tedavi yöntemleri nedir?

• Manuel tedavi: Bir ay süren tedavide, her gün 45 dakika süren bir seans uygulanarak rahatsızlık tedavi edilmeye çalışılır.
• Boyun traksiyon uygulaması: Uygulanan manuel tedavinin yanında kapıya takılan bir cihazın yardımıyla boyun çekme işlemi yapılabilir. Hastalar belirlenen ağırlıklarla tedaviyi evlerinde sürdürürler.
• Şişirilebilen boyun korsesi uygulaması: Manuel tedaviyle birlikte, ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve şişirilen boyun fıtığı korsesi kullanılmaktadır. Bu korse hastanın rahatsızlığının derecesine ve boynun yapısına göre seçilir. Korse boynun uzunluğuna göre küçük bir el pompasıyla şişirilir. Korse yardımıyla boynun belli bir ağırlıkta traksiyonu sağlanmakta ve askıya alınan boynun dinlenmesine yardımcı olunmaktadır. Tedavi 4 hafta devam ettirilmektedir. Bunun sonucunda % 80 hasta iyileşmektedir. Tedavi evde bile rahatlıkla yapılabilir. İşyerinde hareketsiz bir yaşamı olan hastalar bu uygulamadan fayda görür. İnsanların boyun uzunlukları farklı olduğundan, korsenin her boyuna uygun şişirilmesi tedavi için bir avantajdır.